واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان

توسعه صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر با دانش‌بنیان‌ها

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : محسن صدری، مدیرعامل یک شرکت و عضو کمیسیون سرمایه‌گذاری شرکت‌های خطرپذیر در نشست تخصصی مدیران‌عامل و مدیران سرمایه‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر عضو انجمن VC گفت: هدف انجمن و گردهمایی مذکور، ارتباط بیشتر میان اعضای انجمن است. به نظر می‌رسد ایجاد کمیسیون‌ها منجر نشده اعضا از یکدیگر دور شوند بلکه سبب شده که فعالان صنفی متوجه شوند چه راهی پیش رو دارند و باید چه اقداماتی انجام دهند.

وی افزود: متاسفانه صنف منتظر است که فرد یا افرادی گره‌ها را باز کنند. مشکلات ما در دل همکاری‌های مشترک حل می‌شوند.

ضرورت تعامل کمیسیون‌ها با سیاست گذار

محمدحسین سجادی نیری، مدیرعامل یک شرکت گفت: کمیسیون‌ها باید تلاش بیشتری برای تعامل با سیاست‌گذار داشته باشند. در حال حاضر ابزاری به نام کارگروه شورای دانش‌بنیان وجود دارد که در آن مشکلات فعالان با حضور شش معاون از وزارت‌خانه‌های مرتبط به مسائل مطرح می‌شود.

وی افزود: انجمن باید با فعالیت جدی‌تر در بخش‌های تنظیم‌گری، قدرت رایزنی به دست آورد. همچنین انجمن تلاش دارد در بخش‌های مختلف تنظیم‌گری، قدرت رایزنی خود را افزایش دهد.

وی تصریح کرد: امیدوارم در آینده ضعف‌های این حوزه کاهش یابد و موضوع‌ها با چرخش فراکمیسیونی رفع و رجوع شود. در این جلسه افرادی از بخش‌های مختلف اکوسیستم حضور دارند و من این مسئله را به فال نیک می‌گیرم. در این جلسه‌ها لایه‌های مختلف مدیران، مدیران سرمایه‌گذاری و معاونان سرمایه‌گذاری باید بحث‌های مربوط به شبکه‌سازی در راستای همکاری‌های بیشتر مدیران سرمایه‌گذاری و همچنین مشکلات اکوسیستم را دنبال کنند تا هم‌افزایی ایجاد شود، زیرا در بسیاری موارد تاثیر این افراد در سازمان از مدیرعامل بیشتر است به همین دلیل باید به کمک یکدیگر، کار صنفی را تمرین کنیم و در این عرصه فعال‌تر باشیم.

جمع آوری گزارش‌ها با شاخص‌های تخصصی‌تر

عباسعلی کارشناس، دبیر و عضو هیئت مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر، با اشاره به این که حدود یک سال از زمانی که آنها انجمن را تحویل گرفته‌اند می‌گذرد بیان کرد: در این یک سال، رویکرد انجمن به بسیاری از موضوعات بازسازی شده است. نظر‌های متفاوت اعضای مختلف انجمن در این یک سال به کمک کرده است.

وی یادآوری کرد: ما در انجمن به جای این که کمیسیون‌ها را به شکل کارکردی دسته‌بندی کنیم، تصمیم گرفتیم انجمن را به واسطه اعضا دسته‌بندی کنیم و تا اینجا هم خوب هم نتیجه گرفتیم.

وی در پایان توضیح داد: امسال سعی کردیم همزمان از منظر محتوا و داده، گزارش خود را نسبت به سال گذشته، ارتقا دهیم. تا این لحظه هم بازخورد‌های خوبی از گزارش سالانه خود گرفته‌ایم. سیاست‌گذار و همچنین مجری قوانین، بازخورد‌های خوبی به ما داده‌اند و با همکاری اعضا تصمیم داریم سال آینده، این گزارش را با شاخص‎‌های تخصصی‌تری جمع‌آوری کنیم تا بتوانیم گزارش کامل‌تری داشته باشیم.

ضرورت اشتراک گذاری تجربه‌ها

سید شهاب‌الدین حسن‌زاده، معاون مدیرعامل یک شرکت گفت: فعالیت صنفی، به شکل نمایشی شکل نمی‌گیرد. هر چقدر اعضای یک انجمن دغدغه‌های مشترک داشته باشند، فعالیت بهتری هم خواهند داشت و چنانچه دغدغه مشترکی بین اعضا وجود نداشته باشد، انجمن و صنف به وجود نمی‌آید. به عنوان مثال در فولاد مبارکه دغدغه اعتبار مالیاتی داریم، اما اغلب همکار‌های مان در اکوسیستم چنین دغدغه‌ای ندارند. امیدواریم همکاران ما هرگز چنین تجربه‌ای نداشته باشند، اما آنچه مهم است انتقال تجربه شرکت‌های مختلف به یکدیگر است.

