پزشکی و سلامت

افزایش سلامت خون‌های اهدایی کشور

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری، مصطفی جمالی در نشست خبری که روز سه‌ شنبه 29 خردادماه 1403 در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، رسالت سازمان انتقال خون را تامین فرآورده‌‌های خونی سالم و کافی عنوان و اظهار کرد: منظور از کافی بودن، تامین تمام نیازهای مراکز درمانی و بیماران به خون و فرآورده‌‌های خونی و منظور از تامین خون سالم نیز، تامین فرآورده‌های خونی بدون مشکل است.

وی با تاکید بر ارائه خدمات عادلانه در سطح کشور بیان کرد: برای تأمین خون سالم و کافی، لازم است نیروی انسانی، تجهیزات و همچنین ملزومات مصرفی به میزان کافی در اختیار داشته و پاسخگوی ارائه خدمات در سطح کشور باشیم.

تامین 100 درصدی نیاز مراکز درمانی به خون و فرآورده‌های خونی

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با اشاره اقداماتی که "برای اولین بار" در دولت سیزدهم انجام شد، بیان کرد: در این دوره برای اولین بار نیاز مراکز درمانی کشور به خون و فرآورده‌های خونی به صورت 100 درصدی تامین شد و هیچ عمل جراحی به دلیل کمبود خون و فرآورده‌های خونی به تعویق نمی‌افتد.

افزایش 2 برابری ذخایر خونی

وی افزود: همچنین میزان ذخایر خونی در دوسال گذشته به طور متوسط به 8 روز رسیده و گاهی اوقات این میزان به 15 روز می‌‌رسد و این در حالی است که میزان ذخیره خونی قبلا حدود 4.5 روز بود.

انجام آزمایش غربالگری مولکولی برای سنجش سلامت خون‌های اهدایی

جمالی از افزایش ضریب سلامت خون‌های اهدایی خبر داد و بیان کرد: سلامت خون‌های اهدایی در ایران همیشه ضریب سلامت بالایی داشته اما ایده‌آل نبود و برای اولین بار آزمایش غربالگری مولکولی (NAT) در سازمان انتقال خون راه‌اندازی شد که در بعضی استان‌ها آغاز شده و سایر استان‌ها تا پایان سال مجهز می‌شوند، قبلاً وقتی اهداکننده مراجعه می‌کرد و با روش‌های قبلی مورد آزمایش قرار می‌گرفت، به احتمال خیلی ضعیف امکان خطا وجود داشت، اما با روش جدید این احتمال نزدیک به صفر است. برای اولین بار، تمام استان‌های کشور مجهز به سیستم غربالگری ویروسی و گروه بندی خون به روش اتوماتیک شدند که خطاها را به صفر رسانده و سرعت و دقت کار را افزایش می‌دهد.

وی بیان کرد: همچنین برای اولین بار غربالگری آنتی بادی در کشور انجام می‌شود، به طور عادی مقداری آنتی بادی در خون افراد وجود دارد و سازمان های انتقال خون مکلف به بررسی این آنتی بادی‌ها هستند.

وی درخصوص گروه های فرعی خون نیز خاطرنشان کرد: شناسایی و اندازه گیری گروه‌های فرعی خون در نجات جان برخی بیماران بسیار حیاتی است، به خصوص در بیماران دارای کم خونی مزمن؛ لذا سازمان انتقال خون درحال بررسی درصد زیادی از خون‌های اهدایی است تا بتواند با شناسایی گروه‌های فرعی خون، نمونه‌های سازگار با خون دریافت کنندگان را در دسترس داشته باشد.

افزایش استفاده از کیسه‌‌های خون فیلتردار

جمالی، استفاده از کیسه‌‌های خون فیلتردار را از دیگر اقدامات سازمان انتقال خون در دولت سیزدهم برشمرد و گفت: در سال گذشته، میزان استفاده از کیسه خون‌‌های فیلتردار به 70 درصد رسید؛ در حالی‌که این میزان حدود 25 درصد بود. در نظر داریم میزان کیسه‌‌های خون فیلتردار را در سال جاری به 80 درصد افزایش دهیم. همچنین در نظر داریم میزان کیسه‌های خون فیلتردار را طی یک برنامه دو ساله به 100 برسانیم.

