دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی ,علمی، پژوهشی و فناوری

در چهارمحال و بختیاری:

بررسی رویکردهای علمی در حکمرانی حقوقی-اجتماعی برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس

در همایش علمی «تبیین نظام مسائل و سازوکارهای حقوقی و اجتماعی در حوزه مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس» که با حضور نخبگان دانشگاهی، متخصصان محیط زیست، جامعه‌شناسان و حقوق‌دانان در دانشگاه شهرکرد برگزار شد، بر لزوم تلفیق دانش حقوقی، علوم اجتماعی و سیاست‌گذاری علمی‌محور برای مقابله با روند تخریب اکوسیستم زاگرس تأکید شد.

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری :  همایش علمی «تبیین نظام مسائل و سازوکارهای حقوقی و اجتماعی در حوزه مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس» با حضور نخبگان دانشگاهی، متخصصان محیط زیست، جامعه‌شناسان و حقوق‌دانان در دانشگاه شهرکرد برگزار شد و در این نشست بر لزوم تلفیق دانش حقوقی، علوم اجتماعی و سیاست‌گذاری علمی‌محور برای مقابله با روند تخریب اکوسیستم زاگرس تأکید شد.

در مراسم افتتاحیه این همایش تخصصی، دکتر سعید کریمی رئیس دانشگاه شهرکرد، با ابراز نگرانی از روند تخریب محیط طبیعی به خصوص جنگل‌های زاگرس در سال‌های اخیر گفت: برگزاری چنین نشست‌های علمی نه‌تنها ضرورتی آکادمیک، بلکه یک الزام استراتژیک برای آینده زیست‌بوم منطقه به شمار می‌رود. بررسی تحولات اکولوژیکی چهارمحال و بختیاری نشان می‌دهد که بی‌توجهی به تحولات محیط زیست، به بروز اختلالات روانی از جمله افسردگی در جامعه علمی منجر شده است.

وی با بیان اینکه بدون در نظر گرفتن ابعاد حقوقی و اجتماعی، دستیابی به مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس امکان‌پذیر نخواهد بود، تأکید کرد: قانون‌گذاری کارآمد، نهادینه‌سازی فرهنگ مسئولیت‌پذیری علمی در میان مردم و ایجاد هم‌افزایی نهادی بین جامعه و دولت از شروط اساسی موفقیت در این مسیر است.

کریمی افزود: چهارمحال و بختیاری به عنوان بخش مهمی از پهنه حیاتی زاگرس، همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ تعادل اکولوژیک، منابع آب‌شناختی، تنوع زیستی و نظام معیشتی جوامع محلی ایفا کرده است. این منطقه یک ذخیره‌گاه علمی طبیعی برای مطالعات اقلیم‌شناسی، جنگل‌داری پایدار و علوم محیط زیست است.

رئیس دانشگاه شهرکرد همچنین با اشاره به تهدیدات علمی‌محور جنگل‌های زاگرس اظهار کرد: تغییرات اقلیمی، بهره‌برداری‌های غیراصولی، آتش‌سوزی‌های پی‌درپی و توسعه فاقد پیوست‌های زیست‌محیطی، آینده این زیست‌بوم ملی را با چالشی جدی مواجه ساخته است.

وی درباره پنل علمی-تخصصی همایش توضیح داد: در این پنل، مسائل ساختاری حقوق محیط زیست، تعارض منافع ذی‌نفعان، ضعف‌های نهادی و نقش مشارکت جوامع محلی با رویکرد تحلیلی و علمی مورد واکاوی قرار می‌گیرد تا راهکارهای علمی و اجرایی مؤثر استخراج شود.

کریمی تصریح کرد: در این نشست، متخصصان علوم حقوقی، علوم اجتماعی و سیاست‌گذاران زیست‌محیطی به بررسی ضرورت بازطراحی ساختارهای حقوقی، تقویت ضمانت‌های اجرایی و ارتقای جایگاه مشارکت علمی-اجتماعی جوامع محلی در مدیریت منابع طبیعی خواهند پرداخت.

بررسی رویکردهای علمی در حکمرانی حقوقی-اجتماعی برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس

جنگل‌های زاگرس سالانه ۲.۵ تن اکسیژن تولید می‌کنند

محسن کریمی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری نیز در این شست اظهار داشت: این جنگل‌ها نه‌تنها گنجینه‌ای طبیعی، تاریخی و فرهنگی هستند، بلکه سالانه ۲.۵ تن اکسیژن تولید می‌کنند و نقش تعیین‌کننده‌ای در پایداری اکولوژیکی کشور دارند.

کریمی با اشاره به وابستگی ۷۰ درصد عشایر ایران و ۵۰ درصد دام‌های کشور به جنگل‌های زاگرس، بیان کرد: این منطقه ثروت ملی و میراثی بین‌نسلی است که آینده زیست‌محیطی کشور به آن وابسته است. اما بحران زاگرس تنها یک مشکل زیست‌محیطی نیست، بلکه ابعاد حقوقی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی دارد که راهکارهای آن باید همه‌جانبه و چندلایه باشد.