وی افزود: هر یک از تجربه‌های شرکت‌های مختلف با صرف هزینه‌های سنگینی به وجود آمده است و به همین دلیل شرکت‌ها باید این تجربه‌ها را در اختیار هم دیگر قرار دهند.

وی ادامه داد: شرکت‌ها نباید با بخل‌ورزی، این تجربه‌های مفید را از دیگران دریغ کنند بنابراین می‌خواهم تجربیات و یافته‌های خود را در این مسیر به اشتراک بگذارم.

وی خاطرنشان کرد: آنچه به نظر من قابل انتقال است عبارت از دو تجربه می‌شود؛ یکی از این تجربه‌ها تبدیل شرکت سرمایه‌گذای خطرپذیر به شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی است.

به گفته وی، تجربه دیگر هم آنکه ما انواع قرارداد‌های سرمایه‌گذاری را تجربه کرده‌ایم و قرارداد‌هایی از جنس افزایش سرمایه و احتساب سهام داشته‌ایم. چهار تیپ قرارداد بر اساس ورژن‌های قبلی عوض کردیم و این تنوع قرارداد و تکرار شدن آنها به تیم سرمایه‌گذاری ما دانش زیادی اضافه کرده است.

بانک رزومه ایجاد شود

فائزه سجادیان، مدیر سرمایه‌گذاری خطرپذیر یک شرکت نیز با تاکید بر ضرورت وجود انتقال تجربه در اکوسیستم توضیح داد: درخواست من از انجمن آن است که ساز وکاری برای انتقال تجربه ایجاد شود تا بتوان درباره مسائل مختلف مشورت کرد. من پیشنهاد می‌دهم که انجمن یک بانک رزومه کارشناسان وی‌سی داشته باشد.

طرفدار تعامل بیشتر هستیم

محبوبه علمیه، مدیرعامل یک شرکت CVC گفت: این شرکت اولین CVC است که با استفاده از ظرفیت ماده ۱۸ قانون جهش با سهامداری صندوق نوآوری و یکی از بانک‌ها ایجاد شد.

او با تاکید بر ضرورت ایجاد هم‌افزایی بیشتر میان اعضای انجمن افزود: افزایش تعامل و هم‌افزایی بین اعضای انجمن برای ما بسیار مسرت بخش خواهد بود و امیدوار هستیم که سهمی در برگزاری جلسه‌های آتی انجمن داشته باشیم.

پل ارتباطی فعالان و سیاستگذار

اعظمی، یکی از اعضای مرکز پژوهش‌های مجلس خاطرنشان کرد: گروهی با نام «توسعه فناوری صنایع دانش‌بنیان» در مرکز پژوهش‌های مجلس وجود دارد؛ این گروه تلاش دارد که پل ارتباطی میان فعالان اکوسیستم این حوزه با نهاد‌ها و همچنین سیاستگذار باشد.

وی ادامه داد: هدف دیگر این گروه آن است که در حوزه‌های مختلف سیاستگذاری و بازنگری در این سیاست‌ها، نقش پلی میان فعالان و کنشگران حوزه‌های مختلف دانش‌بنیان با حاکمیت برگزار کند. این جلسه‌ها هم فرصت خوبی است تا جان کلام فعالان اکوسیستم را متوجه شویم و با درک راهبرد‌های مختلف، یک بسته سیاستی یا نظارتی کاربردی ایجاد کنیم.

قفل شدن قانون جهش تولید دانش‌بنیان توسط بانک مرکزی

حسن زالی، مدیرعامل یک گروه مالی CVC اکوسیستم کشور را با برخی از رقیب‌های کشور مقایسه کرد و گفت: کشور‌های رقیب مانند عربستان و امارات از نظر سازوکار عملیاتی و سیاستگذاری با ایران متفاوت هستند و همچنین بهره‌وری بیشتری دارند.

وی افزود: در سال ۲۰۲۲ ارزش سرمایه‌گذاری‌های این حوزه در کشور عربستان معادل حدود ۹ میلیارد دلار بوده است و حتی کشور‌هایی مانند لبنان و ترکیه هم از ما سبقت گرفته‌اند چراکه شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر بانکی و دولتی توسط بانک مرکزی قفل می‌شوند و این نکته‌ای است که صندوق نوآوری و شکوفایی هم به آن اذعان دارد.

