علمی، پژوهشی و فناوری

ضرورت حضور فعال ظرفیت نخبگانی در طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری :  حسین متالهی اردکانی در جلسه هم‌اندیشی طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری گروه پژوهش که در محل ستاد توسعه زیست فناوری برگزار شد، درباره رویکردهای جدید این ستاد نکاتی را مطرح و بر لزوم مشارکت متخصصان و اندیشمندان حوزه زیست‌فناوری در برنامه‌های زیست‌فناورانه کشور تاکید کرد و افزود: با توجه ملزومات و پیچیدگی‌های حوزه، حضور فعال ظرفیت نخبگانی ضرورت دارد.

وی درخصوص طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری و دستاوردهای این طرح نیز نکاتی را مطرح و اظهار کرد: هدف ما این است که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به نهادهایی که در سیاست‌گذاری حوزه‌های زیست‌فناورانه مشارکت دارند، تبدیل شوند.

در ادامه جلسه شریف مرادی، مدیر گروه پژوهش ستاد توسعه زیست‌فناوری نیز گفت: این جلسه در راستای ارائه گزارش مختصری از اقدامات صورت‌گرفته در طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری و ضرورت بازنگری در اولویت‌ها و مأموریت‌های دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی برگزار شده است.

وی افزود: هدف از بازنگری این طرح، انطباق دقیق‌تر مأموریت‌ها با توانمندی‌های مراکز و نیازهای اقلیمی است، به طوری که تمام دانشکده‌های دانشگاه‌ها و پژوهشکده‌های پژوهشگاه‌های فعال در حوزه زیست‌فناوری، در راستای طرح تقسیم کار ملی ایفای نقش کنند. در فاز اول، مأموریت‌های محوله قبلی و مأموریت‌های پیشنهادی جدید ۲۰ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی به صورت پایلوت دریافت و بررسی شدند که در این جلسه در خصوص کلیات محورهای قدیمی و جدید این مراکز صحبت خواهد شد. همچنین این جلسه جهت بهره‌مندی از نظرات و دیدگاه‌های متخصصان حوزه زیست‌فناوری در خصوص اقدامات صورت گرفته در طرح تقسیم کار ملی و دریافت پیشنهادات در مورد رویکردهای آتی این طرح است.

در ادامه، گزارشی از اقدامات صورت‌گرفته در گروه پژوهش در راستای طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری و سامانه تقسیم کار ملی زیست‌فناوری توسط وی ارائه شد.

محمد پورکاظمی، عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات علوم شیلات کشور نیز ضمن تاکید بر لزوم توجه به مفهوم تغییر حکمرانی، پیشنهاد ایجاد یک هسته از بازیگران مختلف دانشگاهی، صنعتی و سایر بازیگران مرتبط از جمله سازمان‌های مردم نهاد (NGO) را ارائه کرد.

علیرضا ساری، عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز بر شکل‌گیری یک حرکت جمعی برای تحقق وفاق ملی با محوریت ستاد زیست‌فناوری به جهت بهبود طرح تقسیم کار ملی تأکید داشت.

سید محمد موسوی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس به عنوان یکی از دست اندرکاران پیشین طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری، اظهار کرد: مشکل اصلی این طرح این بود که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به دنبال تأمین اعتبار بدون تعریف پروژه‌های جدید بودند و با توجه به اعتبار کمی که به طرح اختصاص داده شده بود، این مشکلات در مسیر اجرای موفق طرح تقسیم کار ملی خودنمایی کرد.

همچنین، بابک ناخدا، عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی نیز در خصوص پیشینه طرح تقسیم کار ملی و اقداماتی که طی چند سال گذشته در این حوزه انجام شده بود، نکاتی را مطرح و خاطرنشان کرد: شاید یکی از کاستی‌های مهم در طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری، ترویج و اطلاع‌رسانی ضعیف این طرح بوده است که منجر به عدم اطلاع طیف زیادی از اساتید دانشگاهی و دانشجویان شده بود. در مواردی هم که اطلاع‌رسانی در قالب سخنرانی‌ها و بازدیدهای حضوری صورت می‌گرفت فقط بحث بودجه مطرح می‌شد، بدون اینکه طرح کاربردی و فناورانه مناسبی ارائه شود.

غلامرضا پازوکی، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم گفت: در سامانه تقسیم کار ملی زیست‌فناوری باید اطلاع‌رسانی‌ها، اصلاح و مشخص شود تا از چه سطحی از فناوری حمایت پژوهشی صورت می‌گیرد.

ولی‌الله بابایی‌پور، عضو هیات علمی دانشگاه‌ صنعتی مالک‌ اشتر هم طی سخنانی تاکید کرد: ابتدا باید بازتعریفی از اهداف طرح صورت گیرد زیرا برخی پروژه‌ها به دلیل هدف‌گذاری نامشخص به نتیجه مناسب نمی‌رسند. به نظر می‌رسد جمع‌کردن افراد فرهیخته دانشگاهی از مراکز مختلف به منظور تدوین طرح‌های ملی و اختصاص بودجه با مشارکت متخصصانی از مرکز مختلف کشور جهت انجام پروژه ملی ارزشمند است.

فاطمه رهبری‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس هم بر این باور بود که لزوما تعیین اولویت و اختصاص آن به دانشگاه‌ها نمی تواند مثمرثمر باشد. کارکرد اصلی ستاد این است که محورهای اولویت‌دار را انتخاب و بر خرد جمعی دانشگاه‌ها تمرکز کند. ما باید از دانشگاه‌های مختلف بخواهیم که افراد متخصص در هر اولویت را به ستاد معرفی کنند و به این ترتیب کارگروه‌ها و کمیته‌های تخصصی در این زمینه شکل بگیرد.

به نقل از معاونت علمی ریاست جمهوری، در خصوص سایر جنبه‌های مثبت و منفی طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری نیز نکاتی مطرح شد و تاکید اعضا بر این بود که ماموریت‌گرا کردن دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای اقدام مؤثری است. مساله‌محور کردن فرادانشگاهی هم می‌تواند به این طرح کمک کند. همچنین یکی از مواردی که مورد توجه قرار گرفت، این بود که تأمین اعتبار طرح و میزان بودجه اختصاص یافته به طرح برای اصلاح یا توسعه طرح، موضوع محوری است.

در ادامه جلسه در خصوص دانشگاه‌هایی که در بازنگری طرح تقسیم کار ملی زیست‌فناوری به عنوان پایلوت شرکت کرده بودند نیز به پیشنهاد اعضای جلسه مقرر شد بررسی جزئیات محورهای جدید دریافتی از مراکز پایلوت، در قالب کمیته‌های تخصصی ذیل گروه پژوهش انجام گیرد.

در پایان نیز به پیشنهاد مدیر گروه پژوهش مقرر شد جلسه متعاقبی، برگزار و طی آن چگونگی بررسی درخواست‌ها مشخص شود و شاخص‌های پیشنهادی دقیق‌تری برای سنجش و بازنگری محورها و اولویت‌های اعلامی، مشخص شود.