به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان بوشهر؛ بیماری همه‌گیر کرونا ویروس منجر به مرگ میلیون‌ها نفر در سراسر جهان شده است، این موضوعی است که شرکت‌های داروساز را برای تولید واکسن درمان این بیماری به تکاپو وامی‌دارد، Moderna  دومین شرکتی است که نتایج اولیه آزمایش واکسن تولید شده خود را گزارش می‌دهد اما هنوز ماه‌ها مانده تا به طور گسترده در دسترس عموم قرار بگیرد.

اطلاعاتی درباره واکسن مدرنا

واکسن مدرنا، واکسن بالقوه‌ای که یک شرکت امریکایی برای مقابله با کووید ۱۹ ساخته ۹۴.۵ درصد کارآمد است و دانشمندان این شرکت معتقدند که این واکسن بسیار سریع عمل می‌کند و طی آزمایش بالینی که بروی افراد بسیاری انجام داده‌اند در مقایسه با داروی پلاسیبو، اثر قایل توجهی را مشاهده نموده‌اند. برای بررسی نحوه‌ی پیشرفت کارآزمایی، گروهی مستقل از کارشناسان، ۹۵ داوطلب اولی که بیمار شده بودند، مورد بررسی قرار داد. ۹۰ نفر از آن‌ها دارونما دریافت کرده بودند و فقط به ۵ نفر از آن‌ها واکسن تزریق شده بود. براساس این داده‌ها، کارشناسان تخمین زدند که واکسن ۹۴/۵ درصد مؤثر است.

واکسن کووید-۱۹ مدرنا، یک واکسن mRNA است که با تکیه بر پیام‌رسان RNA دستورالعمل‌هایی را به سلول‌های بدن ارائه می‌دهد. سپس بر اساس این  دستورالعمل‌ها بخش‌های کوچکی از ویروس کووید-۱۹ تولید می‌شود که فقط به درد تحریک سیستم ایمنی بدن می‌خورد، آن هم بدون اینکه فرد را بیمار کند. تال زاکس(Tal Zaks)، رئیس ارشد گروه پزشکی مدرنا می‌گوید: «ما درواقع به بدن انسان یاد داده‌ایم که چگونه داروی خود را درست کند.» مدرنا تا پیش از این هرگز تأیید FDA را برای تولید هیچ واکسنی دریافت نکرده است، اما قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ روی واکسن‌های mRNA  ویروس‌ها از جمله ویروس Zika کار می‌کرد. با این حال این شرکت از زمان آغاز شیوع این بیماری همه‌گیر، تمام انرژی خود را روی توسعه واکسن کووید-۱۹ گذاشته است.

این واکسن توسط چه کشور و شرکت داروسازی ساخته شده است؟

شرکت بیوتکنولوژی مدرنا(Moderna) یک شرکت داروسازی آمریکایی است، مدرنا  تنها شرکتی نیست که برای ساخت واکسن کووید-۱۹ از mRNA استفاده می‌کند. فایزر که با شرکت آلمانی BioNTech همکاری می‌کند و Translate Bio که با غول دیگر داروسازی Sanofi همکاری کرده است، هر دو در حال استفاده ازmRNA  برای واکسن کووید-۱۹ هستند.

«استفان بنسل» مدیرعامل این شرکت در مصاحبه خود با نشریه دی ولت  گفت: که این شرکت در حال مذاکره با کمیسیون اروپا و در آستانه تحویل واکسن کووید-۱۹ پیش از زمان پیش بینی شده است. مدیر عامل شرکت مدرنا ، استفان بنسل(Stéphane Bancel) می‌گوید: «چیزی که بیش از همه مرا هیجان‌زده می‌کند تاثیر آن بر موارد شدید است. این تأثیر شگفت‌انگیز است.» واکسن مدرنا مبتنی بر یک نوع فناوری جدید است.

عوارض واکسن مدرنا چیست؟

اگر بخواهیم درباره عوارض این واکسن صحبت کنیم باید این نکته را یادآور باشیک که واکسن یک محصول پزشکی است. اگرچه واکسن‌ها برای محافظت دربرابر بیماری طراحی شده‌اند، اما مانند هر داروی دیگری می‌توانند عوارض جانبی هم در پی داشته باشند. واکسن کرونای مدرنا که برای مقابله با پاندمی کرونا اعلام شده است اما این واکسن هم مانند سایر واکسن‌ها عوارضی به همراه دارد.

عوارضی که تاکنون برای این واکسن اعلام شده است، پس از تزریق واکسن، خستگی شدید، درد عضلانی، درد مفاصل و سردرد وجود داشت، اگرچه این عوارض جانبی معمولاً کوتاه مدت بود. ولی عنوان این عوارض باعث توقف آزمایشات نشده است و یک موضوع دیگری که در این باره مطرح می‌شود این است که این واکس دارای دو مرحله بوده و بیشتر عوارض مربوط به تزریق مرحله دوم است؛ این عوارض و درصد ابتلای آن در داوطلبان به این شرح بوده است: خستگی در 9 و 7 دهم درصد داوطلبان، درد ماهیچه در 8 و 9 دهم درصد داوطلبان، قرمزی محل تزریق در 2 درصد داوطلبان، درد تزریق در 4 درصد داوطلبان، درد مفاصل در 5 و 2 دهم درصد داوطلبان و سردرد در 4 و 5 دهم درصد داوطلبان.

آنتونی فاوچی، مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی، در یک کنفرانس تلفنی با خبرنگاران گفت: "نتایج این آزمایش واقعا چشمگیر است." Moderna انتظار دارد تا پایان سال 20 میلیون دوز واکسن خود تولید کند که برای واکسیناسیون 10 میلیون نفر کافی است.

