به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان ایلام، کارشناسان تغذیه معتقدند برای جلوگیری از افزایش وزن ناسالم، چربی کل نباید از 30 درصد کل انرژی دریافتی تجاوز کند و مصرف چربی های اشباع شده باید کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی و دریافت چربی های ترانس کمتر از 1 درصد کل انرژی دریافتی باشد.

بهره مندی از یک رژیم غذایی سالم در طول زندگی به جلوگیری از سوءتغذیه در همه اشکال آن و همچنین طیف وسیعی از بیماری‌های غیرواگیر کمک می‌کند.کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت توافق کرده‌اند تا سال 2025 میزان نمک مصرفی جمعیت جهان را 30 درصد کاهش دهند. آنها همچنین توافق کرده اند که افزایش دیابت و چاقی در بزرگسالان و نوجوانان و همچنین اضافه وزن دوران کودکی را تا سال 2025 متوقف کنند.

 افزایش تولید غذاهای فرآوری شده، شهرنشینی سریع و تغییر سبک زندگی منجر به تغییر در الگوهای غذایی شده و مردم در حال حاضر غذاهای پرانرژی، چربی، قندهای آزاد و نمک/سدیم بیشتری مصرف می کنند و بسیاری از مردم میوه، سبزیجات و سایر فیبرهای غذایی مانند غلات کامل را به اندازه کافی نمی خورند.

غذای سالم و آشنایی مردم با مضرات مواد غذایی ناسالم در سلامتی افراد از جمله مباحث جوامع مختلف است که خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری را بر آن داشت تا با یکی از کارشناسان این حوزه به گفتگو بپردازد.

علی اعظم سلگی کارشناس مسئول بهداشت دانشگاه تهران در گفتگوی تلفنی با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری ایلام اظهار کرد: تغییر مصارف از چربی های اشباع و چربی های ترانس به چربی های غیراشباع و حذف چربی های ترانس تولید شده در صنعت از جمله اقداماتی است که می تواند در راستای حفظ و تعادل سلامت افراد کمک کننده باشد.

وی افزود: محدود کردن مصرف قندهای آزاد به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی، بخشی از یک رژیم غذایی سالم است و کاهش مصرف قندها به کمتر از 5٪ از کل انرژی دریافتی برای مزایای سلامتی پیشنهاد می شود .

سلگی ادامه داد: نگه داشتن مصرف نمک به کمتر از 5 گرم در روز (معادل مصرف سدیم کمتر از 2 گرم در روز) به جلوگیری از فشار خون بالا کمک می کند و خطر بیماری قلبی و سکته را در جمعیت بزرگسال کاهش می دهد.

کارشناس مسئول بهداشت دانشگاه تهران عنوان کرد: ترکیب دقیق یک رژیم غذایی متنوع، متعادل و سالم بسته به ویژگی های فردی (مانند سن، جنسیت، سبک زندگی و میزان فعالیت بدنی)، بافت فرهنگی، غذاهای محلی موجود و آداب و رسوم غذایی متفاوت خواهد بود. با این حال، اصول اساسی آنچه که یک رژیم غذایی سالم را تشکیل می دهد یکسان است.

وی با بیان اینکه قندهای آزاد همه قندهایی هستند که توسط تولیدکننده، آشپز یا مصرف‌کننده به غذاها یا نوشیدنی‌ها اضافه می‌شوند و به طور طبیعی در عسل، شربت‌ها، آب میوه‌ها و کنسانتره‌های آب میوه وجود دارند افزود: میوه ها، سبزیجات، حبوبات (مانند عدس و لوبیا)، آجیل و غلات کامل مانند ذرت فرآوری نشده، جو، گندم ، میوه و سبزیجات در روز، به استثنای سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، و سایر ریشه های نشاسته ای از مواد مغذی مخصوص بزرگسالان است و بهتر است کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی، از قندهای آزاد تامین شود.

