پزشکی و سلامت

جنجال جدید وزارت بهداشت بر سر قانون‌گذاری و آگاهی عمومی!

وزارت بهداشت بر لزوم آگاهی‌رسانی و مقابله با سقط زیر ۴ ماه تأکید می‌کند

به گزارش خبرگزاری علم وفناوری از استان مرکزی؛ سقط جنین یکی از موضوعات بحث‌برانگیز و حساس در حوزه پزشکی و اخلاق است که در بسیاری از جوامع با دیدگاه‌های متنوع و گاهی متضاد روبرو می‌شود. در این میان، سقط جنین در مراحل اولیه بارداری، به‌ویژه زیر ۴ ماه، اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا از منظر اخلاقی و قانونی نقطه نظرات مختلفی درباره آن وجود دارد. در ادامه، به بررسی ابعاد این موضوع از دیدگاه‌های مختلف پرداخته می‌شود.

۱. موقعیت پزشکی جنین در زیر ۴ ماه

از نظر پزشکی، جنین از لحظه لقاح و به‌ویژه پس از لانه‌گزینی در رحم، وارد مرحله رشد و توسعه حیاتی می‌شود. در این زمان، سیستم عصبی جنین شکل می‌گیرد و حتی در برخی موارد ضربان قلب او از هفته‌های اولیه بارداری آغاز می‌شود. بر این اساس، بسیاری از پزشکان و پژوهشگران بر این باورند که جنین، حتی زیر ۴ ماه، یک موجود زنده است که به‌تدریج به سمت تکامل پیش می‌رود.

۲. دیدگاه‌های اخلاقی و مذهبی

از دیدگاه اخلاقی، بسیاری از متفکران و ادیان معتقدند که جنین از لحظه لانه‌گزینی به عنوان یک موجود زنده دارای ارزش و حقوق است. در برخی از سنت‌ها، سقط جنین حتی در مراحل اولیه بارداری معادل با قتل یک انسان محسوب می‌شود. در این میان، دین اسلام نیز سقط جنین پس از لانه‌گزینی را به عنوان یک گناه تلقی می‌کند، مگر در شرایطی که جان مادر در خطر باشد.

۳. دیدگاه‌های قانونی

از لحاظ قانونی، قوانین مختلفی در کشورهای مختلف در خصوص سقط جنین وجود دارد. برخی کشورها سقط جنین را تا قبل از ۴ ماهگی مجاز می‌دانند و آن را بخشی از حق زن بر بدن خود تعریف می‌کنند. با این حال، در بسیاری از کشورها، قوانینی وجود دارد که جنین را از لحظه لقاح موجودی با حقوق مستقل می‌دانند و سقط آن را حتی در مراحل اولیه بارداری ممنوع می‌کنند، مگر در شرایط خاص پزشکی.

۴. پیامدهای روانی و اجتماعی

از جنبه‌های روانی و اجتماعی، سقط جنین زیر ۴ ماه می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت روانی مادر و حتی خانواده او داشته باشد. بسیاری از مادرانی که تجربه سقط جنین دارند، دچار احساسات گناه، پشیمانی و افسردگی می‌شوند. علاوه بر این، این موضوع می‌تواند باعث ایجاد بحث‌های اجتماعی و خانوادگی پیرامون ارزش زندگی و حقوق مادران شود.

5. "ضرورت آگاهی جامع از ابعاد اخلاقی، پزشکی و قانونی سقط جنین زیر ۴ ماه"

با توجه به حساسیت‌های اخلاقی، پزشکی و قانونی پیرامون سقط جنین، به‌ویژه در مراحل اولیه بارداری، لازم است که افراد پیش از اتخاذ تصمیم‌های حیاتی در این زمینه، از تمامی جنبه‌های مرتبط با این موضوع آگاهی کافی پیدا کنند. سقط جنین زیر ۴ ماه، هرچند در برخی جوامع به عنوان یک انتخاب شخصی مطرح می‌شود، اما از دیدگاه اخلاقی و مذهبی همچنان با چالش‌های جدی همراه است.

صابر جباری رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در نشست کشوری سلامت مادران و جوانی جمعیت گفت: تلقی رایج در جامعه این است که سقط جنین زیر ۴ ماه مشکلی ندارد، اما جنین از لحظه "لانه‌گزینی" در رحم مادر حیات خود را آغاز می‌کند و سقط او در این مرحله نیز به معنای قتل فرزند محسوب می‌شود.

جباری افزود: باید برای رفع دغدغه‌های مادران در زمینه فرزندآوری تلاش کنیم. در سال‌های اخیر، فرایند مادر شدن دچار آسیب شده است. بنابراین، لازم است با حفظ کرامت مادری، ترویج زایمان طبیعی به‌عنوان تجربه‌ای مثبت و حمایت از جنین، به بهبود این وضعیت کمک کنیم.

وی ادامه داد: نرخ باروری در سال ۱۴۰۱ به ۱.۶ رسیده و در حال حاضر، روند کاهش نرخ باروری در کشور متوقف شده است.

رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت اعلام کرد که برنامه‌هایی برای آبگیری از سقط عمدی جنین در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفته است.

وی در ادامه گفت : یکی از این برنامه ها، آگاه سازی عمومی جامعه است. غالب فکر افراد در جامعه این است که سقط جنین زیر ۴ ماه مشکلی ندارد، در حالی که بر اساس فتوای تمام مراجع ، جنین از لحظه «لانه‌گزینی» در رحم مادر دارای حیات است و سقط آن به‌عنوان قتل نفس تلقی می‌شود. خیلی از مردم که متوجه می‌شوند سقط جنین زیر ۴ ماه به معنای قتل فرزند است، از انجام آن منصرف می شوند.

جباری از طراحی فرآیند و تدوین رئوس مفاهیم مشاوره‌های اقناع‌سازی و انصراف از سقط جنین در دانشگاه‌های علوم پزشکی خبر داد و اظهار داشت:در دنیا تلاش می‌شود این پیام منتقل شود که سقط جنین غیرایمن یا غیربهداشتی مشکل ساز است و این باور را ایجاد می‌کند که سقط جنین در شرایط بهداشتی مشکلی ندارد. بنابراین، باید در این تفکر کوشا باشیم. به همین منظور، پوسترهایی با مضمون پیشگیری از سقط عمدی چاپ و توزیع شده است، و تمامی مراکز دولتی و خصوصی ملزم به نصب این پوسترها هستند.

جباری همچنین بیان کرد که طبق قانون، در شرح وظایف پزشکان و متخصصان زنان و زایمان، عقیم‌سازی دائمی زنان و مردان و مواردی که احتمال برگشت پذیری در آن‌ها کم، مانند بستن لوله‌ها، ممنوع است. 

وی تصریح کرد: تجویز غربالگری برای تشخیص ناهنجاری‌های جنین تنها به درخواست والدین و با تجویز پزشک متخصص، در صورت احتمال وجود خطر جدی برای جنین یا مادر، انجام می‌شود. علاوه بر این، پزشکانی که مرتکب جرم سقط جنین شوند، علاوه بر مجازات‌های عمومی، با ابطال پروانه پزشکی نیز مواجه خواهند شد.

خط ۶ سامانه ۱۹۰ برای رسیدگی به شکایات مرتبط با اجرای قانون جوانی جمعیت راه‌اندازی شده است.