به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان گیلان، کاشت گیاهان زراعی در یک قطعه زمین بر اساس یک توالی منطقی و مشخص را تناوب زراعی می‌نامند، تناوب زراعی از طریق تداوم پوشش گیاهی خاک، کارآیی بیشتر مصرف آب حفظ عناصر غذایی خاک، افزایش مواد آلی خاک و ثبات خاکدانه ها، کاهش آفات، و بیماری‌ها، و کنترل بهتر علف‌های هرز باعث افزایش راندمان تولید و عملکرد می‌گردد.

گیاهان پوششی به آن دسته از گیاهان زراعی گفته می‌شود که اغلب در فاصله زمانی بین دو زراعت اصلی کاشته شده است و کود سبز به هر گیاهی که به منظور افزودن مواد آلی، نیتروژن یا دیگر عناصر غذایی به خاک برگردانده می‌شود گفته می شود که این گیاهان اهداف متنوعی را دنبال می‌کنند و اثرات قابل توجهی بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک برخوردار هستند یک برنامه‌ی صحیح تناوب زراعی ممکن است موجب افزایش عملکرد، کاهش آفات و بیماری‌ها شود

در تعریف علمی تناوب سه نکته نهفته است، بعد زمان در تناوب، بعد تنوع در کاشت گیاهان زراعی با مدیریت زراعی و بعد سوم، اجرای این تنوع کاشت در یک مکان خاص می باشد.

تناوب دارای دو شکل، کوتاه مدت و بلند مدت می‌باشد، شکل کوتاه مدت مانند کشت دوگانه و سه گانه و شکل بلند مدت مانند تناوب مرتعی می‌باشد، هر دو شکل تناوب دارای مزیت‌های فراوان و مشخص اقتصادی-محیطی می‌باشند بعضی از این مزایا در بطن تمامی الگوهای تناوبی نهفته است، برخی ديگر به نوع گیاه زراعی، مدت زمان اجرای تناوب و نیز به نوع فناوری به کار گرفته شده در آن مانند نوع شخم و یا نحوه نمونه مبارزه با آفات و بیماری بستگی دارد، در بیشتر سیستم‌های تناوبی، توالی گیاهان زراعی نسبت به الگوی تک کشتی، عملکرد گیاه زراعی را افزایش خواهد داد.

یک ‌نظام ‌تک کشتی که نظام تولید را برای یک گیاه خاص بهینه ساخته است، اغلب باعث حصول حداکثر عملکرد برای آن گیاه می‌شود، اما در حالت کلی، نظام‌های متنوع زراعی در مقایسه با تک کشتی بهبود استفاده و باز چرخش مواد غذایی، مديريت آفات و استفاده از منابع، را در بر داشته و نسبت به خسارت ناشی از وقایع ناگهانی از حساسیت کمتری برخوردار هستند.

اگر تناوب زراعی به خوبی طراحی شده باشد عملکرد نهایی محصول در آن افزایش یافته و از نظر زیست محیطی هم پایدارتر خواهد بود، این روش با افزایش بهره‌وری ضمن کاهش هزینه‌های ناشی از مصرف مواد شیمیایی، دوام و پایداری اقتصادی یک مزرعه را بهبود می‌بخشد. مزایای اصلی تناوب زراعی عبارت‌اند از:بهبود حاصلخیزی و ساختار خاک، کنترل بیماری‌ها، کنترل آفات، کنترل علف‌های هرز، افزایش مواد آلی خاک، کنترل فرسایش، بهبود تنوع زیستی، افزایش عملکرد محصول کاهش ریسک اقتصادی می‌باشد.

طراحی الگوی تناوب زراعی، موفقیت یک تناوب زراعی به انتخاب محصولات مناسب برای مزرعه شما بستگی دارد، محصولات مختلف از نظر نیاز به نور، آب، مواد غذایی، هوا و دما متفاوت هستند و بنابراین باید یک تناوب محصول به شکلی طراحی شود که همه محصولات بتوانند نیازهای خود را به خوبی برطرف نمایند.

علوم کشاورزی وظیفه‌ای ویژه در بهبود یا حفظ عملکرد و محدود ساختن ضایعات محصولات کشاورزی دارند، چالش کنونی موجود در نیل به این مهم، ایجاد بوم نظام‌هایی است که به شدت پایدار باشند و منابع محیطی در حال مصرف و رو به اتمام را به طور کامل حفظ کنند.

انتهای پیام/.

طاهره رضاپور