به گزارش خبرگزاری علم و فناوری؛ سونامی امواج بسیار بزرگ و قدرتمند آب است که در پی رانش صفحات پوسته زمین بر اثر وقوع زلزله یا فوران آتشفشان ایجاد می‌شود که پیامدهای شدیدی خواهد داشت. سونامی یا تسونامی به امواج بزرگ آبی گفته می‌شود که در پی حرکت صفحات پوسته زمین ایجاد رخ می‌دهد. وقتی زلزله‌ای رخ می‌دهد یا آتشفشانی شروع به فوران می‌کند، ارتعاشات و لرزش‌های آن، از میان آب‌ها عبور کرده و موجب شکلگیری امواج بسیار بزرگ و سهمگین می‌شود. این امواج سونامی نام دارند.
به‌طور کلی، وقوع سونامی روی زمین و خشکی احساس نمی‌شود. سونامی یا به صورت امواجی بزرگ‌تر از امواج معمولی ظاهر می‌شود یا انرژی ساتع شده از آن به‌سمت مناطق دورافتاده اقیانوس‌ها هدایت و در نهایت پراکنده می‌شود؛ البته گاهی نیز امواج یک سونامی قدرتمند می‌تواند تا ارتفاع ۱۰ متر بالا برود و مستقیماً به خشکی‌های نزدیک سواحل آسیب بزند. این گونه سونامی‌ها قادرند سواحل را از سر راه خود برداشته و وارد شهرها شوند.
علت وقوع سونامی چیست؟
بر اساس مطالب منتشر شده در مجله اینترنتی کجارو؛ اگر زمین‌لرزه‌ای در زیر آب رخ دهد، انرژی حاصل از آن در اقیانوس آزاد شده و موجب وقوع امواج بزرگ سونامی می‌شود؛ اما چه عواملی موجب شکلگیری این امواج عظیم‌الجثه می‌شود؟ همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم، دلیل این اتفاق وقوع زلزله است. کره زمین چندین زمین‌ساخت صفحه‌ای یا تکتونیک صفحه‌ای دارد. این صفحات گاه و بی‌گاه حرکت کرده و تغییر مکان می‌دهند. لایه زیرین آن‌ها یعنی گوشته و لایه نزدیک به هسته، مانند صفحات روی زمین سفت و محکم نیستند. همچنین، جریان‌های همرفت یا انتقال گرما موجب برخورد صفحات زمین به یکدیگر، درهم شکسته شدن یا روی هم قرار گرفتنشان می‌شود که در نتیجه آن، امواجی قدرتمند به سطح زمین فرستاده می‌شود.
سونامی‌های مهم تاریخ
در سال ۲۰۱۱، کارشناسان هواشناسی ژاپن، وقوع یک سونامی بسیار بزرگ را هشدار داده و درخواست تخلیه جمعیت نواحی کم ارتفاع کشور را کردند؛ اما با وجود این هشدار، چرا باز هم تعداد کشته شدگان بالا بود؟ ارتفاع امواج سونامی مذکور در برخی نقاط به ۸ متر نیز می‌رسید که از دیوارهای مخصوص بازدارنده سونامی نیز بلندتر بود. همچنین هزاران نفر از مردم نیز فکر نمی‌کردند که سونامی به این بزرگی باشد، به ارتفاعات خیلی بلندی نرفته بودند.
حداقل به آن‌ها هشدار وقوع چنین فاجعه‌ای داده شده بود .هنگامی‌که زلزله اقیانوس هند رخ داد، مردم از چنین هشدارهایی محروم بودند؛ مشکلی که همواره گریبان‌گیر کشورهای فقیر است. البته اکنون، دولت این ناحیه تمهیداتی در این زمینه اندیشیده است. شاید مهم‌ترین داستان‌های مربوط به سونامی، داستان نجات‌‌یافتگان باشد. معمولا مجموع تعداد کشته‌‌شدگان در مناطقی که مردمش آگاهی کافی در مورد سونامی ندارند، بیشتر است؛ اما کسانی که در برابر وقوع چنین فجایعی از آمادگی بالایی برخوردار هستند، قادر خواهند بود سریعا دیگران را مطلع کرده تا به ارتفاعات پناه ببرند.بسیاری از مکان‌ها دارای یادبودهای مخصوص سونامی هستند. این مکان‌ها به عنوان یک یادآوری از وقوع سونامی یا محلی برای ادای احترام قربانیان آن مورد استفاده قرا می‌گیرد.