به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان گلستان، براساس مطالعات صورت گرفته شیلات گلستان این توانایی را دارد که با بهرهبرداری از دو فاز مجتمع پرورش میگو به مساحت ۱۰ هزار هکتار تولیدات میگو را به ۲۰ هزار تن در سال برساند که این مسأله میتواند باعث جهشی در میزان صادرات آبزی پروان در شمال کشور همچنین ارزآوری شود.
اما با این وجود مانع بلندی به نام بیماری «لک سفید» در پیشروی مجتمع پرورش میگو قرار دارد که باعث شده که سرمایهگذاری در این صنعت را با ریسک بالا رو به رو کند.
در سال ۹۸ بیماری لک سفید این مجتمع پرورشی اسیب جدی را به سرمایهگذاران این بخش وارد کرد، عدم پوشش بیمه و تجربه پایین در این حوزه منجر به غافلگیری مسئولان و سرمایهگذاران شد.
خسارت این بیماری به حدی شدید بود که تولید پیشبینی شده ۳۵۰۰ تن به ۴۵۰ تن در سال ۱۳۹۸ کاهش یافت و به هر مزرعه میگو حدود ۲۵۰ میلیون تومان و در مجموع به ۷۶ مزرعه حدود ۱۸ میلیارد و۶۰۰ میلیون تومان خسارت وارد کرد.
در سالهای بعد بیمه به کمک پرورشدهندگان میگو آمد و همچنین در ابتدای سال جاری نیز تلفاتی در سایت پرورش میگو مشاهده شد که مسئولان با برداشت زود هنگام و دیگر اقدامات بهداشتی این شرایط را مدیریت کردند.
این مسأله نشان میدهد که بیماری لکه سفید زنگ خطری برای مجتمع پرورش میگو گلستان است که هر لحظه ممکن است بار دیگر به صدا در بیاید.
در مزرعه پرورش میگو گمیشان از گونه «وانامی» برای تکثیر استفاده میشود و این گونه به علت شوری کم آب و اقلیم و خاک مناسب در مدت ۱۲۰ روز در این منطقه پرورش و به وزن ۱۵ گرم میرسد.
در حال حاضر به صورت متوسط از هر هکتار مزرعه پرورش میگو ۳. ۵ تن میگو برداشت میشود و طبق سند آمایش و چشماندازی که استان ترسیم کرده میتوان سایت پرورش میگو گمیشان را به ۴۰ هزار هکتار توسعه داد که این مسأله باعث اشتغال ۳۰ هزار نفره در این بخش به صورت مستقیم و غیرمستقیم میشود و شاید رنگ محرومیت با این اقدام از گمیشان که جزء ۳۱ شهرستان محروم کشور به شمار میرود برچیده شود.

بیماری لکه سفید میگو (Disease Spot White)
بیماری لکه سفید، یک سندرم ویروسی که معمولاً آنرا با نام بیماری لکه سفید یا Disease Spot White مینامند و به دلیل تلفات وارده به مزارع پرورشی، کلیه مسائل مربوط به میگو را تحت الشعاع خود قرار میدهد و باعث خسارت سنگینی در مزارع پرورشی بر جا میگذارد.
علائم ظاهری بیماری لکه سفید براحتی درمیگوهای جوان وبالغ دیده میشود و میگوها آلوده خیلی سریع بیحال و کم اشتها شده و دارای شنای آهسته در سطح آب بوده و همچنین در کنارههای استخر تجمع پیدا میکنند و در آب استخر ته نشین شده و در نهایت بین ۲ الی ۷ روز مرگ و میر شدید را نشان میدهند.
این ویروس تا حد زیادی متأثر از میزان شوری و درجـه حـرارت آب است و در شوری زیر ppt ۲۰ فعالیت آن متوقف میشود و با درجه حرارت بـالای ۳۰ درجـه سانتی گراد فعالیت بهشدت کند میشود و همچنین این ویروس حساسیت بالایی به PH بالای ۱۲ و زیر ۳ دارد و در محدوده خارج از حد نرمال نابود میشود.
تلاش محققان گروه شیمی برای تکثیر پستلارو میگو در گمیشان
موسی کیاء، مدیرمجتمع ۴ هزار هکتاری میگو گمیشان در خصوص بحران بیماری لکه سفید در مجتمع پرورش میگو گفت: در حال حاضر ۱۴۱ مزرعه پرورش میگو در فاز یک داریم که ۸۰ مزرعه آن فعال است.
مدیر مجتمع ۴ هزار هکتاری میگو گمیشان ادامه داد: امسال توانستیم ۲۶۱ میلیون پست لارو را در در مجتمع پرورش میگو ذخیره کنیم که از این تعداد ۳۵ میلیون پست لارو توسط کارگاه تکثیری که در گمیشان وجود دارد بارگیری شده است.
کیاء بیان کرد: کارگاه تکثیر ما در حد واسط است و لاروهایی پایین را به وزنایدهآل برای پرورش میرساند و یکی از مشکلات اساسی که ما با آن در خصوص بیماری لکه سفید رو به رو هستیم این است که انتقال لارو از جنوب به گلستان عاملی برای شیوع این بیماری به شمار میرود و انتظار داریم مراکز علمی به ما در این زمینه کمک کنند تا بتوانیم تکثیر بچه میگو را در گمیشان داشته باشیم.
