واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان ,پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد و نوآوری

دستاورد ایرانی که جلوی انفجار خطوط انتقال گاز را می‌گیرد

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : یک شرکت دانش‌بنیان و فناور که در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران عضو و مستقر است، دستگاهی را طراحی و ساخته است که در صنعت گاز کشور از سر چاه نفت و گاز تا خروجی پالایشگاه و ایستگاه‌های کنترل کیفی استفاده می‌شود تا مقادیر ناخالصی‌ گاز را به طور شبانه روز، برخط و اتوماتیک کنترل کرده و مانع از انفجار در خطوط انتقال گاز شود.

این محصول قبل از تولید در داخل به طور کامل وارد می‌شد که به دلیل تحریم، خدمات پس از فروش و گارانتی نداشت؛ از طرفی محصول خارجی مشابه، سازگار با شرایط محیطی ایران نیست و در راه‌اندازی دچار مشکلات عدیده می‌شود.

متخصصان این شرکت دانش بنیان با موفقیت در طراحی و ساخت دستگاه اندازه‌گیری نقطه شبنم گازهای ترش با رطوبت بالا، قرارداد تولید بار اول با سرمایه‌گذاری ۱.۱ میلیون دلار را امضا کردند.این شرکت دانش‌بنیان، ارائه راه‌حل‌های نوین به مشتریان خود در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، برق، شیمیایی، غذایی، فولاد و سیمان کشور و همچنین به حداقل رساندن هزینه‌های مهندسی را به عنوان چشم‌انداز خود تعریف کرده است.

رسول نصیری مدیرعامل این شرکت دانش بنیان در ارتباط با علت احساس نیاز برای ساخت این محصول می‌گوید: « شرکت ما پتانسیل بالایی مخصوصا در صنعت نفت و پتروشیمی، دارد. بالای 90 درصد محصولات فناورانه وارداتی بود. به همین دلیل من در سال 96 که در یکی از دانشگاه‌های خارج از کشور محقق بودم به خاطر بومی کردن این محصول خاص که کاربردهای خیلی زیادی دارد، به ایران برگشتم.

نصیری از اهمیت و رسالت این محصول می‌گوید: « دستگاه‌های اندازه گیری نقطه شبنم در صنعت گاز کشور در جاهای مختلفی استفاده می‌شود؛ از سر چاه نفت و گاز گرفته که می‌خواهند میزان ناخالصی‌های گاز و نفت را رصد کنند تا خروجی پالایشگاه‌ها(که گاز تحویل خطوط انتقال داده می‌شود) و همچنین ایستگاه‌های کنترل کیفی مختلفی که در خطوط انتقال وجود دارد.

بنابراین دایره کاربردی این محصول خاص در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی بسیار وسیع است و رسالت اصلی آن این است که بتواند میزان استانداردی که رطوبت گاز و هیدروکربن‌هایی در مقاطع مختلف(ازسر چاه تا مصارف مختلف) را کنترل کند.

 از نظر کیفی، کنترل گاز در مراحل مختلف استخراج، استحصال، پالایش، انتقال تا به دست مصرف کننده برسد، باید کنترل شود که اگر این کنترل به طور دقیق اتفاق نیفتد عواقب بسیار سنگینی برای صنعت نفت کشور دارد.

این ناخالصی‌ها ممکن است در فصول مختلف مخصوصا فصول سرد، باعث یخ زدگی، انسداد و گاهی انفجار در خطوط انتقال گاز شود بنابراین اهمیت بسیاری دارد که مقادیر ناخالصی‌های گاز به طور شبانه روز، به شکل برخط و اتوماتیک کنترل شود.»

اهمیت بومی‌سازی این محصول؛ از خدمات پس از فروش تا ضمانت و پیشگیری از خروج ارز

مدیرعامل این شرکت در ارتباط با راه حل فناورانه برای رفع نیاز کشور در این حوزه می‌گوید: «بزرگترین کمکی که در این سال‌ها به صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کردیم این است که این محصول بومی شده است.

