پزشکی و سلامت

دبیر انجمن جراحان پلاستیک فارس در گفت و گو با خبرنگار علم و فناوری:

گرایش زنان به جراحی های زیبایی

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از شیراز،  گرایش به زیبایی کاملا طبیعی و مشترک بین تمامی انسان ها است. اما امروزه گرایش به زیبایی به عنوان یک پدیده اجتماعی به مرحله ظاهر پرستی و خودنمایی رسیده است. 

این موضوع در جامعه روز به روز در حال گسترش است. یکی از نمودهای این گرایش, آمار زیاد جراحی های زیبایی است که در کشور صورت می گیرد. هدف تحقیق حاضر "شناخت رابطه وضع اجتماعی و فرهنگی زنان و گرایش آنان به جراحی های زیبایی  می باشد.

اگرچه زیبا دوستی به عنوان یک امر فطری در نهاد بشریت نهفته است اما افزایش بی ‌رویه جراحی های زیبایی طی چند دهه گذشته در ایران قابل تامل و بررسی است‌ و تبعات مختلفی را به همراه داشته است.

 باب افزایش بی رویه جراحی‌های زیبایی در ایران همین بس که کشورمان بالاترین تعداد جراحی های بینی را در جهان به خود اختصاص داده است و جراحی های ترمیمی در سایر مناطق بدن مانند صورت و شکم نیز طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده است.

از همین رو  به گفت و گو با دکتر فوق تخصص  پلاستیک، ترمیم و سوختگی و دبیر انجمن جراحان پلاستیک فارس نشسته‌ ایم تا این حرفه پر فراز و نشیب را دقایقی از پنجره نگاه آن بنگریم.

در این رهگذر چند سوال پرسیدیم:

هدف از انجام جراحی زیبایی چیست؟ 

دکتر علی اکبر محمدی استاد دانشگاه و رئیس بخش جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شیراز در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری مطرح کرد: از نظر علمی هدف از انجام اعمال جراحی که اصطلاحا جراحی زیبایی نامیده می‌شوند رفع ایرادات عملکردی جسمی یا روحی فرد که به دلیل مشکلات ظاهری صورت یا اندام ها است.

او در همین خصوص افزود: البته باید در انتخاب بیمار دقت کافی صورت گیرد تا نیازهای وی واقعی باشد. چون بعضی از افراد به دلیل اختلالات روحی، تقاضای بعضی از اعمال جراحی را دارند که نفعی برای آنها ندارد و حتی می‌تواند باعث آسیب به آنها شود. 

وی تصریح کرد: گاهی  بیماران مبتلا به افسردگی یا اضطراب شدید یا "خود بیمار انگاری" یا افراد دارای مشکلات خانوادگی یا اجتماعی برای فرار از این مشکلات به چنین  جراحی‌ هایی رو می‌آورند.

نگرش شما به اعمال جراحی زیبایی چیست؟

استاد دانشگاه و رئیس بخش جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص خاطرنشان کرد: متاسفانه تصور اکثریت مردم و حتی متخصصین رشته پزشکی در مورد اعمال جراحی زیبایی درست نیست. و همه این اعمال جراحی را غیر ضروری میدانند. در حالی که به هیچ وجه چنین چیزی واقعیت ندارد و همانطور که یک بیمار به دلیل بیماری‌های جسمی مانند مشکلات کلیوی یا کبدی یا اندام دچار درد و اختلالات عملکردی در زندگی می‌گردد، فردی هم که مشکلات ظاهری در چهره یا سایر نقاط بدن خود دارد، ممکن است دچار اختلال روحی و به دنبال آن اختلال در روابط خانوادگی و اجتماعی شود.

او همچنین افزود: بنابراین اصلاح  ایرادات ظاهری به وسیله اعمال جراحی که اصطلاحاً جراحی زیبایی نامیده می‌شوند، می‌تواند منجر به بهبود عملکرد روحی و ذهنی فرد شده و کارایی او در زندگی شخصی و اجتماعی را افزایش دهد. من به عنوان یک جراح پلاستیک معتقدم اگر انتخاب بیماران به طور صحیح انجام شود این اعمال جراحی هم مانند بقیه عمل‌ های جراحی مفید بوده و به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک می‌کند. 

هزینه و فایده این کار برای شما چیست ؟

به گفته وی، آنچه مسلم است کار در این حوزه بسیار سخت و طاقت فرسا است. شاید بعضی‌ ها با شنیدن این جمله تعجب کنند یا حتی به سخره بگیرند.

او همچنین افزود: واقعیت این است که در عمل‌ های جراحی زیبایی به دلیل اینکه نگرش بعضی از مراجعه کنندگان به این نوع اعمال دقیق نیست و خیلی ایده‌آل فکر می‌کنند برای جراح دردسر هایی ایجاد می‌کند که ممکن است در جراحی‌ های دیگر این مشکلات وجود نداشته باشد.

