دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی

اهمیت جایگاه نخبگان و زیست‌بوم علم و فناوری در کلام رهبری

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری : مقام معظم رهبری در دیدار نخبگان و استعدادهای برتر علمی با ایشان ضمن اشاره به حدیث شریف «العلم سلطان» فرمودند: «ما احتیاج داریم به اینکه از لحاظ علمی پیشرفت کنیم؛ این نیاز قطعی ما است. اگر از لحاظ علمی پیشرفت نکنیم، تهدید دشمنان تمدنی ما و دشمنان فرهنگی و سیاسی ما، تهدید دائمی خواهد بود. آن وقتی این تهدید متوقف می‌شود یا خطرش کم می‌شود که ما از لحاظ علمی پیشرفت کنیم. بنده بارها روی این مسئله تکیه کرده‌ام.»

ایشان در این دیدار که ۲۵ مهر ماه ۱۳۹۷ برگزار شد، تاکید کردند: «الان قریب بیست سال است روی این تکیه می‌کنم و بارها هم این حدیث شریف را خوانده‌ام که «العلم سلطان» علم، قدرت است. از این نظر هم نگاه به نخبگان اهمیت پیدا می‌کند. نخبگان می‌توانند علم کشور را پیشرفت بدهند و کشور را به موضع اقتدار و عزتی برسانند که آسیب‌پذیری‌هایش کاهش پیدا کند. امروز دانش در سطح بشری - نه در سطح کشور - در یک مرزهای مشخصی قرار دارد؛ خب، ما سهم ایفا کنیم در شکستن این مرزها و جلو رفتن، مرزها را گسترده کردن. در این مورد سهم ما در این قرون اخیر بسیار کم بوده؛ می‌توانیم سهم داشته باشیم. نیروی بخار را دیگران کشف کردند، نیروی الکتریسیته را دیگران کشف کردند، اختراعات جدید را دیگران راه انداختند؛ ما [هم] سهم باید داشته باشیم؛ ما باید مرزهای دانش کشور را باز کنیم، برویم جلو. این طبیعت خداداد، نیروهای بسیار زیادی دارد. نخبگان ما بنشینند فکر کنند، نیروهای جدید طبیعت را کشف کنند. این الکتریسیته از اول خلق این عالم وجود داشت، نمی‌دانستیم، انسانها نمی‌دانستند و از آن استفاده نمی‌کردند؛ بعد اتفاقاً یک مغز برتری، یک فکر نخبه‌ای این را کشف کرد؛ حالا شده محور همه‌تمدن بشری؛ چه اشکال دارد که شما فکر کنید که ده بیست نیروی دیگر در طبیعت وجود دارد که به همین اندازه می‌تواند در زندگی بشر و پیشرفت بشر و خوشبختی بشر تأثیر بگذارد؟ خب یک تعدادی از این نیروهای نهفته و از این امکانات نهفته را نخبه‌های ما باید کشف کنند. ما باید مرز اکتشاف و دانش را توسعه بدهیم؛ پس نخبه را از این نظر هم نگاه می‌کنیم. ببینید! [اینکه] من برای نخبه ارزش قائلم، احترام قائلم، با توجه به این نگاه‌ها است.»

ایشان ادامه دادند: «نخبه‌ ما، هم در وضع زندگی، هم در وضع برنامه‌ریزی، هم در وضع پیشرفت کشور، هم در وضع پیشرفت بشریت می‌تواند اثرگذار باشد. خب، یک نکته‌ای را من اینجا نمی‌توانم نگویم و آن نگاهی به گذشته‌ تلخ دویست‌ساله‌ کشور ما است. شما جوان‌ها - بخصوص آنهایی که در رشته‌های علمی و مانند اینها مشغول کار هستید- از این کمتر اطلاع دارید؛ چون معمولاً متأسفانه شماها تاریخ نمی‌خوانید؛ ما دویست سال از قافله‌ علم دنیا عقب مانده‌ایم؛ به‌خاطر بی‌اعتنایی به نخبگان و بی‌اعتنایی به استعداد ایرانی. خب، این استعدادی که امروز شما در کشور می‌بینید، به‌صورت خلق‌الساعه که به وجود نیامده؛ این در طول تاریخ بوده؛ دلیلش هم [وجود] فارابی و ابن‌سینا و خوارزمی و صدها دانشمند بزرگ معروف تاریخی دنیا -نه ما-  از ایران است. پس این استعداد وجود داشته؛ چرا باید ما در این دویست سال اخیر که علم با این سرعت پیشرفت کرده، این‌جور عقب بمانیم که در دوران اخیر قاجار و دوران پهلوی، به یکی از عقب‌مانده‌ترین کشورها از لحاظ دانش روز، متّصف باشیم؟ این گذشته‌ تلخ بسیار عجیبی است.»