پزشکی و سلامت

شرکت‌های بیوتکنولوژی برای تولید شیر بدون نیاز به گاو در تلاش هستند

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری : شیوع آنفولانزای پرندگان در مزارع تولید شیر در ایالات متحده باعث شده است که مردم دیگر شیر را سالم ندانند. شیر خام یا غیرپاستوریزه حتی می‌تواند موش‌هایی که آن را می‌نوشند آلوده کند و هم‌اکنون چند کارگر تولید شیر لبنی هم به آنفولانزا مبتلا شده‌اند.

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) می‌گوید شیر تجاری خطری ندارد، زیرا پاستوریزه شده و میکروب‌های آن از بین رفته است؛ بااین‌حال، مردم با شیوع آنفولانزا از خوردن شیر دست برداشته‌اند یا به سراغ جایگزین‌های آن مانند شیر گیاهی رفته‌اند.

برخی افراد هنوز مایل به مصرف شیر هستند، اما از گاوهای مبتلا به آنفولانزا می‌ترسند. تعدادی از مهندسان ژنتیک در حال کار روی راه‌هایی برای تولید شیر بدون نیاز به گاوها هستند. آن‌ها این کار را با مهندسی مخمرها و گیاهان با ژن گاو انجام می‌دهند تا پروتئین‌های کلیدی را که مسئول رنگ، طعم رضایت‌بخش و ارزش غذایی شیر هستند، تولید کنند.

پروتئین‌هایی که مهندسان بیوتکنولوژی از شیر کپی می‌کنند عبارت‌اند از کازئین، یک پلیمر که فراوان‌ترین پروتئین در شیر محسوب می‌شود و همان چیزی است که باعث کش‌آمدن پنیر پیتزا می‌شود و وِی، ترکیبی مغذی از اسیدهای آمینه‌ی ضروری است که اغلب در پودرهای انرژی استفاده می‌شود.

تولید شیر بدون نیاز به گاو بخشی از روند بزرگ‌ جایگزینی مواد تولیدشده در آزمایشگاه‌ها و محفظه‌های فولادی یا محصولات گیاهی با شیر گاو است. به‌عنوان مثال، شرکت ایمپاسیبل فودز با افزودن هِم، یکی از اجزای خونی که در ریشه‌های سویای اصلاح‌ژنتیکی‌شده تولید می‌شود، جایگزین‌های گیاهی بسیار لذیذ برای محصولات گوشتی تولید می‌کند.

یکی از شرکت‌های نوآور در تولید شیر، ریمیلک (Remilk) است. این استارتاپ که در سال ۲۰۱۹ تأسیس شد، مخمری را مهندسی کرده تا بتا-لاکتوگلوبولین، جزء اصلی وی را تولید کند. اوری کوهاوی، یکی از بنیانگذاران شرکت، می‌گوید یک کارخانه بیوتکنولوژی با واحدهای دارای این مخمرهای خاص که از شکر تغذیه می‌کنند، می‌تواند روی کاغذ جایگزین ۵۰ هزار تا ۱۰۰ هزار گاو شود.

شرکت ریمیلک هم‌اکنون در حال آزمایش تولید مقادیر کمی از محصولات غذایی مانند پنیر، بستنی و نوشیدنی‌هایی مشابه شیر است. آن‌ها سعی می‌کنند پروتئین شیری را که ساخته‌اند، با روغن‌های گیاهی و شکر مخلوط کنند تا محصولات مورد نظرشان را بسازند. این غذاها، «فرآوری‌شده» در نظر گرفته می‌شوند، زیرا با افزودن مواد مختلف به یکدیگر ساخته می‌شوند. برخی از شرکت‌های بزرگ تولید‌کننده‌‌ی نوشیدنی و تنقلات به ریمیلک در این پروژه کمک می‌کنند.

