دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی ,علمی، پژوهشی و فناوری

رییس دانشگاه اصفهان، گفت:

تربیت انسان خودآگاه، مهم‌ترین رسالت دانشگاه در حوزه فرهنگ است

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری اصفهان: رسول رکنی‌زاده،بعد از ظهر چهارشنبه هفتم خرداد در افتتاحیه شصت‌وششمین اجلاس معاونان فرهنگی‌اجتماعی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌ عالی سراسر کشور که در تالار پیامبر اعظم این دانشگاه در حال برگزاری است، گفت: در سال‌های اخیر، یکی از مسائل قابل تأمل در فضای فرهنگی کشور، جدایی فزاینده‌ مفهوم فرهنگ از عملکرد معاونت‌های فرهنگی بوده است.

وی ادامه داد: فرهنگ نه‌فقط در قالب ساختارها و سازمان‌های رسمی، بلکه گاه در زمانه‌هایی نیز مطرح بوده که حتی نهاد مشخصی برای آن وجود نداشته است. حقیقت این است که فرهنگ در طول تاریخ، نه از دل مأموریت‌های سازمانی، بلکه به‌واسطه‌ انسان‌هایی شکل گرفته است که حاملان یک «رسالت» بوده‌اند، نه صرفاً مأموریت.

رییس دانشگاه اصفهان با بیان اینکه اگر در حوزه فرهنگ، صاحب رسالت باشیم، نتیجه آن موفقیت و اثربخشی، خواهد بود، گفت: اما اگر صرفاً مأموریتی به ما واگذار شده باشد، هیچ تضمینی وجود ندارد که به نتایج دلخواه برسیم. شاید بخش قابل‌توجهی از احساس ناکامی و نارضایتی ما در حوزه‌ فرهنگ، ناشی از همین تفاوت بنیادین باشد؛ اینکه فرهنگ به مأموریت‌های اداری تقلیل یافته است. 

رکنی زاده با بیان اینکه ‌موریت معمولاً از بیرون به افراد واگذار می‌شود؛ از سوی نهادی، سازمانی یا مقامی، گفت: از این رو این ‌موریت‌ها محدود به زمان، مکان همچنین شرایطی خاص است. تمرکز آن نیز بر نتایجی کمی و قابل اندازه گیری متمرکز می‌باشد.

وی با ذکر این مثال که وقتی دانشگاه مأموریت پیدا می‌کند که آموزش به شهروندان را فراگیر نماید، یک مأموریتی تعریف‌شده و سنجش‌پذیر است.

رئیس دانشگاه اصفهان با تاکیدبراینکه وقتی سخن از رسالت به میان می‌آید، با احساسی ژرف و درونی مواجهیم که همه‌ انتخاب‌های زندگی انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؛ گفت: فردی که حامل رسالت فرهنگی است، نه با حکم اداری و بودجه، بلکه با باوری ریشه‌دار به موجودی فرهنگی بدل می‌شود و اثرگذاریش از درون وجودش خواهد بود.

رکنی زاده عنوان کرد: اگر امروز در کشور ما میراث عظیمی از فرهنگ بر جای مانده، مرهون کسانی است که در تاریخ، به این خاطر است که رسالت خودشان را نگهبانی از فرهنگ می‌دانستند.

رئیس دانشگاه اصفهان براین نکته مهم که منشأ مأموریت، بیرونی است؛ سازمان، خانواده یا جامعه، اما منشأ رسالت، درونی است؛ باور، اشتیاق، معنویت، گفت: دامنه‌ مأموریت‌ها محدود و مبتنی‌بر وظیفه است مانند یک پروژه‌ای آغاز می گردد و در زمان معین به پایان می‌رسد.

رکنی‌زاده‌ دامنه‌ رسالت را از سنخ هستی دانست و گفت: رسالت هویت انسان را شکل می‌دهد، مسیر زندگی را تعیین می‌کند و مدت‌زمان آن نه موقت، بلکه مادام‌العمر است. شاید در مسیر رشد و تعالی، دگرگون شود، اما هرگز پایان نمی‌پذیرد.

رئیس دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه در مأموریت، هدف بر دستاورد و خروجی متمرکز است و تلاش می‌شود تا  نتایجی ملموس ارائه گردد، گفت: اما در رسالت، آنچه اهمیت دارد، احساس انجام وظیفه و رضایتی درونی است که از تحقق معنا حاصل می‌شود.

