به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از اردبیل و به نقل از نیواطلس؛ تحقیقات جدید از یک تیم بین المللی از دانشمندان نشان داده است که چگونه بوها از راه های قوی تر نسبت به سایر حواس باعث ایجاد خاطرات در مغز می شوند. با استفاده از تصویربرداری عصبی و الکتروفیزیولوژی داخل جمجمه، نشان داده شد که چگونه مسیرهای بویایی مستقیماً با هیپوکامپ ارتباط برقرار می کنند.

رابطه عمیق بین حافظه و بو برای کسی جای تعجب نخواهد داشت. روشی که بوی خاصی می تواند باعث یادآوری خاطرات نوستالژیک شود، شبیه هیچ حافظه حس دیگری نیست.

ماهیت منحصر به فرد این پدیده به طور غیررسمی به عنوان اثر پروست شناخته می شود. در اوایل قرن 20، مارسل پروست، نویسنده برجسته فرانسوی، یک سری داستان کلاسیک را با عنوان در جستجوی زمان از دست رفته نوشت. یک حکایت نحوه ایجاد یک خاطره زنده از دوران کودکی را با فرو بردن یک کیک مادیلین در یک فنجان چای توصیف کرد و ایده اثر پروست متولد شد.

اینکه چطور سیستم بویایی ما ظرفیت منحصر به فردی برای ایجاد خاطرات احساسی دارد، هنوز مشخص نیست. تحقیقات مشاهده ای و تجربی طی سالیان اخیر تأیید کرده است که بوی بد بو می تواند خاطرات را به ذهن متبادر کند. و دانشمندان علوم اعصاب به طور فزاینده ای درک کرده اند که سیستم بویایی انسان ارتباط مستقیمی با هیپوکامپ دارد.

این تحقیق جدید اولین کوششی است که مسیرهای عملکردی متصل کننده سیستم های مختلف حسی انسان با هیپوکامپ را با دقت مقایسه می کند. یافته های جالب توجه نشان می دهد که مسیرهای بویایی ما بیش از هر حس دیگری با هیپوکامپ ارتباط دارد.

کریستینا زلانو، از دانشکده پزشکی فاینبرگ دانشگاه نورث وسترن و محقق اصلی این پروژه، پیشنهاد می کند در دوره ای از تاریخ دور ما که مغز ما در حال تکامل است، سایر مسیرهای حس عصبی از طریق مناطق مختلف مغز هدایت می شوند. اما به دلایلی سیستم بویایی ما ارتباط مستقیمی با هیپوکامپ حفظ کرد.

زلانو گفت: در طول تکامل، انسانها گسترش عمیقی از نئوکورتکس را تجربه کردند که دسترسی دوباره به شبکه های حافظه را سازماندهی می کرد. بینایی، شنوایی و لمس با گسترش نئوکورتکس در مغز هدایت می شود و از طریق یک قشر ارتباطی واسطه با هیپوکامپ متصل می شود. از مستقیم اطلاعات ما نشان می دهد که بویایی تحت این مسیریابی مجدد قرار نگرفته است، و در عوض دسترسی مستقیم به هیپوکامپ را حفظ کرده است.

وی در ادامه گفت: در کنار ماهیت دانشگاهی جذاب یافته های جدید، این روش تحقیق صریحاً اهمیت تجربیات بویایی را تأیید می کند. تحقیقات قبلی یک رابطه دو طرفه قوی بین بویایی و افسردگی پیدا کرده است.

زلانو گفت: بیمارانی که از آنوزمیا، کاهش حس بویایی رنج می برند، بیشتر علائم افسردگی را نشان می دهند، در حالی که برعکس، کسانی که از افسردگی رنج می برند، اغلب عملکرد بویایی آنها کاهش می یابد. در نظر گرفتن آنوسمیا یکی از علائم اصلی COVID 19 است که نیاز فوری به درک چگونگی ارتباط فرآیندهای بویایی عصبی ما با شناخت، حافظه و رفاه وجود دارد.

وی افزود: اپیدمی COVID 19 تمرکز و فوریت مجدد تحقیقات بویایی را ایجاد کرده است. در حالی که مطالعه ما به طور مستقیم به از دست دادن بوی COVID نمی پردازد، اما در مورد یک جنبه مهم صحبت می کند که چرا بویایی برای زندگی ما مهم است، بوی بدن بخشی عمیق از حافظه است و بوها ما را به خاطرات مهم زندگی به عزیزان ما متصل می کنند.

مطالعه جدید در مجله Progress in Neurobiology منتشر شد.