به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان ایلام، با آغاز ماه مهر و بازگشایی مدارس بصورت ترکیبی، نگرانی خانواده ها برای پذیرش درس و مدرسه، برای دانش آموزان کلاس اولی بیشتر می شود. ترس از مدرسه، جدایی از والدین و تکالیف روزانه، از جمله نگرانی های این دانش اموزان است که خوشبختانه با وجود برگزاری دوره های پیش دبستانی و مهد کودک اکثر دانش آموزان خود را با شرایط مدرسه وفق می دهند. اما درصدی کمی از دانش آموزان با مشاهده شرایط مدرسه با اضطراب و استرس بیشتری نسبت به سایر دانش آموزان مواجه می شوند که نیازمند بررسی کارشناسانه و رفع مشکلات هستند. خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری استان ایلام در این بخش خبری به بررسی و ارائه راهکارهایی در این خصوص پرداخته است.

اضطراب جدایی شایع ترین اختلال در بین کودکان

عباس فرجی، کارشناس آسیب آموزش در رابطه با دانش‌آموزانی که در روز شروع سال تحصیلی با بی‌قراری و گریه علاقه‌ای به حضور در مدرسه ندارند، گفت: این دست از رفتارها عموما جزو اختلالات اضطرابی است که به آن اضطراب جدایی نیز می‌گویند. در واقع بچه‌ها به دلیل جدا شدن از والدین‌شان و وابستگی که به آنها دارند این حالت‌ها را از خود نشان می‌دهند.

وی با بیان اینکه در حوزه‌های تربیتی این مساله با عنوان اختلال اضطراب جدایی در کودکان شناخته می‌شود، افزود: ریشه این اختلال گاهی در مشکلاتی است که در کودکی رخ می‌دهد و در ورود به مدرسه با بروز چنین رفتاری خود را نشان می‌دهد.(eghtesadonline.com)

زهرا احمدی نیز اختلال «اضطراب جدایی» از شایع ترین اختلالات بین کودکان دانست و عنوان کرد: این مشکل در بعضی از کودکان در سنین پیش دبستانی و مهد کودک دیده می شود و در بعضی آنان نیز که اولین محیط اجتماعی‌شان، مدرسه است در مرحله ورود به کلاس اول خود را نشان می‌دهد. همچنین کودکان مبتلا به اختلال «اضطراب جدایی» می ترسند برای کسی که به او وابستگی دارند، اتفاقی بیفتد. در واقع آنها منتظر خطری احتمالی‌اند که موجب  جدایی دائمی از نزدیکانشان شود. این کودکان معمولا از اینکه در خانه حتی به عنوان محیطی امن و آشنا تنها بمانند نیز  هراسند دارند. این اختلالات تنها محدود به مدرسه نمی شود و در هر جای دیگری نیز ممکن است اتفاق بیفتد.

وی با اشاره به اینکه علائم اولیه این اختلال معمولا به شکل گریه و بی تابی است خاطر نشان کرد:  البته این طور نیست که تنها در رابطه با  پدر و مادر این احساس ایجاد شود. کودکان معمولا نسبت به کسی که در درجه اول اهمیت برایشان قرار دارد و نسبت به او وابستگی و دلبستگی بیشتری احساس می کنند، مقاومت بیشتری نشان می دهند.( isna.ir)

وابستگی، دلیل نرفتن کودک به پیش دبستانی :

بعضی از کودکان تقریبا دچار اضطراب جدایی از والدین به خصوص مادرشان هستند. در حقیقت ترسی که مایه اصلی آن هراس از مدرسه است علت جسمانی ندارد، اضطراب جدایی به صورت‌های گوناگون خود را نشان می دهد مانند اختلال در هضم غذا، حالت تهوع، بی اشتهایی، دردهای شکمی، مشکلات خواب، سردرد، تب، گوش درد و زمانی هم بیماری‌های بدنی. پس لازم است حتما بدانیم که چگونه با کودکان رفتار کنیم

برای اماده سازی کودک قبل از رفتن به پیش دبستانی بهتر است از خانه، تمرین جدایی را شروع کنید، برای این کار می‌توانید فرزندتان را برای چند ساعت از روز به پدربزرگ و یا مادر بزرگ خود بسپارید و کم کم  این زمان را اضافه کنید. این کار باعث می‌شود تا وابستگی زیاد فرزندتان به شما کمتر شود. والدین باید از قبل از رفتن کودک به پیش دبستانی، به فکر این مشکل باشند و برای رفع آن چنین اقداماتی را انجام دهند(alosalammoshavere.com)

آیا اضطراب جدایی در کودکانی که وارد مهد یا دبستان می شوند، طبیعی است؟

مهرناز یکتا، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی معتقد است، اضطراب جدایی در دبستان یا مهد تا حدی طبیعی است مانند التماس کردن، گریه سر دادن و… . سیر نرمال این است که هر روز این علایم کمتر شود و کودک به محیط و افراد جدید اعتماد و عادت کند و از خود رغبت نشان دهد اما اگر با گذشت زمان این علایم از بین نرود و ادامه داشته باشد شکل اختلال و غیرنرمال به خود می گیرد. البته لازم است که والدین به این امر آگاهی داشته باشند که ترس از رفتن به مدرسه همیشه به معنای اختلال اضطراب جدایی نیست بلکه ممکن است کودک از اختلال ترس یا افسردگی رنج ببرد و از آنجا که خصوصیات و ویژگی های این اختلال ها با یکدیگر همپوشانی دارد برای تشخیص، والد باید حتما به روانشناس مراجعه کند.( eghtesadnews.com)

راهکارهای کاهش اضطراب کودکان کلاس اولی

در روزهای ابتدایی سال تحصیلی حتما یکی از والدین هنگام برگشت به خانه در منزل حضور داشته باشد تا کودک شما از احساس خود و اتفاقاتی که در مدرسه برای او رخ داده است برای یکی از والدین حرف بزند.