محصولات خارجی مشابه، هیچ خدمات پس از فروشی ندارد. این تجهیزات های تک(High-tech) هستند و مثل کالای معمولی نیست که بعد از خرید به راحتی استفاده کرد. باید آموزش، نصب و راه اندازی شود و اگر دستگاه مطابق با شرایط اقلیمی در کشور ما نباشد، دچار مشکل می‌شود. انطباقات محیطی باید در محصول باشد که در اقلام وارداتی اینطور نیست.

 بنابراین بومی‌سازی این محصول کارارزشمندی برای کشور است. پس هم از خروج ارز جلوگیری می‌شود و هم محصول به قیمت کمتر از خارجی به صنعت فروخته می‌شود مضاف بر این که شرکت تولیدکننده، خدمات و گارانتی نیز می‌دهد. این موارد ارزشمند است.»

مزیت محصول دانش‌بنیان

نصیری عدم نیاز این محصول به کالیبراسیون دوره‌ای و پایداری بالای آن و اندازه‌گیری همزمان دماهای نقطه شبنم رطوبت و هیدروکربن گاز در چند دقیقه را از مزایای این محصول دانش‌بنیان نسبت به محصولات قدیمی موجود در صنعت نفت کشور عنوان کرد.همچنین حداقل هزینه تعمیرات و تصویربرداری از فرآیند تشکیل شبنم رطوبت و هیدروکربن از دیگر برتری‌های این محصول است.

آیا از این محصول در سطح کلان توسط دولت یا صنعت استفاده می‌شود

به گفته نصیری، صنعت نفت کشور ما به دلایل مختلف صنعت بسته‌ای است و یکی از این موارد این است که استفاده از فناوری پیچیده در دست سه کشور انگلستان، آمریکا و روسیه است. یعنی دانش فنی آن را این سه کشور دارند. 

این فعال فناور معتقد است دانش فنی در این شرکت داخلی، یک گام جلوتر از این‌ سه کشور است و این شرکت از صنعت نفت خواسته‌ که در راستای حمایت از تولید داخل در مقیاس کلان قرارداد ببندد.

وی در این رابطه می‌گوید: «این محصول توسط این شرکت ضمانت می‌شود. به عنوان مثال به مدت تقریبا دو سال در پالایشگاه پارس جنوبی بدون هیچ نقصی استفاده شد.

 علاوه بر آن گواهینامه بین المللی اروپا برای ایمنی و ضد انفجار این محصول گرفتیم. برای همه محرز شد که این محصول ساخت داخل، کارآیی بهتری نسبت به اروپایی و آمریکایی دارد.

 اخیرا شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در پارک نفت و گاز ما را ارزیابی کرد و معاونت علمی نیز مجوز داد که این قرارداد در آینده نزدیک امضا می‌شود.

 چرا باید یک فناور که ده سال عمرش را در کشورهای مطرح گذرانده و به کشور دعوت شده، بعد از شش سال این اتفاق بیفتد و حمایت جدی نشود. ما گواهینامه‌های داخلی، دانش بنیان و خارجی را همه گرفتیم.تقریبا سه سال پیش نیز گواهی دانش بنیان را روی این محصول گرفتیم و نزدیک به 5 سال است که به عنوان شرکت فناور عضو و مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، هرساله ما را ارزیابی می‌کنند.

بنابراین انتظار داریم با این پیشینه شرکت، حمایت در سطح کلان شود.چرا باید چنین محصولاتی را که برای ساخت آن در داخل زحمت کشیده شده رها کنند و از یک شرکت خارجی این محصول را تهیه و در نهایت نتوانند دستگاه را راه بیندازند؟ باید یک حمایت جدی‌تر از ساخت داخل باشد.»

حمایت معاونت

نصیری در ارتباط با میزان حمایت معاونت علمی نیز می‌گوید: « بحث اصلی ما متقاضی و بهره بردار است. برآورد من این است که بالغ بر 2000 تعداد از این دستگاه در پالایشگاه‌های گازی، خطوط انتقال گازی، واحدهای عملیاتی یا حتی میادین نفت و گاز کاربرد دارد. ما تا الان موفق شدیم فقط دو دستگاه را به پالایشگاه خلیج فارس بفروشیم. این تعداد خیلی کم است و انتظار می‌رود حمایت را عملیاتی کنند.»