پزشکی و سلامت ,دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی ,علمی، پژوهشی و فناوری

اعلام نتایج طرح تحقیقاتی دانشیار گروه کودکان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان؛

ارتباط معنادار مثبت بین دانش؛ نگرش و آموزش باکنترل دیابت بیماران 10 تا 14 سال و قند سه ماهه پایین‌تر

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری از اصفهان:  دکتر ندا مستوفی زاده در  نشست خبری دیابت در کودکان واحد ترجمان دانش دانشگاه علوم پزشکی در ارئه طرح‌های تحقیقاتی پایان یافته؛ گفت:موضوع طرح تحقیقاتی بررسی دانش نگرش و آموزش در دیابتی‌های کودکان و نوجوانان ۱۰ تا ۱۴ ساله مراجعه کننده به درمانگاه مرجع (بیمارستان امام حسین علیه السلام)  و تعدادی از مطب‌های خصوصی بود و  جامعه آماری که بررسی شد تعداد 405 بیمار دیابتی در این گروه سنی بودند.

وی افزود: برای این طرح یک پرسشنامه خاصی تدوین شد که پرسشنامه در مورد جنبه‌های مختلف آموزش دیابت بود یعنی از نکات کار با دستگاه تست قند خون؛ همچنین نکات ظریف و کلی تزریق و نحوه تزریق انسولین؛ آگاهی راجع به عوارض بیماری و عدم کنترل بیماری که بعنوان بخش‌های مختلف پرسشنامه تدوین کردیم پرسشنامه را  اعتبار سنجی و بعد بیمارانی که مراجعه می‌کردند توسط یکی از دستیاران که آموزش دیده بود؛ تکمیل و امتیاز داده شد؛ و بعد این عدد را که از پرسشنامه به دست می‌آمد با درجه کنترل بیماری با هم می‌سنجیدیم و مقایسه صورت گرفت؛ برای اینکه  مشخص نماییم آیا بیمارانی که آموزش بهتر دیده‌اند؛ اطلاعات و نگرش بهتر دارند؛ این برتری و توانمندی‌ها در کنترل دیابت آنها دخیل هست یا نه. 

دکتر مستوفی زاده با اشاره به اهمیت کنترل دیابت با سنجش میانگین  قند سه ماهه یا همان هموگلوبین ای وان سی یا HBA1c؛ گفت: این بیماران باید به صورت  معمول هر سه ماه یک آزمایش خون بدهند و  قند سه ماهه را چک کنندکه اگر میانگین این قند سه ماهه عددی حدود ۷ تا ۷ و نیم درصد باشد کنترل قابل قبول و مطلوبی برای بیمار است و اگر بالاتر باشد کنترل ضعیفی محسوب می شود.

وی ادامه داد: در این طرح تحقیقاتی میانگین قند سه ماهه در تکمیل پرسشنامه لحاظ گردید و نمره داده شد؛ به این ترتیب که زیر ۷ درصد را کنترل مطلوب بگیریم ۷ تا ۹ درصد را کنترل متوسط بگیریم و بالای ۹ درصد را کنترل ضعیف بگیریم و بعد ببینیم که این‌ها با هم چه ارتباطی دارند. 

دانشیار گروه کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان؛ اعلام کرد: طبق این مطاله و نتایجی که حاصل شد به طور معنی‌داری یک ارتباط مثبت بین دانش و نگرش و آموزشی که به بیمار داده می‌شود  با درجه کنترل بیماری وجود داشت یعنی هر چقدر که سطح دانش بیمار در مورد دیابت افزایش پیدا کرده بود از نظر عملی هم دیابت را بهتر کنترل کرده بود و قند سه ماهه پایین‌تری داشت. 

دکتر مستوفی زاده افزود: همچنین به صورت یک یافته جانبی دیدیم افرادی که دارای یک فرد دیابتی دیگر در خانواده هستند و افرادی که مدت زمان ابتلا به دیابت آنها بیشتر است و فرصت بیشتری داشتند که سازگاری بهتری پیدا کنند با بیماری این‌ها درجه دانش و نگرش بیشتر شده بود و کنترل بیماری مطلوب‌تر بود. 

فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان اضافه کرد: علاوه براین تاثیر دانش و نگرش  را رابطه با دیابت را بین دخترها و پسرها بررسی کردیم که تفاوت چندانی نداشت یعنی جنسیت در دانش و نگرش موثر نبود و دو گروه از این نظر یک جور بودند. ولی در عمل و در فعالیت‌های فیزیکی یعنی در اجرا آقایان یک مقداری به صورت معناداری عملکرد مناسب‌تری داشتند که این را در بالین هم می‌بینیم مخصوصاً دخترهای نوجوان زمانی که به سن بلوغ می‌رسند خیلی‌ها دچار افسردگی و مشکلات مشابه می‌شوند و این روی کنترل مطلوب دیابت می‌تواند تاثیر داشته باشد.

دانشیار گروه کودکان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه قبلاً چند تا مقاله کار شده بود که می‌گفتند خیلی افراد هستند دانش و نگرش را دارند ولی در اجرا مشکل دارند و این دانش و نگرش را در عمل پیاده نمی‌کنند؛ اعلام کرد: نتیجه این طرح تحقیقاتی نشان داد که اگر دانش و نگرش را بالا ببریم اینگونه نیست؛ یعنی در مطالعه ما به طور معناداری کسانی که دانش و نگرش و آموزش بهتری دیده بودند عملکرد بهتری هم داشتند و این لزوم این را به ما می‌رساند که ما باید وقتی فردی به دیابت مبتلا می‌شود؛ باید دانش و نگرش و آموزش را بسیار جدی بگیریم. 

وی ادامه داد: افرادی که مبتلا می شوند؛ حجم مطالبی که باید یاد بگیرند بسیار بالا است یعنی این فرد باید یاد بگیرد چگونه انسولین را تزریق کند؛  یاد بگیرد چطور قند خون خود را روزی چهار بار با دستگاه در خانه تست کند؛ یاد بگیرد اگر افت قندخون یا افزایش قندخون پیدا کرد چه باید بکند؛ اگر خواست ورزش کند چه کار باید بکند؛ اگر یک بیماری و عفونت دیگری پیدا کرد قند خودش را در طول بیماری دیگر چگونه کنترل کند؛ در سفر چه باید بکند و غیره؛ نکات ظریف و مهمی هستند که وقتی بیمار دیابت نوع یک می‌گیرد  باید زندگی را با دیابت مدیریت کند و این نکته مهمی است برای همین استراتژی که ما در بیمارستان و درمانگاه دیابت کودکان و نوجوانان امام حسین علیه السلام داریم و الان اعمال می‌کنیم بر اساس این مهم قرار دارد که به این آموزش اهمیت داده می شود. 

وی گفت: اما خیلی جاها می‌بینیم که وقتی مریض را به عنوان دیابت نوعی یک تشخیص می‌دهند فقط انسولین برای بیمار شروع می‌کنند و یک توضیح هم برای بیمار  داده می‌شود در صورتی که ما بصور معمول و تصمیم بخش معین است که وقتی بیمار دیابت نوع یک می‌گیرد حتماً در بخش بستری می شود؛ حتی اگر حال عمومی خیلی خوبی هم دارد ۱ تا ۲ روز مریض در بخش بستری است آموزش‌های لازم به بیمار داده می‌شود یعنی تمام مراحل برای بیمار مرور می‌شود و زمانی که بعد از یکی دو روز بیمار  از بخش مرخص شود حداقل را یادگرفته و مطلع شده است؛ یعنی یکی دو روز اول بایدهایی که باید با آن زندگی کند به صورت عملی آموزش داده می‌شود. 

دکتر مستوفی زاده امروز سه طرح تحقیقاتی پایان یافته با موضوع دیابت کودکان و نوجوانان در نشست خبری واحد ترجمان دانش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان؛  را ارائه کرد که طرح اول با موضوع « اعلام نتایج طرح تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از فراوانی 46.9درصد خرابی محل تزریق انسولین در بیماران زیر هجده سال» در پایگاه خبری علم و فناوری منتشر شد.

دکتر مستوفی زاده طرح سومی هم داشت و این طرح را بطور خلاصه مورد اشاره قرار داد و  به این نکته هم تاکید کرد که علتی که این طرح را انجام دادیم این بود که یک مرکزی در کشور انگلیس حاضر شد که بصورت رایگان بیماران ما را تست ژنتیک بکند و این به لحاظ علمی و برای خود ما و  همکران فوق تخصصی خیلی ارزشمند است ولی پیامی برای عامه مردم ندارد؛ گفت: این طرح بررسی موتاسیون (جهش ژنتیکی) سه ژن شایع بود در دیابت نوزادی که منظور از دیابت نوزادی دیابتی است که زیر سن شش ماهگی اتفاق می افتد. 

انتهای پیام/