پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد و نوآوری

گزارش خبری:

شتاب گلخانه‌های هوشمند در چهارمحال و بختیاری/ فناوری به کمک کشاورزی آینده‌نگر آمد

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : در راستای شتاب‌بخشی به روند توسعه پایدار کشاورزی و ارتقای بهره‌وری در صنعت گلخانه‌داری، نشست تخصصی "بررسی راهکارهای تعمیق رسوخ فناوری در صنعت گلخانه‌داری" با حضور جمعی از مسئولان اجرایی، نخبگان فناور، شرکت‌های دانش‌بنیان، و گلخانه‌داران پیشرو استان، صبح امروز در سالن جلسات پارک علم و فناوری استان چهارمحال و بختیاری برگزار شد.

این نشست با هدف هم‌افزایی بین نهادهای سیاست‌گذار، بهره‌برداران و بخش خصوصی فعال در حوزه فناوری‌های کشاورزی برگزار شد و طی آن، ظرفیت‌ها، چالش‌ها و راهبردهای مؤثر برای ارتقای سطح فناوری در گلخانه‌های استان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

بهره‌گیری از فناوری؛ نیاز راهبردی صنعت گلخانه‌داری

در این نشست، دکتر اسماعیل پیرعلی، رئیس پارک علم و فناوری استان، با اشاره به اهمیت پیوند دانش و فناوری با تولید، اظهار داشت: در شرایطی که منابع پایه‌ای کشاورزی همچون آب و خاک با محدودیت جدی مواجه‌اند، چاره‌ای جز حرکت به‌سوی کشاورزی دانش‌محور و هوشمند وجود ندارد. گلخانه‌داری مدرن به عنوان یکی از مصادیق بارز کشاورزی فناورانه، ظرفیتی بالقوه برای توسعه پایدار و اشتغال‌زایی دانش‌بنیان در استان است.

وی افزود: پارک علم و فناوری به عنوان نهاد تسهیل‌گر نوآوری، آماده حمایت از شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری گلخانه‌ای در استان است و از این‌رو، تعامل منسجم میان بخش‌های دولتی، شرکت‌های فناور و بهره‌برداران باید به عنوان یک اولویت در دستور کار قرار گیرد.

جهاد کشاورزی: مسیر توسعه، از فناوری می‌گذرد

در ادامه، مهندس رمضانی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان شهرکرد، با تقدیر از ابتکار پارک علم و فناوری در برگزاری این نشست، اظهار داشت: با توجه به ضرورت ارتقای بهره‌وری و مقابله با اثرات تغییر اقلیم، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در گلخانه‌داری دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

وی با تأکید بر اهمیت آموزش کشاورزان در حوزه فناوری‌های نو، گفت: جهاد کشاورزی آمادگی دارد با مشارکت نهادهای فناور، تسهیلات آموزشی، مشاوره‌ای و حتی مالی برای گلخانه‌داران علاقه‌مند به نوسازی و ارتقای ساختار گلخانه‌های خود فراهم سازد.

معرفی توانمندی‌های فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان

یکی از محورهای اصلی این نشست، ارائه دستاوردها و فناوری‌های نوین توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور مستقر در پارک علم و فناوری بود. نمایندگان این شرکت‌ها به معرفی محصولات و خدمات خود در زمینه‌های مختلفی همچون:

طراحی و احداث گلخانه‌های هوشمند با استفاده از سازه‌های مقاوم و استاندارد

تولید تجهیزات سنجش و کنترل اقلیم از جمله سنسورهای دما، رطوبت، CO₂ و نور

سامانه‌های مدیریت هوشمند مصرف آب با الگوریتم‌های پیش‌بینی و بهینه‌سازی آبیاری

کنترل خودکار تغذیه گیاهی بر اساس آنالیز داده‌های رشد

استفاده از اینترنت اشیاء (IoT) برای اتصال تجهیزات گلخانه‌ای به پنل‌های مدیریتی

پرداختند. این محصولات، با هدف بهینه‌سازی منابع، کاهش هزینه‌های بهره‌برداری، و افزایش بهره‌وری تولید طراحی شده‌اند.

