پزشکی و سلامت

شکلات تلخ خطر دیابت نوع ۲ را کاهش می‌دهد

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : شکلات تلخ به خاطر فوایدی که برای سلامت قلب و متابولیسم دارد، مدت‌هاست مورد بررسی قرار گرفته، اما نتایج تحقیقات همیشه یکسان نبوده‌اند.

حالا یک تحقیق جدید نشان داده که مصرف پنج وعده شکلات تلخ در هفته می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۲۱ درصد کاهش دهد و این در مقایسه با کسانی است که اصلاً شکلات نمی‌خورند یا خیلی کم می‌خورند. این تحقیق بر روی نزدیک به ۲۰۰ هزار بزرگسال آمریکایی انجام شده است.

اما کسانی که شکلات شیری می‌خورند، از این فواید بهره‌ای نمی‌برند و حتی ممکن است این نوع شکلات بر سلامت آن‌ها اثرات منفی داشته باشد.

پژوهشگران اشاره کرده‌اند که مصرف شیر، اما نه شکلات تلخ، با افزایش وزن مرتبط است. به این معنا که کسانی که مصرف شکلات شیری خود را در طول چهار سال بیشتر کرده بودند، حدود ۰.۳۵ کیلوگرم وزن بیشتری در پایان این مدت پیدا کرده بودند. اما افزایش مصرف شکلات تلخ هیچ تاثیری بر تغییرات وزن نداشت.

پژوهشگران داده‌های ۱۱۱,۶۵۴ پرستار زن و مرد حرفه‌ای که در سه مطالعه بزرگ شرکت کرده بودند، بررسی کردند. آن‌ها افرادی که از قبل به دیابت، بیماری قلبی یا سرطان مبتلا بودند، یا داده‌های ناقص داشتند، یا مصرف کالری غیرعادی زیاد یا کم داشتند را از مطالعه حذف کردند. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، نتایج نشان داد که افرادی که پنج وعده شکلات تلخ در هفته می‌خورند، کمترین خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را دارند.

در تحلیل اولیه از ۱۹۲,۲۰۸ نفر که هر نوع شکلاتی می‌خوردند، ۱۸,۸۶۲ نفر در طول مطالعات به دیابت نوع ۲ مبتلا شدند. ریسک ابتلا به دیابت در این گروه حدود ۱۰ درصد کمتر از کسانی که اصلاً شکلات نمی‌خوردند، بود.

اما در تحلیل ثانویه که تفاوت مصرف شکلات تلخ با سایر انواع شکلات‌ها، مانند شکلات شیری را بررسی می‌کرد، مشخص شد که فواید سلامت بیشتر به مصرف‌کنندگان شکلات تلخ مربوط است. در این تحلیل، هیچ فایده قابل توجهی برای مصرف شکلات شیری دیده نشد.

بر اساس نظرسنجی‌های ملی سلامت و تغذیه، ۱۱.۱٪ از بزرگسالان آمریکایی به طور منظم شکلات می‌خورند، ولی تنها ۱.۴ درصداز آن‌ها شکلات تلخ (با ۴۵٪ یا بیشتر کاکائو) مصرف می‌کنند. یک وعده شکلات معادل ۲۹ گرم است.

همچنین، چون این مطالعه مشاهده‌ای بود، محدودیت‌هایی دارد. مثلاً افراد جوان‌تر بیشتر شکلات تلخ می‌خورند و داده‌ها توسط خود شرکت‌کنندگان گزارش شده‌ بودند.

پژوهشگران برای تقویت نتایج خود، داده‌های مطالعات قبلی مرتبط با شکلات تلخ را بررسی کردند. یکی از این مطالعات، یک آزمایش ۱۵ روزه بر روی بیماران با مشکل تحمل گلوکز و فشار خون بالا بود که روزانه ۱۰۰ گرم شکلات تلخ غنی از پلی‌فنول مصرف می‌کردند. این گروه شاهد کاهش قابل توجهی در فشار خون و بهبود حساسیت به انسولین خود بودند، در حالی که گروهی که ۹۰ گرم شکلات سفید مصرف می‌کردند، هیچ کدام از این تغییرات را مشاهده نکردند.

