علمی، پژوهشی و فناوری

هشدار مسئولان درباره بحران آب در ساوه و تفرش؛

کاهش ۴۰ درصدی بارندگی و کاهش ذخیره سد الغدیر

به گزارش خبرگزاری علم وفناوری از استان مرکزی؛ در جلسه شورای حفاظت از منابع آب ساوه با حضور مقامات استانی و محلی، بر لزوم مدیریت ملی منابع آبی و مقابله با برداشت‌های غیرمجاز تأکید شد. کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها و افت ذخیره سد الغدیر به ۲۴ میلیون مترمکعب، زنگ خطر بحران آب را در منطقه به صدا درآورده است.

1. تأکید بر مدیریت منابع آب و طرح‌های اضطراری
حجت‌الاسلام محمد سبزی در این جلسه که در سالن فرمانداری ساوه برگزار شد، بر ضرورت مدیریت حاکمیتی منابع آب تأکید کرد و گفت:  سال گذشته ۵۶۰ میلیارد تومان برای طرح انتقال اضطراری آب از آوه به ساوه اختصاص یافت، اما ادامه این طرح تا سلفچگان نیازمند همت همگانی است.

۲. بسیج امکانات برای مقابله با برداشت‌های غیرمجاز
قدرت‌الله ابک، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی، از اجرایی‌شدن اقدامات فوری برای مقابله با برداشت‌های غیرمجاز از سد الغدیر در مدت یک هفته خبر داد. 

وی بر  گشت‌های مشترک ساوه و تفرش و برخورد قاطع با متخلفان تأکید کرد و هشدار داد:  در شرایط خشکسالی، عدم نظارت دقیق مصداق ترک فعل است و می‌تواند به بحران‌های جدی منجر شود.

۳. کاهش نگران‌کننده ذخیره سد الغدیر
حسین اسدی، مدیرعامل آب منطقه‌ای مرکزی، اعلام کرد:  کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها باعث شده ورودی آب به سد الغدیر به ۶۰ تا ۷۰ لیتر بر ثانیه برسد، در حالی که ذخیره سد نسبت به سال گذشته ۵ میلیون مترمکعب کاهش یافته و به ۲۴ میلیون مترمکعب رسیده است.

۴. راهکارهای عملیاتی برای افزایش ورودی آب
سید مهدی حسینی، فرماندار ساوه، با اشاره به اهمیت تأمین آب شرب و کشاورزی، گفت:  لایروبی و نظارت دقیق می‌تواند بیش از ۳۰۰ لیتر بر ثانیه به ورودی سد الغدیر اضافه کند، رقمی که معادل سهمیه آب ساوه از سد کوچری است.

وی همچنین از برداشت‌های غیرقانونی برخی کشاورزان تا دو برابر سهمیه انتقاد کرد.

۵. ضرورت همکاری مشترک بین ساوه و تفرش
عبدالرضا میقانی، فرماندار تفرش، بر ادامه گشت‌های مشترک برای شناسایی برداشت‌های غیرمجاز تأکید و تصریح کرد: هرگونه تخلف با برخورد قانونی مواجه خواهد شد.

بر اساس تحقیقات

۱. بحران آب و تغییرات اقلیمی
بر اساس گزارش سازمان هواشناسی جهانی (WMO, 2023)، ایران در منطقه‌ای قرار دارد که تا سال ۲۰۵۰ با کاهش ۲۵ درصدی منابع آب تجدیدپذیر مواجه خواهد شد. کاهش بارندگی‌ها در استان مرکزی نیز با الگوی جهانی تغییرات اقلیمی همخوانی دارد.

۲. تأثیر کاهش ذخایر سدها بر امنیت آبی
مطالعات مؤسسه منابع جهانی (WRI, 2022) نشان می‌دهد که کاهش ذخیره سدها به زیر ۳۰ درصد ظرفیت، خطر تنش آبی شدید را افزایش می‌دهد. وضعیت کنونی سد الغدیر۲۴ میلیون مترمکعب نشان‌دهنده نزدیکی به این آستانه بحرانی است.

۳. نقش مدیریت مشارکتی در کاهش برداشت‌های غیرمجاز
بر اساس پژوهش دانشگاه تهران ۱۴۰۲ اجرای گشت‌های مشترک و نظارت هوشمند می‌تواند تا ۴۰ درصد از هدررفت آب در بخش کشاورزی جلوگیری کند.

۴. اهمیت لایروبی در افزایش ظرفیت انتقال آب
مطالعه مرکز تحقیقات آب ایران (1401) ثابت کرده که لایروبی مسیرهای آبی می‌تواند تا ۲۰ درصد کارایی انتقال آب را بهبود بخشد.
جلسه شورای حفاظت از منابع آب ساوه با هشدار درباره بحران آب و تأکید بر اقدامات فوری مانند گشت‌های مشترک، لایروبی و برخورد با متخلفان به کار خود پایان داد. با توجه به کاهش شدید بارندگی‌ها و ذخیره سدها، مدیریت یکپارچه منابع آب و همکاری بین‌استانی ضروری به نظر می‌رسد.

خبرنگار: طاهره جوکار

پایان خبر/