دکتر محمدی در همین خصوص ادامه داد: مثلاً اسکار(جوشگاه) یک عمل جراحی که در افراد مختلف به دلایل زیادی ممکن است به صورت کم یا زیاد رخ بدهد در بیماران جراحی زیبایی قابل پذیرش نیست.

دبیر انجمن جراحان پلاستیک فارس اظهار داشت:  بروز عفونت یا باز شدن زخم یا خدای ناکرده عوارض شدیدتر مانند نیاز به بستری شدن طولانی مدت یا حتی فوت ممکن است در عمل‌ های جراحی زیبایی هم مانند بقیه جراحی‌ ها رخ دهد و تقصیری به عهده جراح نباشد اما بیماران در مواردی که عمل جراحی با عنوان زیبایی صورت گرفته باشد این عوارض را به راحتی نمی‌ پذیرند.

او در پایان این موضوع گفت:  قطعاً جراحان پلاستیک هم مانند بقیه گروه‌ های پزشکی وقتی که مشکلی را از سر راه بیماران بر می‌ دارند و بیمار به شرایط عادی زندگی بر می‌ گردد دچار احساس رضایت میشوند و این موضوع بسیار با ارزش است.

وی همچنین به این نکته اشاره کرد و افزود: تصور کنید کودک یا نوجوانی به دلیل مشکلات ظاهری مانند بد شکلی در لب ،بینی یا گوش از رفتن به جمع همسالان خود اجتناب می‌کند وقتی که شرایط او بهبود پیدا می‌کند و می‌تواند به فعالیت عادی بپردازد قطعاً پزشک هم احساس رضایت خواهد داشت. 

دبیر انجمن جراحان پلاستیک فارس گفت: از شایع ترین جراحی های زیبایی می توان به، عمل‌ های جراحی پلک، بینی، تزریق چربی صورت، لیفت صورت، جراحی های سینه و شکم اشاره کرد. 

چه عواملی بر گرایش افراد به جراحی زیبایی تاثیر دارد؟

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: یکی از عوامل اصلی روزافزون تمایل به عمل‌ های جراحی، گسترش ارتباطات (وجود رسانه‌ های متعدد به خصوص فضای مجازی ) میباشد که به سرعت باعث گسترش اطلاعات مردم در مورد توانمندی‌ های پزشکی در این حوزه شده است. البته بدون شک  در این اطلاع رسانی‌ ها اغراق های فراوانی هم وجود دارد که باعث ایجاد انتظارات غیر واقعی در مردم می‌شود.

او در همین خصوص ادامه داد: این حجم از اطلاع رسانی مستند از نتایج و پیشرفت‌ ها  در این حوزه باعث توجه بیشتر جامعه به ایرادات احتمالی ظاهری در بدن آنها شده و موجب تفکر و تصمیم‌ گیری در مورد رفع احتمالی آنها می‌شود.

به گفته دکتر علی اکبر محمدی، البته در کنار این موضوع گسترش علم پزشکی در این حوزه در چند دهه اخیر نیز باعث افزایش توانمندی‌ ها و نتایج خوب در درمان این مشکلات شده است و به همین دلیل افرادی که به مراکز دارای گواهی نامه‌ های استاندارد علمی مراجعه می‌کنند در مجموع نتایج خوبی کسب می‌کنند که باعث اعتماد مردم در انتخاب و انجام این جراحی‌ ها  شده است. 

 چه راهی برای جوان سازی وجود دارد؟

او با اشاره به اینکه چه راهی برای جوان سازی وجود دارد، خاطرنشان کرد: در درجه اول باید فردی که به دنبال جوان سازی صورت و بدن است از عواملی که باعث آسیب به پوست می‌شود اجتناب کند. یعنی پیشگیری مقدم است.

وی افزود: عمده عوامل که باعث آسیب به پوست و بافت ها و به دنبال آن علائم پیری مانند افتادگی و چروک پوست می‌شود شامل تماس زیاد با اشعه ماورا بنفش به خصوص نور خورشید، استرس اضطراب و افسردگی، مشکلات تغذیه‌ای و استفاده از دخانیات است.

به گفته او، جهت جوان سازی در ابتدا باید فرد فهم درست و انتظارات منطقی از توانمندی‌ های پزشکی در این زمینه داشته باشد. انتظارات غیر صحیح و افراطی میتواند به جای کمک به بیمار باعث آسیب به وی شود.

دبیر انجمن جراحان پلاستیک فارس با اشاره به اینکه روش‌های جوان سازی به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند، تصریح کرد: دسته اول اقدامات غیر جراحی شامل استفاده از بوتاکس، فیلر، لیزر، لایه برداری‌ های شیمیایی و روش‌های مشابه است که این روش عمدتاً در سنین پایین‌ تر به خصوص زیر ۵۰ سال کاربرد دارد.