وی افزود: فعالان عرصه علمی در گروه شیمی باید فاکتورهای آب دریای خزر با خلیج فارس که دارای اختلافاتی دارد را تراز کنند و باید این ایتمها برای پرورش میگو یکسانسازی شود.
این مقام مسئول ابراز داشت: گروه وانامی که در این منطقه پرورش داده میشود گروه مقاوم است ولی نسل اول که از نژاد اصلی انتخاب شده نیست و در نسلهای بعدی مقاومت در برابر بیماری کمتر میشود.
کیاء بیان کرد: در حال حاضر تمام مجتمعهای کشور و حتی دنیا درگیر بیماری لکه سفید هستند که باید در کنار پرورش به پروتکلهای بهداشتی و قرنطینه توجه شود تا مشکل کمتری در این زمینه داشته باشیم.
وی افزود: سال گذشته ۲۶۱ میلیون سه هزار تن میگو برداشت کردیم گرچه بیماری در ابتدای فصل برداشت مشکلاتی را به وجود آورد ولی با همکاری دامپزشکی و مسئولان استان این مسأله مدیریت شد تا خسارت به تولیدکنندگان وارد نشود.
تولید و تکثیر پست لارو میگو در گلستان مهمترین مولفه کنترل «لکه سفید»
حسین محمدی، یکی از پرورشدهندگان میگو در مجتمع گمیشان گفت: دو مزرعه در لاین سوم مجتمع پرورش میگو گمیشان هستیم و تقریباً یک سال است که فعالیت خود را در این مجتمع آغاز کردم.
محمدی بیان کرد: یکی از معضلات اصلی که در حوزه میگو وجود دار بحث بیماریها است که تقریباً در تمامی محصولات باغی، کشاورزی و شیلاتی مشاهده وجود دارد.
وی افزود: از سال ۹۸ به تولید میگو گمیشان بیماری لکه سفید خسارتهایی را وارد کرده و راهکارهایی در حوزه پیشگیری و مبارزه با این بیماری وجود دارد و در این زمینه بخش دامپزشکی با همکاری شیلات کار خود را انجام میدهند.
این مقام مسئول بیان کرد: یکی از راهکارهای اصلی برای جلوگیری از بیماری لکه سفید تولید پست لارو در این استان است که ما انتظار داریم مسئولان در این زمینه از فعالان دانش بنیان حمایت کنند.
محمدی تأکید کرد: قرنطیه در مبدا و مقصد نیز میتواند در حوزه مدیریت بیماری لکه سفید مؤثر باشد و در قرنطینه مقصد باید کار جدیتری از سوی دستگاه ذی ربط صورت بگیرد تا به تولیدکنندگان آسیبی نرسد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در حوزه کارشناسی شرکتها با مدیریت حوزه داشت میتوانند میگوها را قویتر کنند تا حساسیت آنها به این بیماری کمتر شود.

فرش قرمز نماینده گلستان برای شرکتهای دانش بنیان در حوزه حل بیماری «لکه سفید»
عبدالجلال ایری، نماینده مردم غرب گستان در مجلس شورای اسلامی گفت: بحث میگو یکی از موضوعات خوبی است که در منطقه غرب استان و شهرستان گمیشان پیگیری میشود و سرمایهگذاری بر روی میگو قطعاً میتواند بار بیکاری و معضلات اجتماعی را در این منطقه کاهش دهد.
ایری یادآور شد: یکی از مشکلاتی که در سالهای اخیر تولیدکنندگان با آن رو به رو بودند بیماری لکه سفید است و بنا به نظر کارشناسان برای مدیریت این بیماری باید تولید پست لارو در استان انجام شود.
وی افزود: ما بسترسازیهای للازم را برای این منظور انجام دادیم ولی مشکلات تکنیکی در حوزه همترازی آب دریای خزر با خلیج فارس به منظور تکثیر بچه میگو وجود دارد که باید برطرف شود.
این مقام مسئول ابراز داشت: باید موضوع تکثیر پست لارو میگو در سایت چهارهزار هکتاری گمیشان اتفاق بیفتد و همچنین ما نیازمند به صنایع فرآوری و صنایع وابسته به حوزه پرورش میگو در گمیشان هستیم کهامید داریم با احداث فاز دوم به این مسائل توجه شود.
ایری بیان کرد: قطعاً از شرکتهای دانش بنیان که بخواهند در حل معضل بیماری لکه سفید و همچنین کاهش مشکلات پرورش میگو گمیشان گام بردارند حمایت میکنیم، اعتقاد داریم یکی از عوامل توسعه کشور شرکت دانش بنیان است و برای اینکه این مسأله را عملی محقق کنیم قانونی را نیز در مجلس مصوب کردیم.
وی افزود: از اینکه شرکتهای دانش بنیان به کمک ما بیایند استقبال میکنیم وامید داریم بیماریهای لکه سفید که میگو را درگیر کرده با همت شرکتهای دانش بنیان برچیده شود و از سویی دیگر میتوانیم در حوزه افزایش بهره وری نیز از ظرفیت این شرکتها استفاده کنیم.
گفتنی است میگوی تکثیری در گمیشان از نوع «وانامی» است و به صورت متوسط از هر استخر مجتمع پرورش میگو گمیشان بالغ بر سه تن در هکتار میگو برداشت میشود و چندسالی است که این مجتمع پرورش میگو با بیماری «لکه سفید» دست و پنجه نرم میکند.
خبرنگار: داود خاندوزی
انتهای پیام/