به گزارش خبرگزاری علم و فناوری استان ایلام، تاثیر مثبت فعالیت ورزشی بر سلامت انسان کاملا شناخته شده است. ورزش سبک، منظم و پیوسته به سلامت قلب، تناسب اندام، اعتماد به نفس، جلوگیری از چاقی و دیابت، پیشگیری از افسردگی و همچنین به افزایش طول عمر مفید کمک می کند.

جدیدترین مطالعات محققان دانشگاه "ادیث کوان"(Edith Cowan) استرالیا نشان می‌هد که ورزش می‌تواند سرعت پیشرفت سرطان را کاهش دهد. ورزش، عضلات را وادار به آزاد کردن نوعی پروتئین می‌کند که می‌تواند سرعت رشد تومورهای سرطانی را کاهش دهد.

کشف ارتباط میان فعالیت فیزیکی و آمار کم سرطان موضوع تعجب آوری نیست. بیماران مبتلا به سرطان که به طور مداوم ورزش می‌کنند نتایج درمانی بهتری نشان داده‌اند اما اینکه چگونه ورزش می‌تواند در مقابله با سرطان موثر باشد هنوز مشخص نیست.

در این تحقیقات جدید، ۱۰ فرد مبتلا به سرطان پروستات تحت ۱۲ هفته برنامه ورزشی قرار گرفتند. این برنامه ۱۲ هفته‌ای شامل ایروبیک و بدن سازی بود و همراه آن یک رژیم غذایی با پروتئین و کالری کنترل شده برای این افراد در نظر گرفته شد.

تمرکز اصلی محققان بر تغییرات پروتئین "میوکاین"(myokine) در خون بود.

"میوکاین‌ها" پروتئین‌هایی هستند که از عضلات اسکلتی پس از انجام ورزش آزاد می‌شوند. این پروتئین‌ها مسئول بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن هستند و در تحقیقات جدید این فرضیه مطرح شده که این پروتئین‌ها توانایی سرکوب کردن تومورها را دارند.

محققان دریافتند که سطح پروتئین "میوکاین" به طور قابل توجهی پس از ۱۲ هفته ورزش افزایش یافته است. برای بررسی اثرگذاری این پروتئین بر تومورهای سرطانی، محققان نمونه‌ خون این افراد را روی تومورهای سرطانی در آزمایشگاه تزریق کردند.

"روبرت نیوتن"(Robert Newton)، نویسنده این مقاله جدید می‌گوید: زمانی که ما خون پیش از ورزش و پس از ورزش را به سلول‌های سرطانی پروستات منتقل کردیم شاهد سرکوب قابل توجه این سلول‌ها توسط نمونه خونی بودیم که پس از ورزش گرفته شده بود.  این موضوع نشان می‌دهد که ورزش محیطی سرکوب‌کننده برای سلول‌های سرطانی فراهم می‌کند.اگرچه این یافته‌ها قطعی نیستند اما نشانه‌هایی از اثرگذاری ورزش بر جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی و درمان آن ارائه می‌دهد.

"جین سو کیم"(Jin-Soo Kim)، رهبر این تحقیقات خاطرشان کرد که پروتئین "میوکاین" به طور مستقیم سلول‌های سرطانی را نابود نمی‌کند بنابراین ورزش به تنهایی قادر به درمان سرطان نخواهد بود.

او می‌گوید: "میوکاین"‌ به تنهایی قادر به نابودی سلول‌های سرطانی نیست اما پیام‌هایی برای سلول‌های ایمنی از جمله سلول T می‌فرستد تا به سلول‌های سرطانی حمله کنند.

اگرچه محققان می‌گویند که این فرآیند را می‌توان به همه‌ی سرطان‌ها تعمیم داد اما این تحقیقات به طور خاص بر سرطان پروستات متمرکز بوده است و تمامی مردانی که در این تحقیقات شرکت داشتند تحت شیمی‌درمانی قرار داشتند.

