واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان

تولید ایمپلنت‌های ستون فقرات توسط یک شرکت دانش‌بنیان

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : ایمپلنت‌های ستون فقرات به ویژه ایمپلنت‌های مخصوص کودکان، جزو تجهیزات پزشکی با فناوری بسیار پیچیده محسوب می‌شوند. پیش از این، بخش زیادی از نیاز کشور به این تجهیزات از طریق واردات تأمین می‌شد؛ اما به همت پژوهشگران یک شرکت دانش‌بنیان، سبد متنوعی از این محصولات با کیفیتی همتراز نمونه‌های خارجی، در داخل تولید شده‌اند. 

یکی از حوزه‌هایی که ارزبری بالایی را به خود اختصاص داده است، حوزه دارو و تجهیزات پزشکی است. یکی از ضرورت‌های اصلی این حوزه، داخلی‌سازی این محصولات برای رفع نیاز مردم و جلوگیری از خروج ارز از کشور است؛ اما یکی از الزام‌های مهم این حوزه که با سلامت مردم پیوند دارد، رعایت استانداردها و حفظ کیفیت در تولید این محصولات و تجهیزات پزشکی عموما با فناوری پیشرفته (High Tech) است.

ایمپلنت‌ها، یکی از این تجهیزات پزشکی پرمصرف و اغلب گران‌قیمت هستند که کاربردهای مختلف دارند. شاید تا یک دهه قبل، بیشتر نیاز کشور به این تجهیزات پزشکی پیشرفته از طریق واردات تأمین می‌شد؛ اما با حمایت‌های صورت‌گرفته از سوی دولت و در عین حال نقش‌آفرینی شرکت‌های دانش‌بنیان کشور، امروز شاهد تولیدی محصولاتی باکیفیت و منطبق با استانداردهای روز جهانی، با قیمتی بسیار پایین‌تر از نمونه‌های خارجی هستیم.

شرکت دانش‌بنیان «رایان نوین طب رزا» (rosamedicaltech.com) یکی از شرکت‌هایی است که با استفاده از ظرفیت اساتید و نخبگان جوان دانشگاهی کشور موفق شده است سبد متنوعی از محصولات شامل ایمپلنت‌های ستون فقرات گردنی، ایمپلنت‌های ستون فقرات کمری، ایمپلنت‌های ستون فقرات مخصوص کودکان و به زودی ایمپلنت‌های دندانی را در داخل کشور تولید کرده و علاوه بر رفع نیاز بیماران، از خروج ارز از کشور جلوگیری کند.

دکتر مجتبی سلیمی، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان رایان نوین طب رزا درباره فعالیت‌های این شرکت گفت: هسته‌ اولیه تیم شامل جمعی از اساتید دانشگاه به همراه دو جراح ستون فقرات بود که به عنوان مشاور برای طراحی ایمپلنت‌ها در کنار ما حضور داشتند و فعالیت شرکت رسما از سال 1394 آغاز شد. به صورت تخصصی در حوزه طراحی و تولید ایمپلنت‌های ستون فقرات فعالیت می‌کنیم. در سال‌های ابتدایی فعالیت تنها 4-3 نوع محصول تولید می‌کردیم، اما به مرور زمان با حمایت‌هایی که از این مجموعه دانش‌بنیان صورت گرفت، ظرفیت تولید و تنوع محصولات شرکت افزایش پیدا کرد و درحال حاضر پروانه ساخت 37 محصول را از اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی (سازمان غذا و دارو) دریافت کرده‌ایم.

وی تصریح کرد: محصولات متنوعی از جمله پیچ‌های ستون فقرات، ایمپلنت‌های گردن و کمر مخصوص بزرگسالان و مخصوص کودکان تولید می‌کنیم. شرکت رایان نوین طب رزا تنها شرکتی است که در زمینه ایمپلنت‌های ستون فقرات مخصوص کودکان در کشور فعالیت می‌کند. همچنین پژوهشگران شرکت در حال کار روی محصول جدیدی هستند که قرار است برای نخستین‌‎بار در کشور تولید شود. این تجهیز، پیچ ستون فقرات با پوشش هیدروکسی آپاتیت است که محصولی با فناوری پیشرفته (High Tech) محسوب می‌شود.

سلیمی خاطرنشان کرد: تمام محصولات تولیدی این شرکت با رعایت استانداردهای روز دنیا تولید شده و دارای مجوز تولید از اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی و همچنین ایزو 13485 (استاندارد مدیریت کیفیت تجهیزات پزشکی) و ایزو 9001 (استاندارد مدیریت کیفیت تولیدات و خدمات) هستند. این محصولات هرچه از لحاظ دانشی و فنی، پیچیده‌تر باشند، فرایند اخذ مجوز آنها نیز طولانی‌تر خواهد شد. به عنوان مثال، طراحی و تولید پیچ ستون فقرات با پوشش هیدروکسی آپاتیت حدود 5 سال زمان برد و تاکنون بیش از 30 آزمون اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی را پشت سر گذاشته‌ایم تا به این مرحله رسیده‌ایم.