مصرف چربی های اشباع شده به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی و چربی های ترانس به کمتر از 1 درصد از کل انرژی دریافتی کاهش یابد

کارشناس مسئول بهداشت دانشگاه تهران در ادامه اظهارات خود به انواع چربی ها اشاره و عنوان کرد: از جمله چربی ها می توان به چربی های ترانس تولید شده به صورت صنعتی که در غذاهای پخته شده و سرخ شده و تنقلات و غذاهای از پیش بسته بندی شده، مانند پیتزا یخ زده، پای، کلوچه، بیسکویت، ویفر، و روغن های پخت و پز وجود دارند اشاره کرد و نوع دیگر چربی ها، مربوط به چربی ترانس نشخوارکنندگان  است که در گوشت و غذاهای لبنی حیوانات نشخوارکننده مانند گاو، گوسفند، بز و شتر یافت می شود.

وی با پیشنهاد اینکه که مصرف چربی های اشباع شده به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی و چربی های ترانس به کمتر از 1 درصد از کل انرژی دریافتی کاهش یابد گفت :چربی های غیر اشباع که در ماهی، آجیل، و در روغن های آفتابگردان، سویا، کانولا و زیتون یافت می شود به چربی های اشباع شده که در گوشت چرب، کره، روغن نخل و نارگیل، خامه، پنیر، قیمه هستند ترجیح داده می شوند و به صورت ویژه می توان گفت که چربی های ترانس تولید شده به صورت صنعتی بخشی از یک رژیم غذایی سالم نیستند و باید از آنها اجتناب شود.

تغذیه مناسب برای کودک

مدرس دانشگاه اظهار کرد: در 2 سال اول زندگی کودک، تغذیه مطلوب باعث رشد سالم و بهبود رشد شناختی می شود. همچنین خطر اضافه وزن یا چاقی و ابتلا به بیماری های غیرواگیر در سنین بالاتر را کاهش می دهد. توصیه های مربوط به رژیم غذایی سالم برای نوزادان و کودکان مشابه با بزرگسالان است اما باید مواردی  اساسی را مورد نظر قرار داد.

وی ادامه داد: شیرخواران باید در 6 ماه اول زندگی منحصراً با شیر مادر و تا 2 سالگی به طور مداوم با شیر مادر تغذیه شوند . از 6 ماهگی شیر مادر باید با انواع غذاهای مناسب، ایمن و غنی از مواد مغذی تکمیل شود و  نمک و شکر را نباید به غذاهای کمکی اضافه کرد.

سلگی در بخش دیگری از اظهارات خود به توصیه های عملی در مورد حفظ یک رژیم غذایی سالم اشاره و بیان کرد: خوردن حداقل 400 گرم یا پنج وعده میوه و سبزیجات تازه در طول روز خطر ابتلا به بیماری های غیرواگیر را کاهش می دهد و به اطمینان از دریافت روزانه کافی فیبر غذایی کمک می کند.

وی افزود: کاهش مقدار کل چربی دریافتی به کمتر از 30 درصد کل انرژی دریافتی به جلوگیری از افزایش وزن ناسالم در جمعیت بزرگسال کمک می کند و خطر ابتلا به بیماری های غیرواگیر را می توان با اقداماتی همچون کاهش چربی های اشباع شده به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی،کاهش چربی های ترانس به کمتر از 1% کل انرژی دریافتی و جایگزینی چربی های اشباع شده و چربی های ترانس با چربی های غیر اشباع به ویژه، با چربی های اشباع نشده چندگانه را کاهش داد.

سلگی ادامه داد: مصرف چربی، به ویژه چربی های اشباع شده و مصرف چربی های ترانس تولید شده صنعتی را نیز می توان با مواردی همچون بخارپز کردن یا جوشاندن به جای سرخ کردن هنگام پخت و پز، جایگزینی کره و روغن با روغن‌های غنی از چربی‌های غیراشباع چندگانه، مانند روغن‌های سویا، کانولا (کلزا)، ذرت، گلرنگ و آفتابگردان؛ خوردن غذاهای لبنی کم‌چرب و گوشت‌های کم‌چرب، یا حذف چربی‌های قابل مشاهده از گوشت و محدود کردن مصرف غذاهای پخته شده و سرخ شده و تنقلات و غذاهای از پیش بسته بندی شده مانند دونات، کیک، پای، کلوچه، بیسکویت و ویفر که حاوی چربی های ترانس تولید شده به صورت صنعتی هستند کاهش داد.

