به گزارش خبرگزاری علم وفناوری هرمزگان؛ گسترش طب سنتی چین، طب تبتی، آیورودا، ایرانی و هومیوپاتی و صدها مکتب و روش گوناگون، نشان دهنده‌ی این حرکت عظیم جهانی است.

طب سنتی ایرانی آمیخته با هنر

مکتب طب سنتي ايران، دانشي آميخته با هنر و فراست و ذخيره اي برخاسته از حکمت خسرواني اهالي سرزمين آريايي ايران است که در حکمت يوناني آميخته و با محک تجربه در طول ساليان حيات انسان آزموده شده است. مکتبي که در دوران زرين شکوفايي تمدن اسلامي، و با طلوع ستارگان پرفروغ تاريخ علم، آن فرزانگان ايراني جهان وطن، بر پايه خردورزي و با جداساختن سره از ناسره گسترش يافت و اکنون نيز توانايي حل برخي از معضلات علمي را در عرصه بهداشت، پيشگيري، تشخيص و درمان دارا است.

در طب سنتی ایرانی، عملکردهای فیزیولوژیک بدن بر مبنای هفت فاکتور سنجیده می‌شوند که عبارتند از: عناصر (ارکان)، مزاج، اخلاط، ارگان (اعضا)، ارواح، قوا و عملکرد (افعال) که توجه اصلی بر پیشگیری از بیماری است تا درمان آن. بر این اساس شش فاکتور مهم و ضروری برای حفظ سلامتی عبارتند از: هوا، نوشیدنی و غذا، خواب و بیداری، تخلیه و نگهداری، تحرک فیزیک و آرامش، فعالیت ذهنی و آرامش روحی.  طبیبان یا همان پزشکان قدیم با تبحری که در شناختن مزاج‌ ها داشتند، دخالت وضع مزاجی فرد را، از موی سر تا ناخن پا در هر یک از بیماری‌‌‎ها پیگیری می ‌کردند و معیار تشخیص و درمان کلیه بیماری ‌ها را، توجه به مزاج اصلی و عارضی بیماران قرار داده بودند. این پزشکان باستانی از این طریق منشأ اختلالات و عوارض بدن، بیماری ها را تشخیص داده و به درمان آن می‌پرداختند.
شاید برای بسیاری از افراد جالب باشد که در طب سنتی ایرانی روان درمانگری که همان روانشناسی است نیز وجود دارد. بر اساس تئوری کلی اخلاط،  به وجود آمدن بیماری‌ های روانی از بعد فیزیولوژیک یا بیولوژیک به دلیل افزایش یا کاهش کمی یا کیفی یکی از اخلاط چهار گانه (صفرا، دم، بلغم و سودا) در کل بدن یا سیستم اعصاب مرکزی است که با متعادل کردن آن اخلاط می ‌توان سلامت را به  بیمار بازگرداند. در طب سنتی ایران علت اغلب بیماری‌ها ناشی از برهم خوردن تعادل اخلاط و مزاج است.

درمان یا تجویز دارو 
لذا درمان یا تجویز دارو نیز عمدتا با هدف بازگرداندن این تعادل از طریق استفاده از مزاج‌های متضاد آن پایه‌ریزی می‌شود. مثلا اگر بیماری در اثر سردی طبع ایجاد شده باشد، درمان آن از طریق تجویز موادی با طبع گرم صورت می‌گیرد.مبنای حفظ سلامت تن بر اساس آموزه‌های طب سنتی، حفظ تعادل مزاجی بدن است  بر این اساس، برخی از آموزه‌های طب سنتی ممکن است حتی خلاف برخی از آموزه‌های رایج در حوزه نظام سلامت فعلی باشد به این معنی که برخی از باورهای رایج تغذیه‌ای میان توده مردم با آنچه در منابع طب سنتی برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌‌ها ذکر شده، در تضاد است!
طب سنتی و اظهارنظرهای غیرعلمی
امروزه بحث های زیادی در رابطه با طب سنتی شده و اظهار نظرهای غیر علمی و بی اساس بسیاری از افراد غیر متخصص به لطف تریبون های ایجاد شده توسط شبکه های اجتماعی به گوش مردم می رسد. مثلا چندی پیش خبر فوت موسس پیک شفا و مدعی درمان قطعی کرونا با روش های ابداعی طب سنتی بر اثر کرونا در شبکه های اجتماعی و رسانه های مختلف منتشر و دست به دست شد و واکنش‌های زیادی به دنبال داشت.
در صورتی که خود فرد مدعی ساخت دارو درمان کرونا بود و مردم را از درمان های علمی و واکسن دور می کرد.این موضوع سبب شده است که از یکسو افرادی با پذیرفتن این مطالب غیر علمی، سلامت خود و خانواده خود را به خطر انداخته و از سوی دیگر، بخش دیگری از مخاطبان با شنیدن حرف های غیر منطقی و غیر علمی که به نام طب سنتی و طب ایرانی – اسلامی از آن یاد می شود، به طور کلی نسبت به این حوزه بدبین شوند. یکی از باورهای غلطی که در عموم مردم در رابطه با طب سنتی دیده می‌شود این است که گیاه‌ درمانی را همان طب سنتی تلقی می‌ کنند. در این رابطه باید گفت که گیاه ‌درمانی یکی از زیر مجموعه‌ های طب سنتی به‌ ویژه طب ایرانی است. به‌طورکلی طب سنتی ایرانی، شاخه ‌ای از علوم سلامت است و هدف آن حفظ صحت، رفع بیماری و بازیابی توان آسیب دیدگان محسوب می‌شود.

