علمی، پژوهشی و فناوری

نوجوان دیجیتال، خودرأی است

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : پانزدهمین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشگاه فضای مجازی با عنوان «نوجوان دیجیتال، تهدیدها و فرصت‌های امروز ما» در این پژوهشگاه با حضور میرسبحان سادات، روانشناس و پژوهشگر حوزه کودک و نوجوان و محمدحسین خادم الحسینی، مدیر رویدادهای پژوهشگاه و علاقمندان به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. در ابتدای جلسه میرسبحان سادات، روانشناس کودک، با تاکید بر نقش دنیای مجازی در زندگی کودکان و نوجوانان گفت: پیش از هر چیز به دنبال آن هستیم که نوجوان دیجیتال را بشناسیم که به دنبال آن بتوانیم آسیب‌های حاصله را شناسایی کنیم و پس از آن اقدامات لازم برای کاهش این آسیب ها به کار بگیریموی افزود: البته باید بدانیم بهترین عملکرد در مقابل آسیب ها عملکرد پیشگیرانه است. زندگی ما امروزه، دو زیست حقیقی پیدا کرده است یک زیست عادی و یک زیست مجازی؛ این دو جهان بسیار در هم تنیده شده‌اند در حالی که تفکیک این دو از یک دیگر کار مشکلی شده است. سادات ادامه داد: نوجوان امروز طی تقسیم بندی هایی که وجود دارد به دو نسل زد و آلفا تقسیم میشود. نسل زد از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۰ میلادی را شامل میشود و نسل آلفا از ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۵. بین هر نسل حدودا ۱۵ سال تفاوت دارد. وی تاکید کرد: متوسط استفاده از اینترنت در سال ۲۰۲۴ میلادی حدود دو ساعت و نیم در جهان است که طبق این میانگین جهانی سنین بین ۱۴ تا ۲۷ سال بیشترین میانگین استفاده از اینترنت را نسبت به بقیه بازه‌ها دارند.
اضطراب و افسردگی نتیجه استفاده مداوم از فناوری است
در ادامه سادات با برشمردن ویژگی‌های نوجوان دیجیتال گفت: نوجوان امروز دنیای بدون اینترنت را درک نکرده است و برایش قابل تصور نمی‌باشد که اینترنت وجود نداشته باشد. سرعت بالای زندگی، ارتباطات بالا ولی تنها، مصرف‌گرایی، تنوع‌گرایی، صبر پایین و اجتماعی ولی دور از اجتماع را می‌توان از ویژگی‌های نوجوان دیجیتال برشمرد. وی افزود: نوجوان دیجیتال به نسل جوانی اطلاق می‌شود که از سنین پایین با فناوری‌های دیجیتال و اینترنت آشنا شده و در زندگی روزمره خود به طور گسترده‌ای از آن‌ها استفاده می‌کند. نوجوانان دیجیتال به‌راحتی می‌توانند به حجم زیادی از اطلاعات دسترسی پیدا کنند و به سرعت اطلاعات مورد نیاز خود را جستجو کنند، این نوجوانان معمولاً مهارت‌های بالایی در استفاده از دستگاه‌های دیجیتال، نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها دارند.سادات تاکید کرد: نوجوان دیجیتال به طور فعال در شبکه‌های اجتماعی حضور دارد و با دوستان و آشنایان خود ارتباط برقرار می‌کنند. نوجوانان دیجیتال به بازی‌های آنلاین، تماشای ویدئوها، گوش دادن به موسیقی و دیگر فعالیت‌های سرگرم‌کننده در فضای مجازی علاقه‌مند هستند. وی افزود: بسیاری از نوجوانان دیجیتال به تولید محتوا، مانند وبلاگ‌نویسی، ویدیوهای یوتیوب یا پست‌های اینستاگرام، علاقه دارند و از این طریق خود را ابراز می‌کنند، این نسل معمولاً نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی آگاه‌تر است و از طریق رسانه‌های اجتماعی نظرات خود را بیان می‌کنند. سادات تاکید کرد: استفاده مداوم از فناوری می‌تواند منجر به چالش‌هایی مانند اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب شود. روابط اجتماعی آن‌ها بیشتر از طریق فضای مجازی شکل می‌گیرد تا تعاملات حضوری.