وی افزود: در سال‌های اخیر، رویکرد سنتی حفاظت توسط منابع طبیعی و محیط زیست وجود داشته که دیگر پاسخگوی شدت تهدیدها نیست. ما باید مشارکت مردمی را تقویت کنیم، از فناوری‌های نوین بهره بگیریم، سامانه‌های حفاظتی را به‌روزرسانی کنیم و قوانین را اصلاح نمائیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: بهره‌برداران و جوامع محلی نه‌تنها نباید نادیده گرفته شوند، بلکه می‌توانند بزرگ‌ترین حامیان حفاظت از منابع طبیعی باشند. تاکنون مشارکت واقعی این گروه‌ها در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی کم‌رنگ بوده، اما تجربه‌های موفق نشان داده که نگاه مشارکتی به حفاظت محیط زیست، نتایج پایدارتر و مؤثرتری خواهد داشت.

وی در پایان با اشاره به اصل همگانی بودن حفاظت از محیط زیست در قانون، خاطرنشان کرد: زاگرس نیازمند گفت‌وگویی نوین است. باید از مدیریت بالا به پایین فاصله بگیریم و به سمت هم‌افزایی و مشارکت واقعی حرکت کنیم؛ چراکه آینده این سرزمین در گرو تغییر نگرش، همدلی ملی و اقدام عملی است.

بررسی رویکردهای علمی در حکمرانی حقوقی-اجتماعی برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس

نسرین قرهی دبیر اجرایی نشست تخصصی نطام مسائل و ساز و کارهای حقوقی و اجتماعی جنگل‌های زاگرس گفت: این دومین نشست از سلسله پنل‌های تخصصی همایش بین المللی مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس است.

وی افزود: تلاش می‌شود چالش‌های حقوقی و اجتماعی مربوط به جنگل‌های زاگرس شناسایی شود.

قرهی اظهار داشت: چهارمحال و بختیاری بخش بزرگی از جنگل‌های زاگرس را در بردارد و تلاش می‌شود در قالب برگزاری این نسشت تخصصی چالش‌های مدیریت پایدار زاگرس برای مدیریت پایدار ارایه شود.

وی هدف از برگزاری همایش بین المللی مدیریت پایدار جنگلهای زاگرس را دیده شدن و شنیده شدن بهتر جنگل‌های زاگرس است.

اختصاص اعتبار به ایجاد انسکتاریوم‌های دولتی و خصوصی برای پرورش عوامل کنترل‌کننده بیولوژیک، یکی از راهکارهای جدی برای مدیریت پایدار این بحران است

لازم به ذکر است طی 10 روز گذشته علی علیزاده، رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، با حضور در جمع پژوهشگران و اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، با بیان این‌که زاگرس سال‌هاست درگیر بحران‌های اکولوژیکی و آفات است، گفت: برای مقابله با آفات جنگل‌های زاگرس باید برنامه‌ای حداقل ده‌ساله در نظر گرفت. این برنامه باید شامل شناسایی دقیق آفات، بررسی دشمنان طبیعی آن‌ها و همچنین اصلاح روش‌های فرهنگی و مدیریتی موجود باشد.

او با اشاره به چرخه طبیعی آفات در جنگل‌ها افزود: اگر در اکوسیستم طبیعی دخالت نشود، طبیعت قادر است آفات را خود به‌طور طبیعی کنترل کند. وجود آفات در کنار درختان بلوط بخشی از نظم خلقت است و نباید آن را صرفاً تهدید تلقی کرد.

رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور با اشاره به آغاز فرآیند مطالعات علمی و پژوهشی برای مقابله اصولی با آفات جنگل‌های زاگرس ادامه داد: دخالت‌های انسانی عامل اصلی برهم خوردن این تعادل است؛ به‌ویژه وقتی بدون شناخت علمی، وارد فرآیند مبارزه با آفات می‌شویم.

علیزاده در پایان پیشنهاد داد: اختصاص اعتبار به ایجاد انسکتاریوم‌های دولتی و خصوصی برای پرورش عوامل کنترل‌کننده بیولوژیک، یکی از راهکارهای جدی برای مدیریت پایدار این بحران است. هدف، ایجاد تداوم در مبارزه بیولوژیک و بازگرداندن تعادل به زیست‌بوم‌های جنگلی کشور است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری استان چهارمحال و بختیاری اکوسیستم زاگرس به عنوان یکی از کانون‌های مطالعات علمی محیط زیست در غرب آسیا، همواره مورد توجه محققان داخلی و بین‌المللی بوده است. جنگل‌های زاگرس با دارا بودن تنوع زیستی بالا، منابع آب زیرزمینی حساس، و ویژگی‌های ژئوفیزیکی منحصر به فرد، بستری ایده‌آل برای تحقیقات در حوزه‌های علوم طبیعی، علوم اجتماعی و حقوق محیط زیست فراهم کرده‌اند.

با این حال، روند فزاینده تخریب این اکوسیستم در دهه‌های اخیر، ضرورت بهره‌گیری از دانش بین‌رشته‌ای و نگاه جامع علمی به مسائل مدیریتی را دوچندان کرده است. نشست‌های علمی نظیر آنچه در دانشگاه شهرکرد برگزار شد، در صورتی که منجر به تدوین سیاست‌های اجرایی و ارجاع به نهادهای تصمیم‌ساز شوند، می‌توانند الگویی برای توسعه پایدار مبتنی بر علم در سایر مناطق کشور نیز باشند.

انتهای پیام/

تهیه گزارش: محمد حیدری

https://stnews.ir/short/NDO32
اخبار مرتبط
تبادل نظر
نام:
ایمیل: ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد کنید
نظر: