علمی، پژوهشی و فناوری

ذخایر آب سدهای کمال‌صالح و الغدیر ساوه در وضعیت هشدار؛ بحران آب کشاورزی در کمین استان مرکزی

به گزارش خبرگزاری علم وفناوری از استان مرکزی؛ مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای استان مرکزی از وضعیت نگران‌کننده ذخایر آبی سدهای کمال‌صالح و الغدیر ساوه خبر داد و اعلام کرد که این منابع از مرحله بحرانی گذشته‌اند و اکنون در وضعیت هشدار قرار دارند.

مهندس اسدی در تشریح وضعیت سد کمال‌صالح گفت: از مجموع ظرفیت ۹۵ میلیون مترمکعبی این سد، تنها ۲۰/۵ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده است که از این میزان، فقط ۱۰/۵ میلیون مترمکعب قابل استفاده و برنامه‌ریزی است.

وی افزود: با توجه به مصرف ماهانه آب در شهر اراک، در صورت عدم مدیریت دقیق، این ذخیره آبی حداکثر تا سه ماه آینده به پایان خواهد رسید.

اسدی درباره سد الغدیر ساوه نیز توضیح داد: از ظرفیت ۲۷۷ میلیون مترمکعبی این سد، تنها ۲۴/۵ میلیون مترمکعب آب باقی مانده که ۱۶ میلیون مترمکعب آن غیرقابل برداشت است و فقط ۸/۵ میلیون مترمکعب برای مصارف مختلف قابل برنامه‌ریزی است.

وی هشدار داد: در صورت تخصیص این میزان آب به مصارف شرب، عملاً هیچ آبی برای ۲۳ هزار و ۷۰۰ هکتار از اراضی باغی و پسته پایین‌دست سد الغدیر باقی نخواهد ماند.

این وضعیت می‌تواند بحران جدی در بخش کشاورزی منطقه ایجاد کند؛ بنابراین، کشاورزان باید با استفاده از چاه‌های موجود و مدیریت بهینه آب، منابع مورد نیاز خود را تأمین کنند.

تحلیل منابع آبی با استناد به تحقیقات معتبر:

۱. کاهش منابع آب زیرزمینی و تأثیر تغییرات اقلیمی:

مطالعات NASA GRACE نشان می‌دهد که ذخایر آب زیرزمینی ایران در دو دهه اخیر به‌طور متوسط سالانه ۴/۴ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.

۲. اثرات کم‌آبی بر کشاورزی:

در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ساوه، آب‌های غیرقابل برداشت (Dead Storage) معمولاً به دلیل رسوبات و تبخیر شدید، قابل استفاده نیستند (مطالعات مؤسسه آب دانشگاه تهران, 2021).

۳. راهکارهای مدیریت بحران آب:

· سیستم‌های آبیاری هوشمند می‌توانند تا ۴۰٪ در مصرف آب صرفه‌جویی کنند 

. بازچرخانی آب (Water Recycling) و استفاده از پساب تصفیه‌شده برای کشاورزی، از راهکارهای پیشنهادی بانک جهانی (World Bank, 2023) برای مقابله با کم‌آبی است.

منابع:

·   NASA GRACE (Gravity Recovery and Climate Experiment).

·  مؤسسه آب دانشگاه تهران (۱۴۰۰). بررسی ذخایر سدهای ایران.

·  World Bank (2023). Sustainable Water Management in Arid Regions.

خبرنگار: طاهره جوکار

انتهای خبر/