این نوع درمان‌ها به طور معمول باعث کاهش ماهیچه‌ها شده و یافته‌ها نشان می‌دهد که بیان پروتئین "میوکاین" اثر مستقیم بر تغییر حجم ماهیچه‌ها دارد. این موضوع اهمیت حفظ عضلات در طول درمان سرطان را نشان می‌دهد.

یافته‌های مربوط به "میوکاین" تنها یک بخش از پازل بزرگ ارتباط ورزش و سرطان است و کارهای بیشتری برای درک آن نیاز است. نیوتن و همکارانش تحقیقاتی شش ماهه را برای بررسی اثر ورزش بر سرطان پروستات پیشرفته آغاز کرده‌اند.

نقش ورزش در پیشگیری از سرطان چیست؟

تحقیقات گسترده نشان داده است که به کمک ورزش می توان احتمال بروز سرطان را به شدت کاهش داد و در صورت ابتلا به این بیماری ، شانس عود مجدد را کاهش داد . بعلاوه ورزش طول عمر بیماران مبتلا به سرطان را افزایش می دهد. بیش از نیمی از سرطان ها قابل درمان می باشند . امروزه مهمترین روش مبارزه با سرطان اصلاح سبک زندگی و سالم زیستن می باشد که ورزش کردن در این میان نقش انکار ناپذیری دارد.طبق نتایج اطلاعات به دست آمده، ورزش نکردن با افزایش ریسک ابتلا به سرطان تخمدان و مرگ ناشی از این بیماری مرتبط است.

 یافته های این تحقیقات نشان می دهد هر میزان ورزش و فعالیت بدنی منظم و هفتگی می تواند به کاهش ریسک سرطان تخمدان و افزایش مدت زنده مانده بعد از این بیماری کمک کند، در حالیکه عدم ورزش منظم در دوره بزرگسالی با افزایش ریسک ابتلا به این سرطان و مرگ ناشی از آن مرتبط است.نتیجه کم‌تحرکی و بی‌تحرکی، چاقی و افزایش وزن، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، چربی و فشارخون، بیماری‌های استخوانی و مفصلی و نیز سرطان است.

 اضافه وزن و چاقی با مقاومت به انسولین و افزایش سطح انسولین خون در ارتباط است و افزایش سطح انسولین خون می‌تواند زمینه‌ساز رشد وتکثیر سلولهای سرطانی ‌شود و از سوی دیگر انواعی از مواد شیمیایی و هورمون‌ها در بافت چربی انباشته شده و در بدن افراد چاق آزاد می شوند که باعث رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی می‌شوند.بافت چربی از خود هورمون استروژن (هورمون زنانه) ترشح می‌کند و افزایش این هورمون باعث خطر ابتلا به سرطان پستان، رحم و برخی سرطان های دیگر در زنان دارای اضافه وزن می‌شود.( smhcharity.org)

نقش ورزش در کاهش استرس

فعالیت‌‌های بدنی موجب کاهش استرس می‌شوند زیرا از یک طرف سبب تخلیه انرژی شده و اجازه می‌دهند که بدن از انجام آنها به ثبات برسد و از طرف دیگر امکان تمرکز را به فرد می‌بخشد و به او آرامش می‌دهند و به هر حال باعث کاهش فشارهای روانی می‌شوند. تغییرات هورمونی درطی فعالیت ورزشی باعث بهبود خلق می‌شود و استرس را کاهش می‌دهد. زیرا هورمون‌‌های شادی آور مثل آندروفین‌‌ها را آزاد می‌‌کند که هم اثر درمانی دارند و هم ازلحاظ روحی اجازه تخریب روحیه را نمی دهند. همچنین فعالیت‌های ورزشی باعث افزایش آمادگی جسمانی و احساس مثبت نسبت به شرایط جسمانی در خود فرد بیمار می‌شود. یافته‌‌ها نشان داده نگرش مثبت فرد به خود و زندگی خود موجب کند شدن روندتکثیر سلولهای خطرناک و ظهور سرطان می‌گردد.