در حالی که نتایج مقدماتی است، اگر بررسی بیشتر نشان دهد که واکسن آنها بی خطر است، انتظار می‌رود Moderna و Pfizer هر دو مجوز استفاده اضطراری را از سازمان غذا و داروی ایالات متحده دریافت کنند.

قیمت واکسن مدرنا

شرکت تولید کننده Moderna برای هر دوز واکسن ویروس کرونا بین 32 تا 37 دلار هزینه می‌گیرد. قیمتی که Moderna برای سفارشات کوچک می‌گیرد بالاتر از 19.50 دلار برای هر دوز توافق شده توسط داروساز آمریکایی Pfizer و بیوتکنولوژی BioNTech آلمان با دولت آمریکا است.

واکسن Moderna بسیار گران است. در تابستان هر دوز آن 38 دلار (28 پوند) بسیار بالاتر از Pfizer ، 20 دلار (15 پوند) است. واکسن آکسفورد AstraZeneca بسیار ارزان‌تر خواهد بود، به گفته این شرکت هزینه آن "همان یک فنجان قهوه" برای دولت خواهد بود، هر دوز آن کمتر از 3 پوند در هر دوز، با یک و نیم یا دو دوز مورد نیاز است.

شباهت بین واکسن مدرنا و واکسن‌های مشابه

هر دو شرکت مدرنا و فایزر از یک فناوری مشابه برای ساخت واکسن‌های خود استفاده می‌کنند. این دو نوع واکسن بر اساس مولکولی به نام mRNA عمل می‌کند که شامل دستورالعمل‌های ژنتیکی برای تولید پروتئین داخل سلول‌ها می‌شود. به منظور تولید این نوع واکسن‌ها، محققان نوعی mRNA تولید می‌کنند که سیستم ایمنی بدن افراد را تحریک می‌کند تا به منظور مقابله با ویروس کرونا، آنتی بادی تولید کند. از فناوری mRNA قبلاً در واکسن‌ها استفاده نشده است که هم راه حل و هم مشکل به همراه دارد. Moderna و Oxford و Pfizer، همه آنها به دو دوز و با فاصله 3 هفته و چهار هفته نیاز دارند.

اطلاعات نهایی حاصل از واکسن Pfizer نشان می‌دهد که در طی 28 روز از اولین دوز، 95 درصد در برابر ویروس محافظت می‌کند. همچنین 94٪ در میان بزرگسالان بالای 65 سال، که به طور کلی آسیب پذیرتر هستند موثر است.

نتایج Moderna حاکی از 94.5٪ اثربخشی است، اما اظهار داشت که آزمایشات در حال انجام است و تعداد نهایی ممکن است تغییر کند.

آزمایش آکسفورد نشان داد که با دو دوز واکسن آن 62٪ موثر است، اما هنگامی که به مردم نیم دوز و به دنبال آن دوز کامل داده می‌شود حداقل یک ماه بعد اثر آن به 90٪ می‌رسد.

یکی از تفاوتهای اصلی آنها در نحوه ذخیره آنها است. توزیع واکسن Moderna بسیار آسانتر از Pfizer است که نگرانی‌هایی در مورد آن وجود دارد اما واکسن آکسفورد آسانترین آنها است. Pfizer باید در حدود 70 درجه سانتیگراد (-100 F) نگه داشته شود تا اثر بهینه آن حفظ شود و همچنین قبل از تجویز باید با مایع دیگری مخلوط شود.

واکسن Moderna نشان داده شده است که در یخچال‌های خانگی تا 30 روز، در دمای اتاق تا 12 ساعت می‌توان نگه داشت و در -20 درجه سانتیگراد - برابر با بیشتر فریزرهای خانگی یا پزشکی - تا شش ماه ثابت مانده است. این شرکت ادعا می‌کند که mRNA-1273 می‌تواند بدون نیاز به رقت قبل از واکسیناسیون به طور گسترده در دسترس باشد و توزیع شود.

مانند اکثر واکسن‌های دیگر، واکسن آکسفورد نیز باید در یخچال یا جعبه‌های خنک به مراکز واکسیناسیون ارسال و در یخچال مخصوص واکسن بین 2 درجه سانتیگراد تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری و از نور محافظت شود.

زمان توزیع واکسن مدرنا

Moderna طی مذاکرات خود را با چندین کشور برای تهیه واکسن احتمالی کرونا ویروس، به نام mRNA-1273 آغاز کرده است و در حال حاضر از 31 ژوئیه حدود 400 میلیون دلار سود دریافت کرده است. هفته گذشته، این شرکت آزمایش سه مرحله آزمایشی را آغاز کرد که انتظار می‌رود نتایج در اوایل ماه اکتبر در 30،000 نفر موثر باشد.

شرکت مدرنا اعلام کرده است که به احتمال بسیار زیاد تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی، تقریباً ۲۰ میلیون دوز از واکسن خود را در آمریکا عرضه خواهد کرد. تا سال آینده نیز بین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد دوز از واکسن مدرنا در اختیار افراد در سراسر دنیا قرار خواهد گرفت. شرکت سازنده این واکسن قصد دارد طی هفته‌های آینده از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) درخواست صدور مجوز استفاده اضطراری از واکسن را کند. ‌

دولت انگلیس حدود 40 میلیون دوز واکسن Pfizer را تأمین کرده است که برای 20 میلیون نفر یا حدود یک سوم جمعیت انگلیس کفایت می‌کند. انتظار می‌رود 10 میلیون از این دوزها قبل از پایان سال جاری میلادی برسد، در حالی که افرادی که وضعیت وخیم‌تری دارا هستند، دو دوز با فاصله 21 روز دریافت می‌کنند. انگلیس پنج میلیون دوز واکسن Moderna را سفارش داده است.

انتهای پیام/

خبرنگار:حسینی مفرد