به گزارش خبرگزاری علم و فناوری، کشور ایران با توجه به قرار گرفتن در منطقه گرم و خشک، اما رودخانههای ایران پرصلابت و جاری هستند. در ایران با توجه به دشت بودن و موقعیت جغرافیایی از بارش کم سالانه برخوردار است. به همین خاطر است، که از دیرباز در فرهنگ کشور آب و باغ نقش مهمی داشته اند و نیاکان ما به حفر و ایجاد قنات روی آورده بودند. حال با توجه به دشت بودن و گرم بودن سطح وسیعی از کشور، تعداد رودها و رودخانههای پرآب و دائمی نسبت به وسعت کم است. بیشتر رودخانهها فصلی و موقت هستند یعنی در هنگام تابستان و با شروع فصل گرما به سمت خشک شدن میروند. حال خیلی از رودها هم به دلیل جریان داشتن در سطح کویر و شوره زار، شور میشوند و قابل استفاده نیستند.
ویژیگیهای رودحانههای ایران
پهنه جغرافیایی که در ایران وجود دارد به همراه توپوگرافی هر منطقه، سبب بهوجود آمدن آب و هوایی مختلف در این کشور شده است. میزان بارش و روند و رفتار بارشی هر منطقه از ایران به شدت تحت تاثیر جغرافیای آن منطقه است. رودها و رودخانهها در ایران زایده میزان بارندگیهای جوی است که رخ میدهد. بارشهای جوی بعد از نزول، در صورت داشتن حجم بالا به صورت جوی یا روان آب در سطح زمین به حرکت در میآیند.
منبع تغذیه رودها تنها باران و روان آب حاصل از آن نیست. برخی از رودخانهها از چشمهها و ذوب برفها سرچشمه میگیرند. تنوع اقلیم و توپوگرافی در ایران سبب شده است که ما هر دو منبع تغذیهای را در ایران داشته باشیم.
رودخانهها تنها به رودهای سطح زمین محدود نمیشوند. در زیر پوسته زمین نیز بنا به سازندها و نوع خاکها، رودهای زیرزمینی نیز داریم. و در زیر سطح خاک، آبهایی نفوذ کرده اند با کمک شیب و تفاوت ارتفاعی در جریان اند. در برخی از قسمتها این رودها در اثر بریدگیهای موجود در پوسته زمین به سطح میرسند.
از مهمترین رودحانههای دائمی ایران میتوان به رودخانههای ارس (شمال کشور ایران )، جاجرود(شمال استان تهران)، کارون(ارتفاعات کوه زاگرس )، باهوکلات(کوه پیر آباد استان سیستان و بلوچستان)، زاینده رود (دامنههای زردکوه بختیاری)، رودخانه زرینه رود(کوههای چهل چشمه کردستان)، سفید رود(استان گیلان)، رود اترک(یکی از رودخانههای مشهور مرزی ایران که از بلندیهای هزار مسجد در شمال قوچان سرچشمه میگیرد) و ... اشاره کرد که هر کدوم از این رودحانههای دائم، به دریا یا محلی سرازیر میشوند.

کشور ایران دارای رودخانه های فصلی نیز میباشد، بدین معنا که در فصول پرباران مملو از اب بوده و جاری هستند و در فصول کم بارش جریانی از آنها نمیتوان دید.
از مهمترین رودخانههای فصلی نیز میتوان به رودخانه هیرمند( سرچشمه از ارتفاعات کوههای هندوکش)، زهره رود یا هندیجان (سرچشمه از کوههای کنه کوه در نزدیکی استان فارس)، رودخانه قم رود (سرچشمه از ارتفاعات الیگودرز و کوههای گلپایگان و ... اشاره نمود.
از دیگر ویژیگیهای رودهای ایران میتوان به این مورد نیز اشاره کرد که برخی از رودها که مهمترین رودخانههای ایران و رگهای حیات نیز تلقی میشوند. آنها در طول کل سال زنده و پویا هستند، منبع تغذیه آنها علاوه بر نزولات جوی، چشمهها و آب برفهای موجود بر روی کوهها ست. میزان آبدهی و دبی این رودخانهها در طول سال متفاوت است اما خشکی و قطعی دائمی ندارند، مگر در سالهای خشکسالی متوالی و پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی اتفاق نیوفتد.