یکی از مهمترین مواردی که بیماران مبتلا به سرطان مخصوصا سرطان خون با آن مواجه هستند خستگی است.علت خستگی یا مرکزی است یا محیطی یعنی یا پیام عصبی به کندی جابجا می‌‌شود یا عضلات و سلول‌‌های خونی دچار ضعف عملکرد می‌‌شوند. فعالیت ورزشی با افزایش جریان خون به وسیله افزایش قدرت قلب توان هوازی رو بالا می‌‌برد وجریان خونرسانی بهتر می‌‌شود و از طرف دیگر همان طور که ذکر شد گلبول سازی افزایش می‌‌یابد و موجب کاهش خستگی می‌‌شود. از علل خستگی ضعف عضلانی است که فعالیت ورزشی با افزایش قدرت عضلات از این پیامد جلوگیری می‌‌کند.

بیماران سرطانی باید دوره‌‌های شیمی درمانی را طی کنند که تمام این دوره‌‌ها سبب عوارض جانبی و ناخواسته می‌‌شود فعالیت ورزشی آن عوارض ناخواسته را ضعیف و حذف می‌‌کند. بیماران سرطانی با توجه به نوع داروی دریافتی دچار اضافه وزن می‌‌شوند و ترکیب بدنی آنها به هم می‌‌خورد و خود این چاقی سبب پیدایش بیماری‌‌های گوناگونی شده و روند سرطان را تسریع می‌‌کند.

مثل هورمون لپتین که عامل اصلی افزایش و توسعه سرطان است. ولی فعالیت ورزشی سبب کاهش چاقی و سرکوب این هورمون می‌‌شوند و هورمون ضد سرطان ادیپونکتین را آزاد می‌‌کند که در پیشگیری از سرطان و درمان آن نقش دارد.

اکثر بیماران سرطانی بخاطر عوارض اشعه درمانی پوست‌شان تخریب می‌‌شود که باز یکی از بی‌خطر‌ترین راه‌‌ها به علت افزایش ملاتونین بعنوان شفاف سازنده پوست در فعالیت ورزشی است. فعالیت ورزشی با افزایش جذب ویتامین D و کلسیم و افزایش میزان کلسیم برتراکم سازی استخوان ایفای نقش می‌‌کند.( sums.ac.ir)

چگونه ورزش کنیم تا در پیشگیری از بیماری‌ها و سرطان مؤثر باشد.

 چند تعریف در ورزش و فعالیت :

 فعالیت جسمانی: هر حرکت بدنی که در نتیجه انقباض عضلات اسکلتی باشد و مصرف انرژی بیشتری را بطلبد: مثل باغبانی- شستشوی اتومبیل یا نظافت خانه

 تمرین ورزشی: نوعی فعالیت جسمانی به صورت حرکات بدنی برنامه ریزی شده ، با برنامه ریزی و تکرار منظم که در جهت بهبود یا حفظ آمادگی جسمانی انجام می‌شود.

 آمادگی جسمانی: یک مفهوم چند بعدی است و در واقع مجموعه‌ای از خصوصیات ذاتی یا اکتسابی افراد در ارتباط با توانایی انجام فعالیت جسمانی را در بر می‌گیرد و متشکل از سه جزء است:

 1. اجزاء وابسته به مهارت : چابکی - تعادل - هماهنگی - سرعت - توان و زمان

 2. اجزاء وابسته به سلامت: توانایی انجام شدید فعالیت های روزمره که حاصل استقامت قلبی عروقی، قدرت و استقامت عضلانی، انعطاف پذیری و ....

 3. اجزاء وابسته به فیزیولوژیک : وضعیت سیستم‌های متابولیک، محیط بدن، محتوای چربی و توزیع آن در بدن ، سلامت استخوان(sportsmedicine)

بايد توجه داشت كه هيچ رژيم غذايي یا عادات رفتاری توصيه شده اي وجود ندارد كه عدم ابتلا به سرطان را تضمین نكند ولي استفاده از دستورالعملهاي زير احتمال ابتلا به بيماري سرطان را می کاهد

داشتن وزن مناسب در طول زندگی

چاقي به وضوح با افزايش خطر بسياري از سرطانها همراه مي باشد كه از جمله موارد شايعتر ميتوان به سرطان روده بزرگ، سرطان پشستان پس از يائسگي، سرطان رحم و كليه اشاره كرد.

