علمی، پژوهشی و فناوری

همگام‌سازی امنیت ملی با هوش مصنوعی

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : نشست «همگام‌سازی امنیت ملی با هوش مصنوعی» که در مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۵ در داووس برگزار گردید، شماری از متخصصان برجسته حوزه هوش مصنوعی، سیاست‌گذاری و امنیت بین‌الملل را گرد هم آورد تا تحولات و تأثیرات چندبعدی این فناوری نوظهور بر امنیت ملی و جهانی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند.متخصصان حاضر در این نشست عبارت‌اند از:

نیک کلگ، رئیس امور جهانی متا

هانا ورکونن، معاون اجرایی کمیسیون اروپا در حوزه حاکمیت فناوری امنیت و دموکراسی

ایان برمر، رئیس و بنیان‌گذار گروه اوراسیا

لان ژو رئیس کالج شوارتزمن، دانشگاه سینهوای چین

جرمی فلمینگ فعال حوزه امنیت انگلستان

در ابتدای این نشست، نیک کلگ، رئیس امور جهانی شرکت متا، با تمرکز بر ماهیت چندمنظوره و چندجانبه هوش مصنوعی، به ضرورت درک جامع از این فناوری اشاره کرد. وی تأکید داشت که هوش مصنوعی به دلیل گستردگی کاربرد، نه‌تنها در حوزه‌های خاص، بلکه در سطوح گوناگون اقتصادی، اجتماعی و امنیتی تأثیرگذار است. او به چالش مهمی تحت عنوان «عدم دموکراتیک بودن دسترسی به هوش مصنوعی» اشاره کرد و پیشنهاد داد تا برای حل این مسئله، توسعه مدل‌های منبع‌باز یا اوپن سورس مورد توجه قرار گیرد.

هانا ورکونن، معاون اجرایی کمیسیون اروپا در حوزه حاکمیت فناوری، امنیت و دموکراسی، نیز در این نشست تخصصی به طور ویژه به نقش هوش مصنوعی در حفاظت و کنترل مرزها و زیرساخت‌های حیاتی پرداخت و کاربردهای مثبت هوش مصنوعی در تقویت امنیت مرزی را برشمرد. وی ضمن تأکید بر مزایای این فناوری در حوزه‌های امنیتی، خطرات آن از جمله افزایش آسیب‌پذیری در برابر حملات سایبری به زیرساخت‌ها را نیز خاطرنشان کرد.

علاوه بر این، ایان برمر، بنیان‌گذار و رئیس گروه فناوری اوراسیا، بحث را به سمت نگرانی‌هایی برد که از منظر انسانی و اجتماعی قابل تأمل هستند. او معتقد بود که بزرگترین تهدید هوش مصنوعی، نه لزوماً سوءاستفاده نظامی یا جرائم سایبری، بلکه تحلیل رفتن «ویژگی‌های انسانی» و تضعیف هوش هیجانی و جامعه مدنی است. از همین روی، وی هشدار داد که استفاده گسترده از این فناوری ممکن است به کاهش تعاملات انسانی و در نهایت تضعیف دموکراسی منجر شود.

لان ژو، رئیس کالج شوارتزمن در دانشگاه سینگ‌هوا چین، متخصص دیگری بود که در این نشست تخصصی حضور داشت. وی به تشریح مدل حاکمیتی چین در حوزه هوش مصنوعی پرداخت و آن را «حکمرانی چابک» خواند. او همچنین توضیح داد که چین ضمن تشویق نوآوری و توسعه فناوری، در مواجهه با مخاطرات احتمالی، مقررات انطباق‌پذیر و منعطفی را تدوین و اجرا می‌کند و به عنوان مثال، پیشتاز تصویب قوانین مرتبط با هوش مصنوعی مولد بوده است.

همچنین، از نگاه جرمی فلمینگ، کارشناس ارشد امنیتی از بریتانیا، یکی از جدی‌ترین تهدیدات فعلی، گسترش استفاده از هوش مصنوعی در فعالیت‌های مجرمانه همچون کلاهبرداری و جعل عمیق است که نشان می‌دهد هنوز آگاهی عمومی و اقدامات سیاست‌گذارانه برای مقابله با این تهدیدات به‌اندازه کافی توسعه نیافته‌اند.

در ادامه، مباحث این نشست، تعاملات بین دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی در عرصه هوش مصنوعی، به ویژه در ایالات متحده، مورد توجه قرار گرفت. تغییر سیاست‌های اخیر دولت ترامپ از جمله لغو فرمان اجرایی جو بایدن و سرمایه‌گذاری در پروژه «استارگیت» با مشارکت شرکت‌های مطرح فناوری، از جمله نمونه‌هایی هستند که مسیر سیاست‌گذاری آمریکا در حوزه هوش مصنوعی را به شکلی بنیادین تغییر داده‌اند.

ورکونن همچنین در بخش دیگر از سخنان خود به این نکته اشاره کرد که اتحادیه اروپا برای جبران عقب‌ماندگی از آمریکا و چین در عرصه فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و نیمه‌هادی‌ها باید اقداماتی فوری و جدی انجام دهد و بر ضرورت رفع موانع داخلی و تقویت سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها تأکید کرد.

در نهایت، تمامی سخنرانان و کارشناسان حاضر در این پنل تخصصی، بر ضرورت اتخاذ یک رویکرد چندجانبه، منعطف و هماهنگ میان کشورها و بخش‌های خصوصی و دولتی تأکید داشتند تا به تعادلی میان نوآوری و مدیریت ریسک‌های امنیتی در دوران گسترش سریع هوش مصنوعی دست یابند.