پژوهشگران همچنین اشاره کردند که مطالعات دیگری که تاثیر محصولات مشتق از کاکائو با میزان فلاوانول بالا را بررسی کرده‌اند، نشان داده‌اند که این محصولات می‌توانند به بهبود مقاومت به انسولین در افراد چاق و اضافه وزن، افزایش سطح کلسترول مفید (HDL)، و کاهش فشار خون در بیماران دیابتی کمک کنند.

فلاوانول‌ها نوعی آنتی‌اکسیدان هستند که در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شوند و برای سلامت قلب و کاهش خطر دیابت نوع ۲ مفید هستند. شکلات تلخ با ۵۰-۸۰ درصد کاکائو بیشترین مقدار فلاوانول را دارد (۳.۶۵ میلی‌گرم در هر گرم)، در حالی که شکلات شیری با ۳۵ درصد کاکائو فقط ۰.۶۹ میلی‌گرم فلاوانول در هر گرم دارد. شکلات سفید اصلاً فلاوانول ندارد.

مطالعات قبلی نشان داده‌اند که فلاوان-۳-ول (یک نوع ترکیب طبیعی) خواص مفیدی مانند آنتی‌اکسیدانی، ضدسرطانی، پیشگیری از بیماری‌های قلبی، ضدباکتری، ضدویروسی و محافظت از سیستم عصبی دارد. این ترکیب بهتر است از منابع طبیعی مثل میوه‌ها و سبزیجات گرفته شود، اما در شکلات تلخ هم موجود است و ممکن است اثرات منفی شکلات شیری را کاهش دهد.

پژوهشگران اشاره کرده‌اند که شکلات تلخ، باوجود داشتن انرژی و چربی اشباع مشابه شکلات شیری، می‌تواند نحوه متابولیسم قند و چربی در بدن را تغییر دهد و در نتیجه از افزایش وزن جلوگیری کرده و به کاهش خطر بیماری‌های قلبی و متابولیک کمک کند.

همچنین، تحقیقات نشان داده‌اند که شکلات تلخ می‌تواند تأثیر مثبتی بر جمعیت میکروب‌های روده داشته باشد که در حفظ سلامت متابولیک نقش مهمی دارند.

محققان می‌گویند ترکیبات موجود در کاکائو، مانند فلاوان-۳-ول‌ها و اپیکاتچین، می‌توانند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند. این ترکیبات با بهبود حساسیت به انسولین، محافظت از سلول‌های لوزالمعده در برابر استرس اکسیداتیو، کاهش التهاب و بهبود عملکرد رگ‌های خونی از طریق افزایش تولید نیتریک اکسید، ممکن است باعث بهبود متابولیسم گلوکز و کاهش خطر دیابت نوع ۲ شوند.

از طرفی، شکلات شیری به دلیل داشتن قند افزوده زیاد، که یک عامل خطرناک برای ابتلا به بیماری‌های قلبی و متابولیک است، برای سلامتی ضرر دارد. پژوهشگران نشان دادند که مصرف بیشتر شکلات تلخ، نه شکلات شیری، با کاهش خطر دیابت نوع ۲ ارتباط دارد. همچنین، مصرف بیشتر شکلات شیری، نه شکلات تلخ، با افزایش وزن در بلندمدت همراه است.

در حالی که این مطالعه ارتباط نسبتاً قوی بین سلامت و مصرف شکلات تلخ را نشان می‌دهد، اما این ارتباط علنی نیست. برای درک بهتر و ارزیابی مکانیسم‌های احتمالی که در این فرایند دخیل هستند، به آزمایش‌های بالینی بیشتری نیاز است.

این مطالعه در مجله BMJ منتشر شد.