به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از گیلان، در روزهای اخیر اطلاعات ناقصی از میزان قابلیت کشاورزی در خاک ایران رسانه‌ای شده است. اینکه در کشور مشکلاتی در بحث خاک کشاورزی وجود دارد قابل انکار نیست اما آیا مباحث مربوط به مشکلات خاک تنها مربوط به کشور ما است یا سایر کشورها هم درگیر این موضوع هستند.

در کشور نیاز است متناسب با نیاز جمعیت ساخت و ساز انجام شود از حجم درختان برای استفاده و نیازها مورد استفاده قرار گیرد و در کنار آن باید زمینه سازی برای حفظ و حراست از محیط زیست، خاک و جنگل در دستور کار قرار گیرد. با وجود تلاش برخی کشورها در بحث خودکفائی نتایج علمی نشان داده که امکان تأمین نیازمندی‌ها برای همه کشورها وجود ندارد. کشت فرا سرزمینی موضوعی است که در دستور کار بسیاری از کشورها قرارگرفته و مدیران و برنامه‌ریزان تلاش دارند با ارتباط دو سویه در جهت رفع نیازمندی‌های همدیگر به تفاهم مشترکی برسند.

در بررسی انجام شده در شمال کشور، خاک این منطقه تا ۱۰۰ متر قابلیت کشاورزی دارد، اما آیا از این خاک استفاده بهینه شده یا خیر موضوعی است که باید توجه کارشناسان و برنامه‌ریزان را به این سمت جلب کرد. در کشور اقدامات مناسبی برای توسعه کشت گلخانه‌ای انجام شده، برنامه‌ریزی‌های مدونی برای افزایش بهره‌وری از اراضی کشاورزی در دستور کار قرار گرفته و این برنامه‌ها نیاز به پیگیری‌های مجدانه دارد. اقدامات انجام شده در زمینه تولید انواع بذرهای برنج و افزایش عملکرد در برخی محصولات نشان از تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران برای حفظ و حراست از خاک حاصلخیز شمال دارد. برخی تنش‌ها و مشکلات مربوط به آب و خاک ناشی از تغییر اقلیم بوده و تنها منتسب به کشور ما نیست. بسیاری از کشورهای جهان در حال حاضر درگیر مباحث تغییر اقلیم هستند و اقداماتی را هم برای دوران گذار در برنامه کاری خویش قرار دادند.

در حوزه حفظ و حراست از آب طرح‌های متعدد احداث سد در دستور کار قرار گرفته و اینکه برخی از سدها جانمایی مناسبی نشده در جای خودش موضوعی بحث بوده و اما بسیاری از این سدها منبع مناسبی برای ذخیره آب در کشور شده است. کشور در حال گذار به سمت پیشرفت است ممکن است در مسیر توسعه مشکلات و طرح‌های را اجرا و عملیاتی کند که در بلند مدت مشکلاتی را به وجود آورد اما در مجموع اقدامات انجام شده زمینه رشد و توسعه کشور در حوزه‌های مختلف را فراهم کرده است. استفاده مناسب از ظرفیت خاک حاصلخیز در شمال کشور به ویژه در بحث مرکبات و افزایش عملکرد بیش از 50 تنی در یک هکتار از باغات مرکبات موضوع استفاده مناسب از خاک حاصلخیز است که کمتر تلاش شده به آن پرداخته شود.

در استان‌های شمالی اقدامات مؤثر و مناسبی برای حفظ و حراست از خاک در دستور کار قرار گرفته است. برنامه ریزی برای ساماندهی پسماندهای خانگی، اقدامات لازم برای تصفیه فاضلاب واحدهای صنعتی، جلوگیری از ایجاد واحدهای آلاینده در نقاط حساس زیست محیطی، هدایت طرح‌های آلاینده در مناطق که مشکلات و موانع زیست محیطی ندارد از اقدامات اثرگذاری است که در جمهوری اسلامی ایران برای حراست از آب و هوا در حال انجام است. در سال‌های اخیر بحث ایجاد پتروشیمی در مناطق مختلف کشور به ویژه شمال مطرح شده و در رسانه‌ها، گمانه زنی در این ارتباط انجام شده اما به دلیل ملاحظات زیست محیطی این پروژه‌ها به ثمر نرسیده است. ایجاد تشکل‌های زیست محیطی در حوزه‌های مختلف و حمایت از آنها از اقدامات مناسبی است که برای مدیریت حوزه آب و خاک انجام شده است.

یکی دیگر از اقداماتی که در سال‌های اخیر در بحث حفظ و حراست از جنگل انجام شده و بسیاری تلاش دارند که روی آن در پوش بگذارند بحث اجرای طرح تنفس از جنگل است. با اجرای این طرح برداشت از جنگل به کلی ممنوع شده و شرکت‌های بهره‌بردار که در گذشته از ظرفیت درختان برای تولید در حوزه‌های مختلف استفاده می‌کردند به عنوان حامیان جنگل مشغول حفظ و حراست از آنها شده‌اند. اختصاص بالگرد آتش نشان به مناطق جنگلی کشور برای اطفا حریق از دیگر اقدامات اثرگذاری است که در چند سال اخیر عملیاتی شده که میزان خسارت از درختان تا حدود زیادی در مواقع بحران کاهش پیدا می‌کند. همکاری با جوامع بین المللی برای ثبت جنگل‌های هیرکان در حوزه بین المللی از دیگر اقدامات انجام شده در کشور برای حفظ و حراست از جنگل است. این پروژه در استان‌های شمالی کشور با هدف نظارت‌های بین المللی و استفاده از دانش روز برای حراست از جنگل در دستور کار متولیان امر در کشور قرار گرفته است.

اگر چه اقدامات انجام شده در کشور برای حفظ و حراست از قابلیت‌های طبیعی کافی نیست اما به صورت کلی موجی از دغدغه برای احیاء خاک، جنگل و محیط زیست در بین عامه مردم به وجود آمده و جمهوری اسلامی ایران با حمایت از تشکل‌ها نشان داد که برای حفظ میراث طبیعی به شدت دغدغه‌مند است.

انتهای پیام/

طاهره رضاپور