به گزارش خبرگزاری علم و فناوری، هنگامی که نوع "اومیکرون" در ماه نوامبر در جنوب آفریقا پدیدار شد، دانشمندان از ساختار ژنتیکی آن شگفت ‏زده شدند. در حالی که انواع قبلی با نسخه اصلی ویروس کرونا  در ووهان در دو جهش متفاوت بود، اما این بار اومیکرون نسبت به ویروس کرونا در چین 53 بار جهش تکان دهنده داشته است.

نوع اومیکرون حامل 30 جهش در ژن پروتئین "اسپایک" است. 13 مورد از این جهش‌ها که در زیر مشخص شده‌اند که در سایر ویروس‎های کرونا بسیار نادر هستند.اکنون محققان در تلاشند تا دریابند چگونه اومیکرون از قوانین طبیعی تکامل سرپیچی کرده و از این جهش‌ها برای تبدیل شدن به یک ناقل موفق بیماری استفاده می‌کند."دارن مارتین" ویروس‎شناس در دانشگاه کیپ تاون که بر روی این مطالعه جدید کار می‎کرد، می‌گوید: «در اینجا یک رازی وجود دارد که باید کشف شود»

جهش‎ها بخش منظمی از وجود ویروس کرونا هستند. هر بار که یک ویروس در داخل یک سلول تکثیر می‌شود، احتمال کمی وجود دارد که سلول یک نسخه معیوب از ژن‌های خود را ایجاد کند. بسیاری از این جهش‌ها باعث می‌شود ویروس‌های جدید معیوب شوند و نتوانند با ویروس‌های دیگر رقابت کنند.اما یک جهش می‎تواند ویروس را نیز بهبود بخشد. برای مثال می‌تواند باعث شود که ویروس محکم‌تر به سلول‌ها بچسبد، یا باعث شود سریع‌تر تکثیر شود. ویروس‌هایی که جهش مفیدی را به ارث می‌برند ممکن است از دیگران پیشی بگیرند.

در بیشتر سال 2020، دانشمندان دریافتند که انواع مختلف ویروس کرونا در سراسر جهان به تدریج تعداد انگشت شماری جهش را دریافت کردند. روند تکاملی تا پایان سال آهسته و پیوسته بود.در دسامبر 2020، محققان بریتانیایی برای کشف نوع جدیدی در انگلستان که حامل 23 جهش بود که در ویروس کرونای اصلی که یک سال قبل در ووهان پیدا شده بود یافتند و از این میزان جهش، تکان خوردند.

این نوع، که بعدها آلفا نام گرفت، به سرعت در سراسر جهان گسترش پیدا کرد. در طول سال 2021، انواع دیگری که به سرعت در حال گسترش بودند ظاهر شدند. در حالی که برخی از آنها محدود به کشورها یا قاره‌های خاصی باقی ماندند، نوع دلتا با 20 جهش مشخص، آلفا را کنار زد و در تابستان غالب شد.و سپس اومیکرون با بیش از دو برابر بیشتر جهش پدید آمد. به محض اینکه آشکار شد، دکتر مارتین و همکارانش با مقایسه 53 جهش آن با جهش‌های دیگر ویروس‎های کرونا، شروع به بازسازی تکامل ریشه‌ای این نوع ویروس کردند. برخی از جهش‌ها توسط اومیکرون، دلتا و انواع دیگر چندین بار به وجود آمده‌اند و انتخاب طبیعی بارها و بارها از آنها حمایت کرده است.

اما دانشمندان با نگاه کردن به پروتئین "میخچه" که سطح اومیکرون را می پوشاند و به آن اجازه می دهد به سلول ها بچسبد، الگوی بسیار متفاوتی پیدا کردند."ژن اسپایک" اومیکرون دارای 30 جهش است. محققان دریافتند که 13 مورد از آنها در سایر ویروس‎های کرونا بسیار نادر هستند برخی از 13 موردی که قبلاً در میلیون‌ها ژنوم ویروس کرونا که دانشمندان در طول این پاندمی بررسی کرده‌اند، دیده نشده بودند.

اگر یک جهش برای ویروس مفید یا حتی خنثی بود، دانشمندان انتظار داشتند که بیشتر در نمونه‌ها ظاهر شود. اما اگر نادر باشد یا به طور کلی از بین رفته باشد، معمولاً نشانه ای از مضر بودن آن برای ویروس است و از تکثیر آن جلوگیری می‎کند.دکتر مارتین معتقد است: «وقتی آن الگو را می‎بینید انتظار می رود هر چیزی که در آن تغییر ایجاد می‎کند احتمالاً معیوب خواهد بود و برای مدت طولانی دوام نخواهد آورد و از بین خواهد رفت.» ولی با این حال اومیکرون این منطق را زیر پا گذاشت. وی گفت «اومیکرون دقیقاً در حال از بین رفتن نبود، در حال برخاستن بود. مانند مواردی که قبلا دیده بودیم نبود.»

چیزی که این 13 جهش را بسیار جذاب‏تر می‏کند این است که به طور تصادفی روی سنبله اومیکرون پاشیده نمی‎شوند. آنها سه دسته را تشکیل می‎دهند که هر کدام بخش کوچکی از پروتئین را تغییر می‎دهند. و هر یک از این سه ناحیه نقش مهمی در ویژگی منحصر به فرد اومیکرون دارند.دو تا از این خوشه‌ها، سنبله را در نزدیکی نوک آن را تغییر می‌دهند و باعث می‌شود که آنتی‌بادی‌های انسانی به ویروس بچسبند و آن را از سلول‌ها دور نگه دارند. در نتیجه، اومیکرون در آلوده کردن حتی افرادی که آنتی‌بادی‌های حاصل از واکسیناسیون یا عفونت قبلی کووید را دارند، خوب عمل می کند.

خوشه سوم جهش سنبله را به پایه خود نزدیکتر می کند. این ناحیه که به نام دامنه همجوشی شناخته می‌شود، هنگامی که نوک سنبله به سلول متصل می‌شود، وارد عمل می‌شود و ویروس را قادر می‌سازد تا ژن‌های خود را در میزبان جدید خود تحویل دهد.به طور معمول، ویروس‎های کرونا از دامنه همجوشی برای ادغام با غشای سلول استفاده می‎کنند. سپس ژن‌های آن‌ها می‌توانند در اعماق سلول شناور شوند.

اما دامنه فیوژن اومیکرون معمولاً کار متفاوتی انجام می‎دهد. به جای ادغام شدن در غشای سلولی، کل ویروس در نوعی سوراخ سینک سلولی بلعیده می‌شود، که از بین می‌رود و حبابی در داخل سلول ایجاد می‌کند. هنگامی که ویروس در داخل حباب اسیر می‎شود، می‎تواند باز شود و ژن‎های خود را آزاد کند.

/انتهای پیام