منطق علمی در طب سنتی ایرانی

اصول روش تغذیه در مکتب طب سنتی ایران بر یک جمله استوار است: هر فرد لازم است که تغذیه‌ای مخصوص به خود و براساس مشخصات فردی خود داشته باشد. طب سنتی ایرانی بر پیشگیری از بیماری‌ها با آموزش روش صحیح زندگی تأکید دارد و پزشک موفق را پزشکی می‌داند که سلامتی جامعه را حفظ نماید و خود به خود با این تدبیر تعداد بیماران و مصرف دارو کاهش خواهد یافت. مزاج، پایه و اساس طب سنتی ایران است. پزشکان قدیم در شناختن مزاج‌ تبحر داشتند، دخالت وضع مزاجی را در هر یک از بیماری‌ها رصد کرده و معیار تشخیص و درمان کلیه‌ی بیماری‌ها را توجه به مزاج اصلی و عارضی بیماران قرار داده بودند.
اعتقاد پزشکان به طب سنتی 
اکنون جامعه پزشکي جهان به اهميت روش هاي درمان طبيعي و مکاتب طب سنتي و مکمل پي برده است، و دانشکده ها و مراکز تحقيقاتي بسياري در غرب و شرق جهان به پژوهش براي به کارگيري روش هاي مختلف طبي- که سابقه علمي و تاريخي دارند- مشغول مي باشند. گسترش فوق العاده طب سنتي چين، طب تبتي، کايروپراکتيک، آيورودا، هوميوپاتي و صدها مکتب و روش گوناگون، نشان دهنده اين حرکت عظيم جهاني است. اين حرکت، همچنين موجب شده است که پزشکان و محققان در ايران و ديگر کشورهاي جهان به شناخت مباني طب سنتي ايران گرايش يابند.

باورهای اشتباه 
 از سوی دیگر نباید باورهای خرافی و موارد ضد علم را با طب سنتی اشتباه گرفت. در سال‌های اخیر برخی افراد با ادعای ترویج طب سنتی اقدام به تجویز مواردی بعضاً خطرناک و تهدیدکننده سلامت می‌کنند.در حال حاضر در ایران، طب ایرانی به رسمیت شناخته‌شده و هرساله توسط وزارت بهداشت، تعرفه خدمات تشخیصی و درمانی آن اعلام می‌ شود. به اعتقاد دفتر طب سنتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورود طب ایرانی به نظام سلامت، فرصتی برای توسعه و تولید فرآورده‌‌ها و داروهای گیاهی در کشور به‌حساب می‌‌آید و می‌توان گفت با ادغام طب ایرانی و پزشکی نوین در نظام سلامت کشور، در حال حاضر طب سنتی به‌عنوان بخشی از نظام سلامت در کشور پذیرفته‌ شده و به‌عنوان یک طب تلفیقی با پزشکی نوین مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

شناخت پیش نیاز طب سنتی 
در پایان می توان گفت طب سنتی نیازمند شناخت و آگاهی کامل از روش‌ها و کاربرد گیاهان دارویی است و عطاری‌ها نمی‌توانند خدمات طب سنتی خوبی ارائه دهند و چه بسا به دلیل عدم آشنایی با خواص گیاهان دارویی و مضرات آن‌ها بیماری و ناراحتی فرد را تشدید کنند. اگرچه این روزها در جهت احیای طب سنتی تلاش‌هایی از جمله برگزاری نمایشگاه طب سنتی، تبدیل شدن طب سنتی به یک رشته دانشگاهی و تدوین اساسنامه صورت گرفته است، ولی برای توسعه و به کارگیری طب سنتی و معرفی بیشتر آن به جهان اقدامات بیشتری لازم است.

انتهای پیام/