کتاب‌ها، مقالات و مجلات ,دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی

چاپ کتاب اراده الهـــی درآینـــــه حکمت متعالیه

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : اثبات اراده الهی در دو مقام ذات و فعل در کنار هم از ابتکارات حکمت متعالیه می باشد.

پیش از این غالب حکمای مسلمان اراده حق تعالی را از صفات ذات برشمرده و بر آَن ادلّه عقلی اقامه نموده اند.

 در مقابل, متکلّمان اراده خداوند را با استناد به روایات و احادیث ائمّه : اطهار علیهم السلام از صفات فعل برشمرده اند. 

ملاصدرا در مکتوبات خویش به تفصیل در باب اراده الهی سخن به میان آورده و اراده الهی را اسری وجودی و منّحد با ذات حق و : سایر صفات کمالیه برمی شمارد. وی معتقد است کلیه صفات حق تعالی ازجمله اراده الهمی : در زمره معانی کمالیه عامّه قرارداشته و عارض موجود بما هو موجود می گردد.!

 ازجمله : براهین و قواعدی که ملاصدرا در باب اثبات مدعای خویش از آن ها بهره می جوید» می توان به برهان صدّیقین و قاعده «بسیط الحقیقه کل الاشیاء و لیس بشيء منها» و «واجب الوجود بالذات, واجب من جمیع جهاته» اشاره نمود. 

ازطرف دیگر وی با وجودی دانستن اراده حق تعالی و با بهره گیری از مبانی ابتکاری خویش ازجمله وحدت تشکیکی وجود. درصدد - اثبات اراده خداوند در دو مقام ذات و فعل برآمده است. 

وی حقیقت عینّه وجود را امری واحد تلقّی نموده که دارای مراتب تشکیکی می باشد. 

بدین ترتیب اراده ذاتی پروردگار در مرتبه ای از مراتب و اراده فعلی وی در مرتبه ای دیگر محفّق است» بدون آنکه منافاتی با یکدیگر داشته باشد. 

چنان که خواهد آمدء ملاصدرا اراده ذاتی حق تعالی را گناهی به صفت علم و گاهی به محبّت و رضا ارجاع داده است و اراده فعلی پروردگار را به معنای ایجاد و حدوث تفسیر نموده است.؟ 

اراده ذاتی که از مقام ذات انتزاع می گردد و در زمره صفات کمالیه ذاتی پروردگار قرار می گیرد» عین ذات واجب بوده و سلب آن از پروردگار محال می باشد.

 همچنین ذات واجب در ازل استحقاق این صفت را داشته و در استحقاق ذات نسبت به این صفت» چیزی غیر از ذات دخالت نداشته است. 

حال آنکه اراد فعلی که از مقام فعل و از مقایسه بین افعال و مخلوقات با ذات الهی انتزاع می گردد» از صفات فصل بوده و زائد بر ذات واجب و متأُخَر از آن می باشد. در همین راستا نشـــر دانشگاه هرمزگان اقدام به نشر این اثر نموده است.