وی اضافه کرد: استفاده از کیسه‌‌های خون فیلتردار احتمال ایجاد عوارضی همچون تب و لرز، انتقال ویروس سیتومگالوویروس، بستری طولانی‌تر در بخش‌های آی سی یو و مرگ و میر در جراحی‌ های سنگین مانند جراحی قلب را بسیار کاهش می‌دهد.

مدیرعامل سازمان انتقال خون کشور درباره اقدامات انتقال خون در حوزه پدافند غیرعامل گفت: ذخایر استراتژیک خون اهمیت زیادی دارد؛ هنگامی که مسئولیت سازمان انتقال خون را برعهده گرفتم، میزان ذخیره کیسه‌ های خون حدود 3 هفته بود، اما میزان ذخایر فعلی کیت و کیسه‌‌های خون، 6 ماه است.

توسعه مراکز فرآوری خون در کشور

جمالی با بیان اینکه ساخت مراکز فرآوری در دستور کار قرار دارد، افزود: به دلیل اینکه نسبت به ذخایر خون اطمینان خاطر داشته باشیم، ایجاد مراکز فرآوری را در دستور کار قرار دادیم. یک مرکز فرآوری در شهر پرند در حال احداث است و هدف از ایجاد مرکز فرآوری جلوگیری از ایجاد شرایط بحرانی است.

وی با اشاره به ضرورت بهره‌ وری از پلاسمای خون، گفت: پلاسمای خونی که قبلاً به خارج از کشور می رفت تا تبدیل به دارو شده و برگردد، متوسط سالانه180هزار لیتر بود اما در سال گذشته به 262هزار لیتر رسید و در نظر داریم این میزان را در سال جاری که سال جهش تولید است، به 350هزار لیتر برسانیم. پلاسما تبدیل به داروهای حیاتی می‌شود، بنابراین اهمیت زیادی دارد.

مدیرعامل سازمان انتقال خون کشور با اشاره به برگزاری بزرگ‌ترین کنگره خون با حضور 20 کشور دنیا و افزود: برگزاری این کنگره در تحکیم روابط سازمان های انتقال خون کشورها اثرگذار بود و ارتباط بسیار خوبی میان سازمان انتقال خون کشور و سایر کشورها برقرار شد.

وی با اشاره به انعقاد قراردادها به منظور افزایش تکنولوژی، تصریح کرد: حمایت از شرکت‌ های دانش‌ بنیان را در کانون توجه قرار دادیم. یک شرکت دانش ‌بنیان موفق به ساخت دستگاه سانتریفیوژ یخچال‌دار شده است و قراردادی با این شرکت منعقد کرده‌ایم. همچنین با سازمان انرژی اتمی به منظور ساخت دستگاه اشعه دهنده به خون که یک فناوری پیشرفته به حساب می‌آید، همکاری کرده‌ایم. فقط سه کشور به دستگاه اشعه‌‌دهنده به خون مجهز هستند.

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران درمورد انتقال خون پیش بیمارستانی، عنوان کرد: انتقال خون پیش بیمارستانی از جمله اقدامات مهم و اولویت دار سازمان انتقال خون است و در این زمینه با سازمان اورژانس کشور تفاهم نامه‌ای امضا کردیم تا آمبولانس‌ها و بالگردها مجهز به سیستم نگهداری خون O منفی شوند؛ چراکه لحظات نخست امدادرسانی به مجروحین و آسیب دیدگان حوادث اهمیت زیادی داشته و چنانچه در محل حادثه خون به بیمار تزریق شود، در اکثر مواقع جانش نجات پیدا می‌کند.