پزشکی و سلامت

بلایی که نمک سر دندان می‌آورد

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : تغییر رنگ دندان‌ها و زرد شدن آنها اتفاقی است که برای خیلی‌ها رخ می‌دهد و اگر دلایل آن را بدانیم، بهتر می‌توانیم از دندان‌های سفید و زیبای خود مراقبت کنیم. خیلی از اوقات بازگرداندن سفیدی دندان‌ها دیگر به آسانی و با ابزارهای در دسترس امکان‌پذیر نیست و باید هزینه زیادی کرد تا شاید سفیدی به دندان‌های ما برگردد.

زرد شدن دندان‌ها دلایل متعددی دارد؛ جرم گرفتن دندان‌ها، نوع غذاهای مصرفی، مصرف نوشیدنی‌های حاوی رنگ‌دانه مثل چای و قهوه، نازک شدن مینای دندان، ضربه خوردن به دندان، دندان‌قروچه، افزایش سن، ژنتیک و وراثت، مصرف برخی داروها مثل آنتی‌بیوتیک‌ها، سیگار کشیدن، مصرف بی‌رویه فلورایدها و ابتلا به برخی بیماری‌ها مثل اختلالات کبدی و بیماری‌های متابولیک ازجمله دلایل تغییر رنگ دندان‌ها هستند.

شاید ندانید اما حتی مصرف برخی خوراکی‌ها مثل گوجه فرنگی، سس سرکه بالزامیک، توت فرنگی، بعضی ادویه‌ها مثل ادویه کاری می‌تواند به مرور زمان منجر به تغییر رنگ دندان‌ها از سفید به زرد شود. رنگی که می‌تواند اعتماد به نفس فرد را کاهش دهد

چطور دندان‌ها را از زردی نجات دهیم؟

متخصصان می‌گویند رفع زردی دندان‌ها تا جایی که مینای دندان آسیب ندیده و از بین نرفته باشد، با انجام برخی روش‌های خانگی و غیر خانگی (در مطب) امکان‌پذیر است. اما درمجموع توصیه می‌کنند که پیشگیری، کم‌هزینه‌ترین و مناسب‌ترین روش برای مراقبت از سفیدی و سلامت دندان‌هاست.

جرم‌گیری، بلیچینگ، کامپوزیت و لمینیت از جمله روش‌های سفیدسازی دندان‌ها هستند و به گفته کارشناسان، در روش اول معجزه زیادی رخ نمی‌دهد. برخی هم برای سفید کردن دندان‌های خود به روش‌های خانگی معروف مثل استفاده از روغن نارگیل و جوش شیرین و سرکه سیب و ... رو می‌آورند اما روش‌های خانگی هم نیاز به مراقبت دارد. چراکه هر یک از اینها اگر بی‌رویه استفاده شوند، ممکن است آسیب بیشتری به دندان‌ها برساند.

دکتر علی تاجرنیا، دندانپزشک و رئیس جامعه دندانپزشکی ایران درباره زردی دندان‌ها و سفیدسازی آنها می‌گوید: اگر یک عامل خارجی مثل مسواک نزدن یا تغذیه نامناسب یا مصرف برخی نوشیدنی‌ها موجب زردی دندان‌ها شده باشد، این تغییر رنگ با جرم‌گیری رفع می‌شود. اما اگر دندان از پایه، یک گروه رنگی داشته باشد، با جرم‌گیری از بین نمی‌رود.

به گفته تاجرنیا، اگر دندان به دلیل مشکلاتی مثل ضربه خوردن، عصب‌کشی و دلایل این‌چنینی تغییر رنگ داده باشد، این تغییر رنگ با «بلیچینگ» (Bleaching) برطرف می‌شود. بلیچینگ دندان، یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای سفید کردن رنگ دندان است که در آن پراکسید هیدروژن با غلظت‌های مختلف استفاده می شود و می‌تواند لکه‌های دندان را از بین ببرد و دندان را روشن‌تر از قبل کند.

او ادامه می‌دهد: در بلیچینگ، یک سری رنگدانه‌ها از درون دندان‌ها با کمک یک نوع اسید و اشعه آزادسازی می‌شود و همین کمک می‌کند که دندان‌ها تا حدود ۲ درجه نسبت به آن چیزی که قبلا بوده روشن‌تر شوند. بنابراین جرم‌گیری یک کار مکانیکی و بلیچینگ یک فعالیت شیمیایی است.

دور نمک را خط بکشید

این دندانپزشک در پاسخ به این سؤال که آیا زردی دندان ناشی از شستشو با نمک با بلیچینگ برطرف نمی‌شود، می‌گوید: خیر، وقتی مینای دندان از بین برود، دیگر قابل برگشت نیست. ساییدگی مینا ناشی از شسشتشوی دندان‌ها با نمک و نیز خمیردندان هایی که سفیدکننده‌های دانه‌درشت دارند، قابل بازگشت نیست.

رئیس جامعه دندانپزشکی ایران در ادامه به موضوع جالبی درباره تاثیر شستشوی نمک بر رنگ دندان‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: خیلی‌ها فکر می‌کنند شستشوی دندان‌ها با نمک به سفید شدن آنها و سلامت دندان و دهان کمک می‌کند اما این تصور کاملا غلط است. استفاده از نمک باعث می‌شود که مینای دندان نازک شود و به عاج برسد و حتی دندان‌های شما را به سمت زرد شدن ببرد. ممکن است همان لحظه احساس کنید دندان‌هایتان سفید شده اما در درازمدت کاملا زرد می‌شود.

او تاکید می‌کند: زردی رنگِ ناشی از ساییدگی مینا که به دلیل برجسته شدن بیشتر عاج دندان‌ها اتفاق می‌افتد، فقط با کامپوزیت و لمینیت و این روش‌ها قابل برطرف شدن است که البته این روش‌ها در مقایسه با بلیچینگ هزینه بالایی دارند.

بلیچینگ درمان دائمی نیست

این دندانپزشک در پاسخ به این سؤال که آیا بلیچینگ نیاز به تمدید و تجدید دارد، می‌گوید: در هر دو روش در صورت عدم مراقبت درست از دندان‌ها و مصرف نوشیدنی‌های حاوی رنگدانه احتمال بازگشت زردی دندان‌ها وجود دارد و درواقع هیچ کدام درمان دائمی نیستند. البته در جرم‌گیری محدودیت دفعات انجام نداریم اما در بلیچینگ چون برای آزادسازی مولکول‌های رنگدانه‌ای از یک نوع اسید استفاده می‌شود، محدودیت انجام وجود دارد. مثلا ممکن است ۲ - ۳ سال یک بار انجام شود.

بلیچینگ عوارض و معایب هم دارد؟

این دندانپزشک درباره این که آیا بلیچینگ عوارض دارد یا نه، توضیح می‌دهد: هیچ نوع درمان بدون عارضه‌ای وجود ندارد. حتی در جرم‌گیری هم ممکن است خط و خش‌هایی به مینای دندان وارد ‌شود اما این طور نیست که این عوارض باعث از بین رفتن دندان‌ها یا کاهش عمر آنها شود.

او درباره عوارض و معایب بلیچینگ توضیح می‌دهد: ایجاد حساسیت دندان‌ها دربرابر خوراکی‌های گرم و سرد که البته موقت است، اثرگذاری متفاوت این روش روی دندان‌های افراد مختلف، دائمی نبودن، اثر نکردن روی دندان‌های پرکرده یا روکش‌دار ازجمله عوارض و معایب این روش هستند اما این عوارض دربرابر چیزی که فرد به دست می‌آورد، قابل چشم‌پوشی است.