نوجوان امروز تجربه محور است نه سلطه‌پذیر
وی افزود: روش‌های یادگیری آن‌ها تغییر کرده و به سمت یادگیری آنلاین و استفاده از منابع دیجیتال سوق یافته است، این ویژگی‌ها نشان‌دهنده تأثیر عمیق فناوری بر زندگی نوجوانان امروزی است و می‌تواند چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را برای آن‌ها ایجاد کند.سادات در ادامه با توضیح این مطلب که اینترنت امروز تمام نیازهای نوجوان فعلی را پاسخ می‌دهد افزود: آسیب‌ها و خطرات حاصله از اینترنت، با مصادیقی چون کلاهبرداری‌های مجازی در مقابل نوجوان امروز قرار دارد، نوجوان امروز که فردی است تجربه‌محور، سلطه‌پذیر نیست. وی تصریح کرد: بسیار شنیده‌ایم که فرزندی به پدرش بگوید فلان مقدار پول را در زمان کم دو برابر کنیم؛ سرعت امروز فناوری باعث شده صبر از نوجوان ما گرفته شود.سادات اظهار کرد: لازم به ذکر است رفتارهای نابه‌هنجار، خود رای بودن و اتکای بیش از حد به خود از خصیصه‌های نوجوان دیجیتال امروزی است. ما حق رای به کودک شیرخوار می‌دهیم. اینکه آیا از این لباس خوشش می‌آید یا نه؟ این شیشه شیر را نمی‌خورد پس خوشش نمی‌آید؟ این حق رای دادن در سنین پایین فرزند را خود رای بار می‌آورد.
در ادامه‌ی این نشست سادات گفت: هویت دیجیتال به مجموعه‌ای از اطلاعات و ویژگی‌هایی اطلاق می‌شود که یک فرد یا سازمان در فضای آنلاین و دیجیتال دارد.وی افزود: این هویت می‌تواند شامل مواردی چون اطلاعات شخصی و حساب‌های کاربری باشد مثل پروفایل‌ها در شبکه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های آنلاین مختلف مانند فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و لینکدین و همچنین محتوایی که فرد در اینترنت تولید می‌کند، مانند پست‌ها، عکس‌ها، ویدئوها و نظرات و یا فعالیت‌هایی که فرد در فضای آنلاین انجام می‌دهد، مانند خریدها، جستجوها و تعاملات با دیگران. اما با شکل‌گیری آواتارها و شخصیت‌های مجازی یکی از مهم‌ترین نمونه‌های هویت دیجیتال به وجود آمده است. سادات یادآور شد: متاورس به‌عنوان یک فضای مجازی گسترده و چندبعدی، تأثیرات قابل توجهی بر هویت دیجیتال افراد دارد.وی درخصوص تاثیرات متاورس گفت: در متاورس، افراد می‌توانند هویت‌های مختلفی را تجربه کنند. این امکان به آن‌ها اجازه می‌دهد تا خود را به شیوه‌های متفاوتی ابراز کنند و هویت‌های جدیدی را کشف کنند که ممکن است در دنیای واقعی غیرممکن باشد. ایضاً افراد می‌توانند بدون محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی، خود را در متاورس ابراز کنند. سادات ادامه داد: این آزادی می‌تواند به شکل‌گیری هویت‌های جدید و غیرمتعارف منجر شود. متاورس امکان تعامل با افراد از نقاط مختلف جهان را فراهم می‌کند. این تعاملات می‌توانند بر روی شکل‌گیری هویت دیجیتال تأثیر بگذارند و افراد را با فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های مختلف آشنا کنند.
وی افزود: همچنین افراد در متاورس می‌توانند در فعالیت‌ها و تجربیات مشترک شرکت کنند، که این امر به تقویت حس تعلق و هویت جمعی کمک می‌کند. با وجود فرصت‌های جدید برای ابراز هویت، ممکن است چالش‌هایی نیز به وجود بیاید. افراد ممکن است با فشارهایی از جانب جامعه مجازی مواجه شوند تا مطابق با انتظارات دیگران عمل کنند یا هویت‌هایی را که ممکن است با آن‌ها همخوانی نداشته باشد، به نمایش بگذارند.سادات گفت: همین باعث می‌شود در متاورس، مسائل مربوط به حریم خصوصی و کنترل بر روی هویت دیجیتال اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. افراد باید در مورد اطلاعاتی که به اشتراک می‌گذارند و نحوه نمایش هویت خود در این فضا دقت کنند.