کارشناس مسئول بهداشت دانشگاه تهران با بیان اینکه اکثر مردم مقدار زیادی سدیم را از طریق نمک مطابق با مصرف متوسط ​​9 تا 12 گرم نمک در روز و پتاسیم کافی کمتر از 3.5 گرم مصرف می کنند گفت : مصرف زیاد سدیم و دریافت ناکافی پتاسیم به فشار خون بالا کمک می کند که به نوبه خود خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد.

اغلب مردم از میزان نمک مصرفی خود آگاه نیستند

وی در بخش دیگری از اظهارات خود به مصرف نمک و مضرات آن اشاره و عنوان کرد: کاهش مصرف نمک به میزان توصیه شده کمتر از 5 گرم در روز می تواند از 1.7 میلیون مرگ در سال جلوگیری کند .

سلگی ادامه داد: مردم اغلب از میزان نمک مصرفی خود آگاه نیستند. در بسیاری از کشورها، بیشتر نمک از غذاهای فرآوری شده مانند غذاهای آماده، گوشت های فرآوری شده مانند بیکن، ژامبون و سالامی، پنیر و تنقلات شور یا از غذاهایی که به طور مکرر در مقادیر زیاد مصرف می شوند (مانند نان) به دست می آید و یا نمک در طول پخت و پز یا هنگام مصرف (مانند نمک خوراکی) به غذاها اضافه می شود.

وی محدود کردن مقدار نمک و چاشنی های پر سدیم هنگام پخت و پز و آماده کردن غذاها ، نداشتن نمک یا سس پر سدیم روی میز ، محدود کردن مصرف تنقلات شور و انتخاب محصولات با محتوای سدیم کمتر را از راهکارهای کاهش مصرف نمک برشمرد.

این مسئول اذعان کرد: برخی از تولیدکنندگان مواد غذایی در حال تغییر دستور العمل ها برای کاهش محتوای سدیم محصولات خود هستند و مردم باید تشویق شوند تا قبل از خرید یا مصرف، برچسب های مواد غذایی را بررسی کنند تا ببینند چه مقدار سدیم در یک محصول وجود دارد.

سلگی در ادامه اظهارات خود قند را از مهم ترین موارد مورد توجه پزشکان دانست و اظهار کرد: مصرف قند هم در بزرگسالان و هم در کودکان، باید به کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی کاهش یابد.چراکه کاهش به کمتر از 5 درصد کل انرژی دریافتی، مزایای سلامتی بیشتری را به همراه خواهد داشت.

 وی افزود: مصرف قندهای آزاد، خطر پوسیدگی دندان (پوسیدگی دندان) را افزایش می دهد. کالری اضافی از غذاها و نوشیدنی های سرشار از قند آزاد نیز باعث افزایش وزن ناسالم می شود و می تواند منجر به اضافه وزن و چاقی شود.

مدرس دانشگاه تهران ادامه داد: شواهد اخیر همچنین نشان می‌دهد که قندهای آزاد بر فشار خون و لیپیدهای سرم تأثیر می‌گذارند و نشان می‌دهند که کاهش مصرف قندهای آزاد، عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.

کارشناس مسئول بهداشت دانشگاه تهران در پایان اظهارات خود عنوان کرد : افراد می توانند با محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی مقادیر زیاد قند، مانند تنقلات شیرین، آب نبات و نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر، یعنی همه انواع نوشیدنی‌های حاوی قندهای آزاد شامل نوشابه‌های گازدار یا غیر گازدار، آب میوه‌ها یا سبزیجات و نوشیدنی‌ها می‌شود. کنسانتره مایع و پودر، آب طعم‌دار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و ورزشی، چای آماده، قهوه آماده و نوشیدنی‌های شیر طعم‌دار و خوردن میوه های تازه و سبزیجات خام به عنوان میان وعده به جای میان وعده های شیرین مصرف قند را کاهش دهند.

انتهای پیام/

خبرنگار : فرشته نیازی