به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از چهارمحال و بختیاریاز سال ۱۹۸۸، اول دسامبر (برابر 11 آذر) روز جهانی ایدز نامگذاری شده است ؛به همین مناسبت برای آشنایی بیشتر با این بیماری به سراغ دکتر فریدون رحمانی متخصص بیماری های عفونی رفتیم.

خبرنگار علم و فناوری :خودتون رو معرفی کنید و کمی درمورد بیماری ایدز صحبت کنید.

من فریدون رحمانی سامانی، متخصص بیماری های عفونی هستم، ویروس HIV  وقتی وارد بدن فرد میزبان می شود مستقیما سیستم ایمنی فرد را مورد حمله قرار می دهد و باعث تضعیف سیستم دفاعی فرد می‌شود ،سیستم ایمنی فرد مبتلا به تدریج ضعیف و ضعیف تر می شود و در آینده مستعد عفونت های مختلف ،سرطان و بدخیمی ها می شود .این عفونت ها معمولا عفونت هایی هستند که در حالت عادی یک فرد سالم به آن مبتلا نمی شود و فقط کسانی مبتلا می شوند که ضعف سیستم ایمنی دارند.

این قضیه مثل این است که یک دشمن وارد یک شهر شود و مستقیما پایگاه نظامی و پلیس شهر که وظیفه دفاع از شهر دارد را مورد حمله قرار دهد و آن را نابود کند با از بین رفتن این نهادهای دفاعی، شهر بدون سلاح می‌شود و حتی افراد ضعیف و ناتوان نیز قادر به ایجاد آشوب و بی‌نظمی در آن خواهند بود.

خبرنگار علم و فناوری :نحوه انتقال این بیماری به چه صورت است؟آیا امکان انتقال ویروس از مادر به فرزند در حین بارداری، زایمان، یا شیردهی وجود داره؟

انتقال ویروس HIV از فرد مبتلا به فرد سالم به سه طریق می تواند منتقل شود:

 شایع‌ترین روش انتقال ،انتقال خونی است که شامل تزریق خون آلوده یا استفاده از اشیاء تیز و برنده آلوده به خون فرد بیمار، مانند سرنگ‌ها ، ابزار پزشکی ،تیغ های اصلاح و صورت تراشی منتق می شود.

روش انتقال بعدی رابطه جنسی محافظت نشده است، هر نوع رابطه جنسی بدون استفاده از وسایل محافظتی می‌تواند منجر به انتقال ویروس از فرد بیمار به فرد سالم شود، زیرا ویروس در ترشحات بدن فرد آلوده وجود دارد.

روش سومی که اکنون کمتر شایع است انتقال از مادر باردار به جنین خود است ،مادران مبتلا به ویروس HIV می‌توانند این ویروس را به جنین خود از طریق جفت، زایمان و شیردهی منتقل کنند. بنابراین، مادران بارداری که رفتار پرخطر داشته و مشکوک به HIV هستند ،باید در دوران بارداری، به ویژه در اوایل آن، تست HIV انجام دهند.در صورت مثبت بودن نتیجه، درمان‌های موجود می‌توانند به مادر کمک کنند تا نوزاد سالم به دنیا بیاورد و از انتقال ویروس جلوگیری شود. همچنین، پس از تولد، نوزاد می‌تواند تحت درمان قرار گیرد تا از انتقال ویروس جلوگیری شود و مادر آلوده بتواند فرزند سالمی داشته باشد

خبرنگار علم و فناوری :تا به الان درمانی برای این بیماری پیدا شده و اگر پیدا شده تا چه حد بهبود بخش بوده است؟

در رابطه با درمان بیماران مبتلا به ایدز شامل درمان های مختلف دارویی است که در کشور ما هم وجود دارد وبه صورت رایگان در اختیار بیماران قرار داده می شود این داروها واقعا موثر هستند ومی‌توانند ویروسHIV را در خون فرد مبتلا در عرض چند ماه به حداقل برسانند و به این ترتیب سیستم ایمنی بیمار مجدد بازیابی می شود و می تواند در مقابل عفونت ها مقاومت کند.

 هرچند که با یک الی دو سال درمان نمی توان ویروس را به طور کامل از بدن خارج کرد، اما می توان با استفاده از این داروها،ویروس را در بدن فرد مبتلا به حداقل رساند و بیماران می‌توانند زندگی سالمی داشته باشند و عوارض ناشی از ویروس را تجربه نکنند.

خبرنگار علم و فناوری :راه های پیشگیری از این بیماری رو بفرمایید

برای پیشگیری از انتقالHIV، سازمان انتقال خون باید روی هر واحد خونی که می گیرد ازمایش HIV انجام دهد و در صورت مشکوک بودن، آن خون استفاده نشود که این کار در کشور در حال انجام است .