یکی از شرکت‌های حاضر، سامانه‌ای هوشمند برای پایش لحظه‌ای شرایط محیطی و ارسال هشدارهای خودکار برای مدیریت اقلیم گلخانه معرفی کرد که با استقبال گلخانه‌داران روبه‌رو شد.

طرح چالش‌ها و نیازهای گلخانه‌داران

در بخش دیگری از این نشست، گلخانه‌داران حاضر، ضمن استقبال از گسترش همکاری با شرکت‌های فناور، برخی چالش‌های اساسی در مسیر استفاده از فناوری را مطرح کردند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

هزینه بالای اولیه خرید و نصب تجهیزات هوشمند

کمبود آموزش‌های تخصصی برای بهره‌برداری از فناوری‌ها

نارسایی در ارائه تسهیلات مالی و بانکی به واحدهای فناور محور

کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینه تعمیر و نگهداری سامانه‌های پیشرفته

نبود یک ساختار حمایتی یکپارچه میان دستگاه‌های اجرایی، فناور و مالی

آنان خواستار تسهیل فرایندهای اداری برای دریافت مجوزهای فناورانه، ایجاد نظام تشویقی برای گلخانه‌داران فناورمحور و برگزاری دوره‌های آموزشی کاربردی در زمینه تکنولوژی‌های نوین شدند.

بر اساس داده‌های سازمان فائو، گلخانه‌داری مدرن می‌تواند بین ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از کشاورزی سنتی بهره‌وری تولید داشته باشد، در حالی که مصرف آب را تا ۹۰ درصد کاهش می‌دهد. این موضوع در کشوری مانند ایران که با بحران منابع آبی روبه‌رو است، اهمیت دوچندان دارد.

همچنین، بر اساس آمار مرکز همکاری‌های فناوری و نوآوری ریاست‌جمهوری، استفاده از فناوری‌های هوشمند در گلخانه‌ها تا ۳۰ درصد هزینه‌های بهره‌برداری را کاهش می‌دهد. از منظر زیست‌محیطی نیز، استفاده از سامانه‌های مدیریت انرژی و آب، نقش مهمی در کاهش ردپای کربنی تولیدات کشاورزی ایفا می‌کند.

راهبردهای پیشنهادی برای تعمیق فناوری در گلخانه‌ها

در پایان این نشست، مجموعه‌ای از راهکارهای راهبردی با هدف نهادینه‌سازی فناوری در صنعت گلخانه‌داری استان مطرح شد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

ایجاد مرکز نوآوری گلخانه‌ای با محوریت پارک علم و فناوری

تشکیل شبکه تعاملی میان گلخانه‌داران فناور، شرکت‌های دانش‌بنیان، و مراکز تحقیقاتی

طراحی بسته‌های تشویقی و یارانه‌ای برای گلخانه‌های هوشمند

برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای معرفی فناوری‌های نوین کشاورزی

تدوین استانداردهای بومی برای گلخانه‌های هوشمند در اقلیم چهارمحال و بختیاری

نشست "بررسی راهکارهای تعمیق فناوری در صنعت گلخانه‌داری" را می‌توان به عنوان نقطه آغازی برای شکل‌گیری یک اکوسیستم پایدار و فناورانه در بخش کشاورزی استان ارزیابی کرد. پیوند ساختاریافته میان فناوران، نهادهای دولتی و تولیدکنندگان می‌تواند زمینه‌ساز تحول جدی در ساختار تولید، صادرات محصولات گلخانه‌ای، و افزایش توان رقابت‌پذیری استان در عرصه کشاورزی مدرن باشد.

پارک علم و فناوری چهارمحال و بختیاری نیز با برنامه‌ریزی برای ایجاد "شتاب‌دهنده تخصصی گلخانه‌داری"، حمایت از پایان‌نامه‌های دانشگاهی در این حوزه، و جذب سرمایه‌گذاران مخاطره‌پذیر، در تلاش است زیرساخت‌های لازم برای تحول فناورانه کشاورزی را فراهم آورد.

لنتهای پیام/

تهیه خبر: محمد حیدری