پزشکی و سلامت ,علمی، پژوهشی و فناوری

با تلاش تیمی از متخصصان صنعت و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان؛

بازیافت پساب صنعتی؛ راهکاری برای بحران آب اصفهان

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری اصفهان: یکی از موضوعاتی که در شرایط فعلی در همه جای دنیا و بویژه در کشور و استان ما اصفهان بیش از پیش مورد توجه و حتی نگرانی قرار دارد به یک موضوع  بسیار مهم و حیاتی بعنی آب برمی‌گردد، اصفهان به دلیل برخورداری از وجود رودخانه زاینده رود از دیر باز مورد توجه برای سکونت و صنعت و تجارت بوده است؛ ناصر خسرو اصفهان را یک باغ شهر معرفی کرده است؛ اما امروز آنچه در اصفهان شاهد آن هستیم این سطح یه شدت  دچار تغییر کاربری شده است بطوریکه بغیر از سطح وسیع مناطق مسکونی؛ بیش از 9 هزار واحد صنعتی در این استان واقع گردیده؛ از حقابه وانتقال آب و خشکسالی که بگذریم؛ صنایع بزرگ و شهرک‌های صنعتی به شدت وابسته به آب هستند؛ و نشانه‌های بحران آب روز به روز روشن‌تر می‌شود، اما اکنون حل مشکل آب نصف جهان دغدغه همه مردم و  دوستداران این شهر تاریخی شده است. از این جهت نقش پژوهش و فناوری برای حل معضل آب اصفهان موضوعی بسیار مهم تلقی می‌شود بویژه اینکه این نقش آفرینی وقتی با صنعت همراه گردد بسیار پراهمیت تر است؛ خلاصه اینکه مسائل زیست محیطی، آب و سلامت و صنعت معضل و مشکل اصفهان است که لازم است دیده شود و جامع‌ هم دیده شود. در این خصوص یک همکاری تیمی توسط محققان مجرب و متخصص دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و شهرک صنعتی اشترجان برای حل مشکل پساب این صنعت انجام شده است که خبرنگار علم و فناوری به سراغ یکی از اعضای این طرح رفته و گفتگویی داشته که در ادامه می‌خوانیم:

لطفا ضمن معرفی خودتان جزییات این طرح را بفرمایید؛ چیست؟ 

محمدمهدی امین، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به عنوان مجری این طرح هستم.  با توجه به کمبود منابع آبی در استان اصفهان و تأثیر آن بر فعالیت‌های صنعتی، طرحی مشترک با عنوان «استحصال آب صنعتی از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهرک صنعتی اشترجان (به روش تصفیه پیشرفته با فرایند تلفیقی غشایی، ازناسیون)» میان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و شرکت شهرک‌های صنعتی اصفهان اجرا شده است که هدف آن تصفیه پیشرفته پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک صنعتی اشترجان و استحصال آب صنعتی از آن است. این طرح با بهره‌گیری از فرایند تلفیقی غشایی و ازناسیون، گامی مؤثر در جهت کاهش وابستگی صنایع به منابع آب تازه و جلوگیری از آلودگی‌های زیست‌محیطی محسوب می‌شود.

امین افزود: کمبود آب در سراسر جهان، فناوری‌های کارآمد برای تصفیه و استفاده مجدد از آب را ضروری ساخته است. توسعه فناوری‌های تصفیه مقرون‌به‌صرفه و کارآمد، به‌ویژه برای تصفیه پساب‌های صنعتی و شهری، به یکی از ارکان مدیریت منابع آب تبدیل شده است. 

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: در این راستا، امروزه توانایی بازیافت آب از پساب‌های خروجی تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری و صنعتی، به دلیل کمیت زیاد، امکان دسترسی به یک منبع مناسب برای مصارف گوناگون از جمله کشاورزی و صنعت را فراهم می‌‍کند. از این‌رو، مدیریت تنش‌های آبی موجود و استحصال آب از پساب، به عنوان یک منبع ارزشمند آب برای توسعه صنعت، کاهش هزینه‌های تصفیه پساب، افزایش عمر سیستم‌های تصفیه و کاهش هزینه‌های تصفیه، از علل اصلی ضرورت اجرای این طرح است.

پدیده گرفتگی غشاها، چالش‌های اساسی در صنعت آب و فاضلاب 

وی تصریح کرد: فرآیندهای غشایی به طور گسترده‌ای برای بازیافت و استفاده مجدد از فاضلاب به کار گرفته می‌شوند. با این حال، غشاها ابزارهایی حساس و پرهزینه در فرآیند تصفیه محسوب می‌شوند که تولید آن‌ها در داخل کشور محدود بوده و عمدتاً از طریق واردات تأمین می‌شود. یکی از چالش‌های اساسی در صنعت آب و فاضلاب، پدیده گرفتگی غشاهاست که به عنوان مهم‌ترین ضعف سیستم‌های فیلتراسیون غشایی شناخته می‌شود و موجب کاهش بازدهی فرآیند تصفیه می‌گردد. 

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: مطالعات نشان داده است که ازن‌زنی، با جلوگیری از انسداد منافذ و محافظت از الیاف غشایی، می‌تواند بهبود عملکرد، افزایش کارایی و افزایش طول عمر غشاها را به دنبال داشته باشد.

امین با اشاره به ویژگی‌های تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک صنعتی اشترجان گفت: این شهرک صنعتی با ۲۳۰ واحد فعال در حوزه‌های مختلف از جمله صنایع شیمیایی، فلزی، دارویی، برق و الکترونیک و کانی‌های غیرفلزی فعالیت می‌کند و روزانه حدود ۵۵۰ مترمکعب پساب صنعتی تولید می‌کند که پس از تصفیه اولیه، عمدتاً در فضای سبز استفاده می‌شود. اما این حجم از آب با یک سیستم تصفیه پیشرفته، می‌تواند به‌عنوان آب صنعتی با کیفیت بالا برای استفاده در بویلرها، برج‌های خنک‌کننده و شست‌وشوی صنعتی به کار گرفته شود.

مجری طرح تصریح کرد: با توجه به مشکلات کمبود آب و نیاز مبرم صنایع به منابع پایدار، این مطالعه موردی با هدف بررسی عملکرد یک سیستم تصفیه نیمه‌صنعتی (پایلوت) با ترکیب فرایند غشایی و ازن‌زنی انجام شد. هزینه ساخت، راه‌اندازی و بهره‌برداری این پایلوت، با قیمت روز، حدود یک میلیارد تومان برآورد شده است.

از توجیه اقتصادی بالا تا کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی

وی تاکید کرد: در حال حاضر، قیمت هر مترمکعب آب صنعتی با کیفیت بالا حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است، بنابراین استفاده از این فناوری می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه‌های تأمین آب صنایع، نقش مهمی در مدیریت بهینه منابع آبی و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی داشته باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، خاطرنشان کرد: این طرح با همکاری تیمی از متخصصان در حوزه‌های مختلف اجرا شده است. از جمله همکاران این پروژه می‌توان به مهندس سید علیرضا مؤمنی از شرکت شهرک‌های صنعتی اصفهان، مهندس سیده زینب موسوی از شهرک صنعتی اشترجان، و دکتر بهاره دهدشتی از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اشاره کرد.

 انتهای پیام/