دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان

پژوهش، تضمین توسعه است

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : دکتر نصیری قیداری به موضوع "نقش پژوهش در توسعه کشور" در رویداد یک‌روزه‌ی "پژوهش؛ گذشته، حال، آینده" که صبح امروز در مرکز همایش‌های بین‌المللی دانشگاه علوم پزشکی زنجان برگزار شد، اظهار کرد: پژوهش، فرآیندی منظم و مستمر است که با هدف کشف حقیقت و افزایش آگاهی صورت می‌گیرد و بر اساس هدفی که دنبال می‌کند به دو نوع بنیادی (Pure Science) و کاربردی (Applied Science)  تقسیم می‌شود.

وی افزود: اگرچه حمایت بخش خصوصی از دانشگاه و علم، لازم است ولی در عین حال در بخشی از حوزه‌های دانشی باید حمایت جدی دولت را داشته باشیم و این موضوع در بیانیه نهایی کنفرانس جهانی آموزش عالی یونسکو 2009 نیز مورد تاکید قرار گرفته است.

دکتر نصیری قیداری با بیان اینکه حمایت دولت از پژوهش در قوانین کشور ما وجود دارد ولی در عمل بسیار کم اتفاق می‌افتد، ادامه داد: در حال حاضر سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی همچنان کمتر از نیم درصد است و این روند حتما باید اصلاح شود.

وی تصریح کرد: هرچه به جلو پیش می‌رویم، اهمیت سرمایه‌گذاری در آموزش عالی بیشتر آشکار می‌شود و در این میان، طبق بیانیه شورای علمی بین‌المللی، هیچ کشوری نمی‌تواند علوم پایه و کاربردی را از یکدیگر جدا کند چرا که این دو وابسته به یکدیگر هستند.

این دانش‌آموخته‌ی فیزیک و رئیس سابق دانشگاه شهید بهشتی تهران به بیان مثال‌هایی از فرآیندهای مستمر و منظم پژوهشی پرداخت و گفت: نظریه مکانیک کوانتوم یکی از این مثال‌هاست که نشان می‎‌دهد چگونه یک دانش، ابداع می‌شود و استمرار می‌یابد و در پهنه‌ای به وسعت همه جوامع بشری تاثیر می‌گذارد و با نگاهی به تاریخچه‌ی این نظریه می‌توان دید زمانی که ابداع شد، صنعت و هیچ حوزه دیگری، احتیاجی به آن نداشت ولی امروز در هیچ کجای دنیا، صنعتی نیست که در آن اثری از مکانیک کوانتوم نباشد.

وی افزود: ما باید به علوم پایه احترام بگذاریم و اگرچه دانشگاه‌ها و پژوهشگران نباید خود را مستقل از نیازهای روز جامعه بدانند ولی این بدان معنی نیست که آموزش و مقاله‌نویسی را زیر سوال ببریم. این‌ها وظایف دانشگاه های نسل اول و دوم هستند و اقتضای نسل سوم، ثروت‌آفرینی، تجاری‌سازی ایده‌ها و تولید ارزش افزوده در حوزه علم است و همه‌ی این‌ها باید در کنار هم مورد توجه قرار گیرند چراکه به یک طرف بام رفتن، خطر سقوط دارد.

دکتر نصیری قیداری با اشاره به اینکه میانگین سنی دانشمندان نظریه‌پرداز در مکانیک کوانتوم که برندگان جایزه نوبل در قرن بیستم بودند حدود 25سال است، اظهار کرد: این نشان می‌دهد ما باید به جوانان بها دهیم و نخبگان جوان کشورمان را جدی بگیریم و بتوانیم آن‌ها در کشور نگه داریم.

نماینده مردم زنجان و طارم در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: علاوه بر توجه به نخبگان، سرمایه‌گذاری در پژوهش، سیاست‌گذاری درست در حوزه علم و فناوری و اجرای درست این سیاست‌ها همگی باید باهم هماهنگ باشند تا نتیجه‌ی مطلوب حاصل شود.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در خلال توضیحات خود در خصوص پیشرفت و توسعه ابزار نجوم در دنیا، گفت: حیف است که در توضیح روند این پیشرفت‌ها نام پروفسور یوسف ثبوتی، فیزیکدان و منجّم سرشناس زنجانی و موسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان بارها و بارها بر زبان نیاید چراکه در کشورهای در حال توسعه، حتی یک نفر هم به تنهایی می‌تواند نقش مهمی در توسعه علم و پژوهش داشته باشد و اگر دانشگاه علوم پایه زنجان در نهمین رویداد سرآمدان علمی کشور که در سال جاری برگزار شد در جایگاه نخست قرار گرفت، به همت دکتر ثبوتی‌هاست.

وی افزود: توسعه توامان در دو حوزه ابزارسازی و نظریه‌پردازی که به موازات یکدیگر صورت گرفته و حاصل یک فرآیند ارزشمند پژوهشی است، نگاه امروز بشر به عالم را شکل داده و منجر به نتایج بزرگی شده است.

دکتر نصیری قیداری، اقتدار امروز کشورها را در گرو علم و پژوهش آنها دانست و گفت: نتیجه پژوهش در دنیای امروز، علم و فناوری است که هردو منشأ ثروت و قدرت هستند و اگر کشوری به آن‌ها بها ندهد، خود را از توسعه محروم کرده است.

وی عوامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و نیروی انسانی را از عوامل توسعه‌پژوهش برشمرد و اظهار کرد: اگر تاکنون یک ایرانی موفق به کسب جایزه نوبل نشده است به این دلیل نیست که ما در حوزه نیروی انسانی دچار مشکل هستیم بلکه به دلیل فراهم نبودن امکانات زیرساختی است زیرا یک استاد با 200 یا 300 دلار نمی‌تواند فکر خود را متمرکز کند و ایده نو ارائه دهد. امکانات دقیق و ابزار بسیار دقیق و پیشرفته لازم است تا بتواند آنچه دیگران نمی‌بینند را ببیند و ارائه دهد.