علمی، پژوهشی و فناوری

چالش اصلی تولید در استان مرکزی

خبرگزاری علم و فناوری از استان مرکزی گزارش می دهد: علی جودکی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی، اصلی‌ترین چالش واحدهای تولیدی استان را عدم تخصیص مناسب ارز توسط بانک مرکزی عنوان کرد. وی تأکید کرد این مشکل منجر به اختلال در واردات مواد اولیه و تجهیزات شده است.

جودکی افزود: کمبود منابع مالی و محدودیت‌های بانکی از دیگر موانع پیش‌روی تولیدکنندگان است که حل آن نیازمند همکاری فوری بانک‌های عامل و استفاده از ظرفیت ستاد تسهیل و رفع موانع تولید می‌باشد.

وی همچنین به چالش محدودیت شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران برای جذب سرمایه‌گذاری در زرندیه اشاره کرد و اعلام نمود این موضوع با پیگیری‌های استاندار، در دست بررسی دولت است تا با تصویب مصوبه‌ای جدید، این محدودیت برداشته شود.

به گفته مدیرکل صمت استان مرکزی، دسته‌بندی مشکلات واحدهای تولیدی انجام شده و پیگیری آن‌ها در سطوح استانی (از طریق استانداری) و ملی (توسط سازمان صمت) در جریان است. هدف نهایی، تداوم روند تولید بدون وقفه و تقویت ظرفیت اشتغال‌زایی در شهرستان‌هایی مانند زرندیه عنوان شد.

جودکی در پایان با تقدیر از تلاش تولیدکنندگان در شرایط دشوار اقتصادی، ابراز امیدواری کرد که با تداوم بازدیدهای میدانی و پیگیری‌های ساختاری، مشکلات واحدهای صنعتی به‌صورت پایدار رفع گردد.

تأثیر سیاست‌های ارزی و محدودیت‌های جغرافیایی بر تولید صنعتی

۱. تأثیر ناترازی ارزی بر زنجیره تأمین: مطالعات نشان می‌دهند محدودیت‌های ارزی، زنجیره تأمین جهانی را مختل می‌کند و منجر به کاهش بهره‌وری ۱۵-۲۰٪ در صنایع وابسته به واردات می‌شود. نظام‌های تخصیص ارز ناکارآمد، ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران را افزایش داده و جریان فناوری‌های نوین را محدود می‌کنند (World Bank, 2023).

۲. محدودیت‌های جغرافیایی و تمرکز سرمایه: پژوهش‌ها در حوزه اقتصاد منطقه‌ای تأیید می‌کنند که قوانین محدودکننده شعاع سرمایه‌گذاری (مانند محدوده ۱۲۰ کیلومتری تهران)، نابرابری توسعه صنعتی را تشدید می‌کنند. این سیاست‌ها با متمرکز کردن امکانات در کلان‌شهرها، از رشد قطب‌های ثانویه مانند زرندیه جلوگیری می‌کنند (برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای، ۱۴۰۲).

۳. نقش نظام بانکی در توسعه صنعتی: بر اساس گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (UNIDO, 2022)، دسترسی واحدهای تولیدی به تسهیلات بانکی کم‌بهره، تا ۳۰٪ احتمال بقای بنگاه‌های کوچک و متوسط را افزایش می‌دهد. این در حالی است که فقدان نهادهای مالی تخصصی، چالش اصلی صنایع در کشورهای در حال توسعه است.

۴. راهکارهای ساختاری: مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۱) پیشنهاد می‌کند ایجاد صندوق‌های توسعه منطقه‌ای و اصلاح نظام ارزی مبتنی بر شفافیت، می‌تواند تا ۴۰٪ از موانع تولید در استان‌های غیرکلان را کاهش دهد.

منابع علمی

1.     World Bank. (2023). Global Economic Prospects: Currency Restrictions and Supply Chain Resilience. Retrieved from https://www.worldbank.org

2.     مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (۱۴۰۱). تحلیل موانع ساختاری تولید در ایران: راهکارهای مالی و بانکی. تهران: انتشارات مرکز پژوهش‌ها.

3.     UNIDO. (2022). Industrial Development Report: Financing Inclusive and Sustainable Growth. Vienna: United Nations Publication.

4.     رضوی، س.، و امینی، م. (۱۴۰۲). "تحلیل اثر محدودیت‌های مکانی بر نابرابری منطقه‌ای در ایران". فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای، ۱۰(۳)، ۴۵-۶۲.

خبرنگار: طاهره جوکار
انتهای خبر/