چند راهکاربرای کاهش اضطراب کودکان مورد تائید کارشناسان روانشناسی است:

ـ ساعت خواب کودک را تنظیم کنید: کودک را وارد یک برنامه خواب منظم کنید طوری که ساعت 9 شب حتما به تختخواب برود و صبح ساعت مشخصی از خواب بیدار شود.

ـ با خرید لوازم مدرسه ذهن کودک خود را آماده رفتن به مدرسه کنید: در هفته های پایانی خرید وسایل مدرسه را آغاز کرده و سعی کنید با فرزندتان وظایف دانش آموزی را تمرین کنید.

ـ عادت غذایی سالم را از همین حالا در او ایجاد کنید: مضرات بعضی از خوراکی ها را به او بیاموزید تا یاد بگیرد در مدرسه چه خوراکی هایی برای او مناسب است.

ـ به فرزندتان مسئولیت هایی بدهید: اگر فرزندتان کوچک است می توانید کارهایی به او یاد دهید که اعتماد به نفسش را بالا ببرد به طور مثال گره زدن بند کفش ها.

اگر کودک شما بتواند نیازهای اساسی را بدون تکیه به بزرگسالان برآورده کند راحت تر به مدرسه می رود نیازهایی مثل این که چگونه می تواند در مدرسه به تنهایی به دستشویی برود.

ـ روزهای اول همراه او باشید: روزهای اول بهتر است خودتان فرزندتان را در رفتن و برگشتن از مدرسه همراهی کنید. شاید مجبور باشید برای این کار ساعت کاری تان را طوری تنظیم کنید که خودتان یا همسرتان او را تا مدرسه همراهی کنید.

ـ یک خداحافظی به یاد ماندنی ترتیب دهید: فرزندتان را در هنگام رفتن به مدرسه آغوش بگیرید و برنامه بعد از مدرسه را به او بگویید این که قرار است منتظرش باشید یا خودتان به دنبالش بروید و اگر چنین قولی دادید حواستان باشد که سر ساعت آنجا باشید.

ـ برای گریه بی امان فرزندتان راه حل پیدا کنید: هر بچه گریانی بعد از چند دقیقه آرام می شود. صبوری و دلسوزی ممکن است کار دست تان دهد.با کودک خود صحبت کنید و آنچه موجب ترس او شده را با هم کشف کنید.(منبع: جام جم آنلاین)

 نقش مهم معلم‌ها در کاهش اضطراب دانش آموزان کلاس اولی:

اگر محیط مدرسه و نوع برخورد معلم و اولیا مدرسه برای دانش‌آموز جذاب باشد کودک مضطرب و وابسته هم به مرور جذب آن می‌شود. بیشترین علت اضطراب دانش‌آموز، جدا شدن از فضا و محیط صمیمی و عاطفی خانواده است که بین دختران و پسران به‌خصوص کلاس‌اولی‌ها یکسان است. اما تمام واکنش‌های مدرسه‌هراسی در دانش‌آموزان به‌علت جدایی از خانواده نیست. گاهی رفتار معلمان و کادر مدرسه ، مدرسه هراسی را افزایش می‌دهد. نبود تعامل صحیح بین خانواده و مدرسه در نوع رفتار با کودکان اول تا سوم ابتدایی هم زمینه‌ساز مدرسه‌هراسی می‌شود چون زمینه سازگاری اجتماعی بین محیط خانواده و محیط مدرسه برای دانش‌آموزان همسان نیست. ترس از معلم یک پیش‌داوری و زمینه ذهنی در کودکان است و برای رفع آن علاوه بر خانواده، معلم نقش مهمی در تغییر این پیش‌داوری و ایجاد آرامش و علاقه‌مندی به مدرسه دارد. استفاده از جملات محبت‌آمیز، نوازش، خودداری از سرزنش در کلام و رفتار و حتی نوع نگاه خود، نادیده‌گرفتن برخی از اشتباهات کوچک، تعامل با والدین، ایجاد زمینه دوستی همکلاسی‌ها با همدیگر، ایجاد فضای فیزیکی شاد در کلاس، آرامش‌داشتن معلم و القای این حس به دانش‌آموز و خودداری از تبعیض بین دانش‌آموزان، برخی از مهم‌ترین راهکارهایی است که می‌تواند مدرسه‌هراسی را از کودک دور کند.( newspaper.hamshahrionline.ir)

ترس کودک قابل درمان است

عباس فرجی، کارشناس آسیب آموزش، در رابطه با دانش آموزانی که در روز شروع سال تحصیلی با بی قراری و گریه علاقه ای به حضور در مدرسه ندارند، گفت: این کودکان عموما جزو آن دسته از کودکانی هستند که بیشتر با مادران‌شان بوده اند، فضاهای اجتماعی را تجربه نکرده و هیچ گاه از والدین خود دور نبوده اند و به همین دلیل چنین واکنش های رفتاری در آن ها دیده می شود. البته این مساله کاملا قابل درمان بوده و موضوع جدی نخواهد بود به این شرط که از ابتدا به شکل جدی پیگیری های لازم را داشته و در صورت عدم حل مشکل از روان‌شناسان کودک کمک بگیرند. چراکه عدم رسیدگی در زمان درست به این موضوع می تواند مشکلات بسیار جدی برای کودک و والدین به وجود آمده و حتی کودک دیگر رقبتی برای تحصیل نداشته است.( borna.news)

انتهای پیام/ن