همچنین  افراد با رفتار پرخطر باید هنگام اهدای خون، اطلاعات دقیقی را به مشاوران ارائه دهند تا خطر انتقال ویروس کاهش یابد. با وجود اینکه درصد کمی از افراد HIV مثبت ممکن است در آزمایش‌ها شناسایی نشوند، مشاوره و شرح حال دقیق می‌تواند به جلوگیری از انتقال ویروس کمک کند.

راه دیگه از طریق تماس های جنسی است که استفاده از وسایل محافظتی می تواند جلوی انتقال را به طور کامل بگیرد .

در مورد انتقال HIV از مادر به جنین، مادران بارداری که در معرض خطر این ویروس هستند، باید آزمایش HIV انجام دهند. در صورت مثبت بودن نتیجه، پزشک می‌تواند با روش‌های درمانی مختلف، میزان ویروس در خون مادر را کاهش دهد تا از انتقال آن به جنین جلوگیری کند. همچنین، پس از تولد،درمان‌هایی برای نوزاد وجود دارد تا در صورت ورود ویروس آن را کنترل کند. زایمان مادر مبتلا نیز باید به صورت سزارین انجام شود و اطلاع پزشک از وضعیت مادر برای تصمیم‌گیری در مورد روش زایمان بسیار مهم است.

نکته آخر اینکه ویروس HIV به سادگی منتقل نمی‌شود و از طریق تماس‌های معمولی مانند دست دادن، روبوسی، استفاده از وسایل مشترک یا در مکان‌های عمومی مانند مترو و استخر قابل انتقال نیست. مایعات بدن مانند عرق، اشک و بزاق نیز در صورتی که حاوی خون نباشند خطر انتقال ویروس را ندارند. بنابراین، افرادی که در معرض خطر نیستند، نیازی به آزمایش مداوم ندارند و جای نگرانی نیست.

در این مصاحبه، ضرورت آگاهی و پیشگیری از این بیماری به‌وضوح برجسته است. ایدز نه تنها یک چالش پزشکی، بلکه مسئله‌ای اجتماعی و فرهنگی است که نیازمند توجه همه‌جانبه است. با توجه به اطلاعات ارائه‌شده، اهمیت تشخیص به‌موقع، رعایت اصول بهداشتی و آموزش عمومی در کاهش ابتلا و تبعیض مشخص است. بنابراین، لازم است با جدیت بیشتری به این موضوع پرداخته و از دانش کسب‌شده در این مصاحبه برای افزایش آگاهی خود و جامعه بهره ببریم. گام‌های کوچک هر فرد می‌تواند تأثیر بزرگی در مبارزه با ایدز داشته باشد.

ایدز یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشتی جهان است که فراتر از یک بیماری، تأثیرات عمیق اجتماعی، فرهنگی و روانی نیز دارد. این بیماری، که عمدتاً از طریق رفتارهای پرخطر و عدم رعایت اصول بهداشتی منتقل می‌شود، نیازمند توجه ویژه در زمینه آگاهی‌بخشی، پیشگیری و درمان است. در این مصاحبه جامع، تأکید شد که تشخیص به‌موقع و دسترسی به خدمات درمانی، نقش کلیدی در کاهش نرخ انتقال و افزایش کیفیت زندگی بیماران دارد.

یکی از نکات اساسی مطرح‌شده، لزوم مبارزه با انگ و تبعیض نسبت به مبتلایان است. بسیاری از افراد به دلیل ترس از قضاوت و تبعیض، از مراجعه به مراکز درمانی خودداری می‌کنند که این موضوع می‌تواند پیامدهای ناگواری برای جامعه به همراه داشته باشد. در مقابل، آموزش عمومی و ایجاد فضایی امن برای گفتگو و مشاوره می‌تواند گامی مؤثر در رفع این چالش باشد.

علاوه بر این، نقش آموزش در مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه‌ها در افزایش آگاهی عمومی و تغییر نگرش‌های غلط نسبت به ایدز حیاتی است. رفتارهای پرخطر، مانند عدم استفاده از وسایل حفاظتی در روابط جنسی و استفاده از سرنگ‌های مشترک، از جمله عوامل اصلی انتقال این بیماری هستند که باید با آموزش‌های مناسب کنترل شوند.

در پایان، این مصاحبه یادآور می‌شود که ایدز مسئله‌ای جدی است که به همکاری همه‌جانبه نیاز دارد. با رعایت اصول بهداشتی، تشخیص زودهنگام و حمایت از مبتلایان، می‌توان این بیماری را کنترل کرد. بنابراین، لازم است با جدیت بیشتری به این موضوع پرداخته و از اطلاعات ارائه‌شده برای ارتقای آگاهی فردی و جمعی استفاده کنیم. هر قدم کوچک در این مسیر، تأثیری بزرگ در سلامت جامعه خواهد داشت.