عادت داشتن به فعاليت بدني

شواهد علمي نشان ميدهند كه ورزش ممكن است در كاهش خطر ابتلا به انواع زيادي از سرطانها از جمله پستان، روده بزرگ، پروستات و رحم مؤثر باشد. ورزش با تنظيم وزن بدن و نيز تنظيم انواع هورمونها ، انسولين و تأثيرات مفيد متعددي در سيستم ايمني باعث كاهش خطر ابتلا به سرطان ميشود .

در بالغين دست كم سي دقيقه در روز فعاليت بدني متوسط تا شديد بمدت پنج روز در هفته مورد نياز است و بهتراست اين ميزان به چهل و پنج تا شصت دقيقه افزايش داده شود. در بچه ها ونوجوانان دست كم چهل و پنج الي شصت دقيقه فعاليت بدني متوسط تا شديد در روز بمدت پنج روز درهفته نياز است.

رژيم غذايي بهداشتي با تأكيد برمنابع گياهي

بررسي علمي ارتباط تغذیه با سرطان بسيار پيچيده است و بسياري از پرسشها همچنان بدون پاسخ مانده اند. بطور كلي موارد زير توصيه ميشود: انتخاب غذا و نوشيدني ها بطوري كه باعث حفظ وزن بصورت متناسب شوند. اين كار با افزايش مصرف غذاهاي گياهي و كاهش مصرف غذاهاي پرچرب يا پركالري ميسر ميشود.( drhakimian.com)

آیا ورزش می‌تواند عاملی برای بیماری سرطان باشد؟

متأسفانه در بعضی از مواقع ممکن است ورزش عامل سرطان باشد:

 1. دوپینگ و استفاده از مواد نیروزا مثل مصرف استروئیدهای آنابولیک در ورزشکاران باعث افزایش تومورهای کبدی می‌شود.

 2. ورزشکارانی که تمرینات خود را در زیر نور آفتاب انجام می‌دهند به علت قرار گرفتن زیاد زیر نور آفتاب مستعد به سرطانهای پوستی هستند استفاده از پمادهای ضد آفتاب و تمرین در مواقع که آفتاب نیست بهتر است.

 3. ورزش در هوای آلوده به دود سیگار سبب می‌شود که کارسینوژنهای بیشتری در تماس با سلولهای ریوی قرار گیرند.

 4. استفاده از مکمل های غیر استاندارد هم می‌تواند تحدیدی برای ورزشکاران باشد.( beytoote.com)

نتیجه گیری:

عدم تحرک بدنی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. در حالی که ورزش بیش از حد و تمرین بیش از حد ممکن است بر نتایج درمان و کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد ، انجام تمرینات منظم متوسط/فعالیت بدنی ممکن است اثرات مفید سیستمیک مانند بهبود عملکرد فیزیولوژیکی، کاهش خطر بروز و عود سرطان و کیفیت بهتر زندگی را به همراه داشته باشد. مطالعات مختلف تأثیرات مفید فعالیت بدنی متوسط/ورزش در سرطان هایی مانند سرطان سینه، سرطان آندومتر و سرطان روده بزرگ/روده بزرگ را نشان داده است. بر اساس تنظیمات ژنتیکی ، ممکن است فرد مجبور باشد نوع تمریناتی را که باید انجام دهند ، بهینه کند تا حداکثر فواید را به دست آورد.

کمبود فعالیت بدنی به عنوان یک عامل خطر اصلی برای انواع بیماری های تهدید کننده زندگی مانند بیماری های قلبی عروقی و سرطان نشان داده شده است. خوشبختانه در سالهای اخیر ، مردم اهمیت فعالیت بدنی در بیماران سرطانی و در معرض خطر سرطان را درک کرده اند.( addon.life)

انتهای پیام /ن