وی ادامه داد:  در سنین بالا که تحلیل بافت و افتادگی پوست شدت دارد بیشتر از دسته دوم روش‌های جوان سازی که عمدتاً روش‌های جراحی هستند استفاده می‌شود .

استاد دانشگاه و رئیس بخش جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شیراز در همین خصوص بیان کرد: روش‌های جراحی شامل برداشتن اضافه بافت پلک ها و پوست اضافه صورت یعنی لیفت صورت و گردن و همچنین تزریق چربی جهت جبران تحلیل بافت‌ های صورت است.

به گفته فعال این حوزه پزشکی، بعضی از روش‌های جراحی هم در سنین پایین‌تر به وفور استفاده می‌شوند و کاربرد دارند و بسته به انتظارات و وضعیت بافت فرد و ویژگی‌ های ژنتیک وی ممکن است  روش‌های مختلف جراحی و غیر جراحی به صورت منفرد یا ترکیبی استفاده شوند. 

 عوارض جراحی‌ های زیبایی

دکتر علی اکبر محمدی در پاسخ به این سوال به خبرنگار ما گفت: قطعاً این بهترین سوال این مصاحبه است و تنها موضوعی است که متاسفانه، اکثریت مراجعه کنندگان به آن فکر نمی‌کند، این است که تمام جراحی های زیبایی درست مانند بقیه جراحی‌ ها  نیاز به برش و بخیه کردن دارند. بنابراین تمام عوارضی که در جراحی های دیگر با آنها مواجه می ‌شویم ممکن است در این جراحی‌ ها هم دیده شوند.

او ادامه داد: روش‌های غیر جراحی جهت زیبایی نیز عمدتاً با استفاده از ترکیبات شیمیایی مختلف است که اگر از ترکیبات غیر استاندارد استفاده شده یا فردی که این کار را انجام می‌دهد از علم و تجربه کافی برخوردار نباشد میتواند به عوارض جبران ناپذیری منتهی شود.

این استاد دانشگاه در خصوص این سوال می گوید: عوارض مختلفی مانند عفونت، جوشگاه زخم جراحی، غیر قرینگی، بد شکل شدن بافت، آسیب اعصاب مختلف صورت یا نواحی دیگر بدن ، از عوارض شایع مداخلاتی هستند که جهت زیبایی استفاده می‌شوند.

او افزود: آنچه برای مردم بسیار مهم است و باید به آن دقت کنند این است که جهت مشاوره و انجام کارهای جراحی یا غیر جراحی زیبایی حتماً به افرادی مراجعه کنند که از مراجع علمی معتبر، مدارک مورد تایید در این زمینه را دریافت کرده باشند.

به گفته دکتر محمدی، به طور کلی هم اکنون در سطح دانشگاهی، جراحان پلاستیک در حوزه انواع  جراحی‌ و غیر جراحی زیبایی و متخصصین پوست عمدتاً در روش‌های غیر جراحی جوان سازی و زیبایی پوست، آموزش دیده و مهارت دارند.

او همچنین افزود:  متخصصین گوش و حلق و بینی و متخصصین جراحی فک و صورت و متخصصین چشم پزشکی، نیز به طور رسمی و دانشگاهی در بعضی از جراحی‌ های زیبایی مانند زیبایی بینی، فک، پلک و.... آموزش دیده و مهارت دارند که حوزه آموزش هر کدام از این رشته‌ ها  در برنامه آموزشی وزارتی آنها مشخص است.

وی این نکته را  توصیه کرد و گفت: هموطنان عزیز زمانی که قصد انجام کار در این زمینه‌ ها را دارند حتماً پزشکان خود را از بین اعضای انجمن‌ های فوق الذکر انتخاب کنند.

این فعال حوزه پزشکی خاطرنشان کرد: متاسفانه اتفاق بدتری که به طور شایع با آن مواجه هستیم بسیاری از هموطنان، به افراد غیر پزشک که  اطلاعات لازم در مورد بدن انسان را ندارند مراجعه و اقدام به دریافت خدمات پزشکی در حوزه زیبایی می‌کنند و همه روزه شاهد فجایع زیادی در بروز عوارض وحشتناک در عده ای از هموطنان مان هستیم که بعضی از این عوارض نیاز به جراحی های پیچیده برای درمان دارند و بعضی از آنها به هیچ وجه قابل درمان نیستند.

دکتر علی اکبر محمدی استاد دانشگاه و رئیس بخش جراحی پلاستیک دانشگاه علوم پزشکی شیراز در پایان به این نکته مهم اشاره کرد و افزود: توصیه مهم دیگر این است که برای حفظ سلامت خود به هیچ وجه به افراد غیر پزشک برای انجام مداخلات زیبایی اعتماد نکنند. 

خبرنگار/ فاطمه شعبانی