باید در نظر داشت که شیر معمولی نیز محصولی چندان طبیعی نیست. در زمان شیردوشی، حیوانات درون ربات‌های پیچیده می‌ایستند تا شیر آن‌ها گرفته شود. کوهاوی می‌گوید: «تصور نحوه‌ی دریافت شیر از گاوی که در منظره‌ی سبز زیبا‌یی ایستاده است، بسیار با نحوه‌ی دریافت شیر از گاو فاصله دارد. همچنین اثرات زیست‌محیطی نیز وجود دارد: گاوها با آروغ خود، متان، یک گاز گلخانه‌ای قوی منتشر می‌کنند و یک گاو شیرده باید حدود حدود ۱۵۱ لیتر آب در روز بنوشد.»

کوهاوی می‌گوید: «صدها میلیون گاو شیرده روی کره‌ی زمین وجود دارد که گازهای گلخانه‌ای تولید و از آب و زمین استفاده می‌کنند. احتمالاً روش فعلی، بهترین راه برای تولید غذا نیست.»

چالش بزرگ برای سرمایه‌گذاری‌های بیوتکنولوژیکی برای جایگزینی شیر این است که باید هزینه‌های تولید به حد کافی پایین نگه داشته شوند تا بتوانند با گاوها رقابت کنند. همچنین باید در نظر داشت لبنیات از حمایت‌ها و یارانه‌های دولتی برخوردار می‌شوند و محصول آن‌ها فقط شیر نیست؛ مثلاً گاوهای شیرده در نهایت به ژلاتین، غذا و چرم تبدیل می‌شوند.

در آلپاین بیو، یک شرکت بیوتکنولوژی در سانفرانسیسکو، که با عنوان نوبل فودز نیز شناخته می‌شود، محققان دانه‌های سویا را برای تولید کازئین مهندسی کرده‌اند. ماگی ریچانی، مدیرعامل آلپاین می‌گوید محصول هنوز برای فروش عرضه نشده است، اما دانه‌ها در زمین‌های آزمایشی تحت مجوز وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا در ایالت‌های غرب میانه آمریکا کشت می‌شوند.

ریچانی بدین دلیل سویا را انتخاب کرد که در‌حال‌حاضر محصولی بسیار رایج و ارزان‌ترین منبع پروتئین در سراسر جهان است. او می‌گوید: «ما با کشاورزانی کار می‌کنیم که اکنون دانه‌های سویا را برای خوراک دام کشت می‌کنند.» او به کشاورزها می‌گوید که می‌توانند سویا بکارند تا برای مردم نیز غذا درست کنند. او معتقد است که برای موفقیت در بازار، باید از محصولاتی استفاده کرد که مانند سویا در دسترس و ارزان هستند.

شرکت آلپاین قصد دارد لوبیاها را خرد کند، پروتئین آن را استخراج کند و مانند Remilk این ماده را به شرکت‌های بزرگ‌تر مواد غذایی بفروشد.

همه قبول دارند که جایگزینی شیر گاو کاری دشوار خواهد بود. شیر برای ما انسان‌ها و تاریخمان بسیار مهم است. مدت‌ها پیش، بشر اهلی‌سازی و نگهداری از حیواناتی مانند گاو را آغاز کرد و این اتفاق به ما در ساختن جوامع کمک کرد. همچنین با گذشت زمان، بدن انسان تغییر کرده است؛ به طوری که بسیاری از ما می‌توانیم شیر گاو را به‌راحتی هضم کنیم.

ریچانی فکر می‌کند از آنجا که ما سالانه حدود ۶۰ میلیارد حیوان برای غذا پرورش می‌دهیم، زمان آن رسیده است که راه‌های جدیدی برای تهیه‌ی غذا پیدا کنیم. او می‌گوید ما به این روش‌های جدید نیاز داریم، زیرا برای محیط‌زیست بهتر هستند، آن‌ها به آنتی‌بیوتیک‌هایی که ما اکنون برای حیوانات استفاده می‌کنیم، نیاز ندارند و بیماری‌ها را گسترش نمی‌دهند.

هنوز مشخص نیست که آیا شیوع آنفولانزای پرندگان در مزارع تولید شیر برای انسان خطر بزرگی است یا خیر؛ اما تولید شیر بدون نیاز گاو قطعاً خطر ابتلا به ویروس حیوانی را کاهش می‌دهد. همان‌طور که ریچانی می‌گوید: «دانه‌ی سویا به انسان بیماری منتقل نمی‌کند.»