وی افزود: با توجه به اینکه تنها تولیدکننده ایمپلنت‌های ستون فقرات مخصوص کودکان در کشور هستیم، اولویت اصلی شرکت، تأمین نیاز داخل است، اما تلاش می‌کنیم با ایجاد زیرساخت‌های جدید و توسعه فعالیت‌ها، ظرفیت تولید شرکت را افزایش داده و با نیازسنجی از بازارهای منطقه، برنامه‌های صادراتی شرکت را نیز به زودی آغاز کنیم. برای ورود به بازارهای صادراتی نیز به دنبال اخذ گواهینامه CE اروپا هستیم که یکی از الزامات برای صادرات به اغلب کشورهای دنیا محسوب می‌شود.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان درباره مزایای رقابتی محصولات تولیدی این شرکت نسبت به سایر شرکت‌ها تأکید کرد: در حوزه ایمپلنت‌های ستون فقرات کودکان و ایمپلنت‌های گردنی پیشرو محسوب می‌شویم و همانطور که اشاره شد، نخستین تولیدکننده ایمپلنت‌های ستون فقرات مخصوص کودکان در کشور هستیم. بومی‌سازی و تولید این محصولات در داخل علاوه بر کمک به بیماران و کاهش قابل توجه هزینه‌های درمان، از خروج ارز از کشور نیز جلوگیری کرده است.

سلیمی با اشاره به استفاده از ظرفیت نخبگان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در این شرکت افزود: تیم تحقیق و پژوهش (R&D) شرکت بسیار فعال بوده و همواره تلاش کرده‌ایم تعامل مستقیمی با دانشگاه داشته باشیم. همانطور که اشاره شد، هسته اولیه شرکت شامل اعضای هیات علمی دانشگاه هستند و طبیعتا این افراد، ارتباط مستقیمی با دانشجویان دارند و بسیاری از بحث‌های فنی و دانشی به صورت پروژه برای دانشجویان تعریف می‌شود و در طراحی و تولید همه محصولات، این رویه را دنبال می‌کنیم.

وی یکی از چالش‌های اساسی شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی را قیمت‌گذاری دستوری عنوان کرد و گفت: عمده چالش ما درحال حاضر بحث قیمت‌گذاری دستوری است که بر فعالیت شرکت‌های این حوزه تأثیر منفی گذاشته است. حدود 28 ماه است که افزایش قیمتی در محصولات نداشتیم؛ درحالی که در این مدت قیمت مواد اولیه با توجه به نوسانات ارز بیش از 2 برابر شده است و در کنار این موضوع باید به افزایش سایر هزینه‌ها از جمله دستمزدها هم اشاره کرد. ادامه‌دار بودن این شرایط (قیمت‌گذاری دستوری) شرکت‌های را در ادامه فعالیت و پی‌بردن فعالیت‌های پژوهشی دچار مشکلات جدی خواهد کرد. معتقدم در حوزه قیمت‌گذاری و بحث فروش و توزیع محصولات، نیازمند اصلاحات و بازنگری‌هایی هستیم.

بی‌نیازی کشور از واردات و کمک به رشد و توسعه دانش‌بنیان‌ها با حمایت از تولیدات داخلی 

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان رایان نوین طب رزا افزود: در سال‌های اخیر شاهد حمایت‌های خوبی از محصولات و تولیدات داخلی بودیم و هر محصولی که بومی‌سازی و نمونه صنعتی و آزمایشگاهی آن در داخل کشور تولید شده است، از واردات نمونه خارجی محصول جلوگیری شده است. ممنوعیت واردات محصولات مشابه خارجی (که نمونه آن در داخل بومی‌سازی شده است) کمک بسیار بزرگی به رشد و توسعه شرکت‌ها به‌ویژه دانش‌بنیان‌ها کرده است که می‌تواند کشور را از واردات بسیاری از محصولات بی‌نیاز کرده و از خروج ارز جلوگیری کند.

سلیمی حمایت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی از دانش‌بنیان‌ها را گام مهمی در توسعه فعالیت این شرکت‌ها توصیف و خاطرنشان کرد: حداکثر ظرفیت شرکت ما قبل از دریافت تسهیلات از صندوق نوآوری و شکوفایی، تولید 2 هزار ایمپلنت در ماه بود، اما با دریافت تسهیلات و توسعه زیرساخت‌ها توانستیم ظرفیت تولید شرکت را به 10 هزار ایمپلنت در ماه برسانیم که رشد 5 برابری را نشان می‌دهد. البته یکی از مشکلات شرکت‌‌های دانش‌بنیان نوپا از جمله شرکت ما که حدود یک دهه از عمر فعالیت آن بیشتر نمی‌گذرد، تأمین وثایق مورد نیاز برای دریافت تسهیلات است که امیدواریم تسهیل‌گری‌هایی را در این حوزه را شاهد باشیم.