این فعال اکوسیستم یادآوری کرد: در حال حاضر سهم شرکت‌های دانش بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان در GDP کشور حدود ۲.۷ درصد است. بنا بر برنامه هفتم توسعه قرار است که این عدد به هفت درصد برسد؛ اما نیل به این عدد با وجود رویکرد‌های حاضر، غیرممکن است.

وی عنوان کرد: در سال‌های اخیر، ریسک‌های سرمایه‌گذاری بسیار زیاد شده است. در این شرایط نمی‌توانیم در اقتصاد بین‌الملل اثربخش باشیم و فرصت رقابت در اقتصاد جهانی را از دست خواهیم داد؛ چراکه فضای بین‌الملل بسیار رقابتی شده است. 

نباید منتظر دولت ماند

رضا باقری، عضو هیئت مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر گفت: ما در انجمن کمیسیون توسعه شرکت‌های خطرپذیر را شکل داده‌ایم تا بتوانیم اقداماتی مانند انتقال تجربه، تاثیرگذاری بر سیاستگذار و بهبود محیط کسبوکار را به ثمر برسانیم.

وی افزود: ما ظرفیت محدودی برای تجربه داریم برای همین نباید این تجربه‌ها را از یکدیگر دریغ کنیم. روحیه نتیجه‌گرا آن چنان دور از تصور نیست چراکه کمتر پیش می‌آید که شرکت‌های VC استاندارد از نتیجه کار خود انتفاعی نبرند.

وی افزود: هرچند نیت همه فعالان کمک به فضای اکوسیستم است، اما اگر قرار باشد که انتفاع اقتصادی را از اکوسیستم VC حذف کنیم، کارکرد‌های این سیستم از بین می‌رود و دیگر کسی وارد آن نمی‌شود؛ ما باید بتوانیم به شرکت‌های مختلف ثابت کنیم که می‌توانیم نسبت به بازار‌های راکدی مانند مسکن ارزش افزوده بیشتری برای شرکت‌ها ایجاد کنیم.

به گفته وی، من از یک سال گذشته تنها از مجاری شرکت‌های خصوصی توانسته‌ام ۱۰ میلیون دلار پول به شرکت‌هایی که با آنها در ارتباط بوده‌ام وارد کنم، اما بخش دولتی با همه وعده‌ها، چنین بودجه‌ای در اختیار ما نگذاشته است.

تجربه‌های بد، راهگشا هستند

تیموری، مدیر سرمایه‌گذاری یک CVC اظهار کرد: یکی از ضعف‌های کشور ما مدیریت دانش است. در همه زمینه‌ها، هدررفت منابع رخ می‌دهد و دلیل این امر هم مدیریت نادرست است.

تیموری اظهار کرد: برخی از تجربه‌ها، می‌تواند ناشی از اقدامات نادرست بقیه اعضا باشد و ما باید از این اقدامات نادرست درس بگیریم. خوب است اگر انجمن با حفظ هویت شرکت‌های مختلف، این تجربه‌ها بد را بدون نام و نشان شرکت‌ها منتشر کند تا بقیه افراد از این تجربه‌ها درس بگیرند.

تمرکز بر تامین مالی

صابر شجری، کارشناس کارگروه سیاست گذاری و ارزیابی ستاد نانو و فناوری ریاست جمهوری توضیح داد: ستاد نانو همزمان با پیشرفت فناوری نوین در کشور به مرحله‌ای رسیده که نیازمند استفاده از ابزار‌های جدید تامین است. محدودیت بودجه منجر شده است که نتوانیم مانند گذشته از پروژه‌های مربوط به خود حمایت کنیم. به همین دلیل بر برنامه تامین مالی تمرکز کرده‌ایم و قصد داریم با ابزار‌های جدید، طرح‌های خوب را حمایت کنیم.

وی یادآوری کرد: این که شرکت‌ها خارج از اکوسیستم حمایتی ستاد، با ادبیات شرکت‌های سرمایه‌گذاری آشنا شوند منجر به رشد و بلوغ برای شرکت‌های نانو است. برنامه ما سه بخش دارد که این سه بخش عبارت از ابزارها، منابع جدید و رشد و بلوغ شرکت‌ها در حوزه مالی است. شرکت‌هایی وجود دارند که بعد از گذشت چندین سال هنوز شناسه مالی ندارند یا اینکه به خوبی آگاه نیستند که باید از کدام ابزار تامین مالی برای رشد خود کمک بگیرند.