وی به دیگر ویژگی‌های این دو هم اشاره کرد و اظهار داشت: مأموریت‌ها با شرایط زمان و مکان تغییر می‌کنند، اما رسالت امری است غیرقابل‌مذاکره. کسی که صاحب رسالت فرهنگی است، فارغ از وضعیت محیطی، خود را مکلف به ایفای آن می‌داند.

وی خاطرنشان کرد: در صورتی که مأموریت‌ها از دل رسالت‌ها بجوشند، آنگاه معنا می‌یابند. این هنگامی است که ما چشم‌اندازی روشن از رسالت اصلی خود داریم.

رییس دانشگاه اصفهان در ادامه اظهار کرد: رسالت اصلی ما در حوزه‌ فرهنگ، خودآگاهی انسان است. برای تحقق این رسالت، می‌توان مجموعه‌ای از مأموریت‌ها را طراحی کرد، اما نگاه ما همواره باید معطوف به رسالت بنیادینی باشد که ما را برانگیخته است چرا که مأموریت، کاری است که انجام می‌دهیم، اما رسالت، دلی است که آن را انجام می‌دهد.

 وی افزود: رسالت، معنا، جهت و جوهر کنُش است و اگر در این مسیر هستیم باید تلاش کنیم  صاحب رسالت  شویم، نه صرفاً مأمور فرهنگی چون مأموریت‌ها به پایان می‌رسند و فراموش می‌شوند، اما رسالت، در شخصیت و زندگی انسان ریشه می‌دواند و باقی می‌ماند.

رییس دانشگاه اصفهان به هفت نشانه درونی صاحبان رسالت فرهنگی اشاره کرد و گفت: نخست آن‌که تصویری روشن از  آنچه می‌توان بود در ذهن ما شکل گرفته باشد؛ انسانی تراز، انسانی آرمانی. دوم آن‌که از وضع موجود رنج ببریم و دل‌مشغول کاستی‌های امروز باشیم. کسی که از حال موجود خشنود است، دغدغه‌ آینده را نخواهد داشت.

وی در خصوص سومین نشانه هم گفت: اینکه احساس کنیم که از ما انتظار انجام کاری وجود دارد؛ چون رسالت، احساس انتظار است، نه دستور. همچنین چهارمین نشانه این است که در درون خود  طنینی  را بشنویم؛ همان طنین الهی که نیروی فرهنگی باید آن را دریابد.

رییس دانشگاه اصفهان در ادامه با اشاره به یکی از فرمایشات امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) یعنی «و کَلَّمَ اللهُ فی ذاتِ عُقُولِهِم»؛ اشاره کرد و گفت: خداوند با انسان‌های خاص، در ذات عقل ایشان سخن می‌گوید. اینان در روزگاری که پیامبران نیستند، نشانه‌هایی در دشت‌های پرابهام روزگارند. و نشانه پنجم هم اینکه وقتی رسالت به سوی ما می‌آید، در ابتدا در مقابل آن مقاومت کنیم که این واکنش طبیعی انسان در برابر رسالتی بزرگ است و حضرت موسی(ع)  هم در برابر رسالت الهی، ابتدا تردید داشت.

وی در ادامه ششمین نشانه را نیز بیان کرد و گفت: اینکه دریابیم که برای تحقق این رسالت، به امکاناتی نیاز داریم که فعلاً در اختیارمان نیست، اما وعده داده شده که در مسیر انجام رسالت، به آنها دست خواهیم یافت.

رکنی زاده با بیان اینکه هفتمین نشانه هم اینکه احساس کنیم آن کسی که باید باشیم هنوز نشده‌ایم. باور کنیم که برای تحقق رسالت، باید بیش از آنچه اکنون هستیم، فداکار، توانا و انسانی رشدیافته شویم، گفت: با داشتن این نشانه‌ها می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که در مسیر رسالت قرار گرفته‌ایم.

رئیس دانشگاه اصفهان اظهار کرد: وقتی انسانی کاری را نه به حکم وظیفه، بلکه به اشتیاق رسالت انجام می‌دهد، تحولات بزرگی در درونش رخ می‌دهد. آگاهی‌اش گسترش می‌یابد، تصمیماتش ژرف‌تر می‌شود و اثرگذاری‌اش چندبرابر می‌گردد. 

وی اظهار کرد: مهم‌ترین رسالت ما در حوزه‌ فرهنگ؛ تربیت انسان خودآگاه است. انسانی که خود را و از رهگذر آن، حقیقت را بشناسد.

رکنی زاده اظهار کرد: انسانِ معاصر، تحت تأثیر آموزش‌های بیرونی، تمام آگاهی متوجه "غیر" شده است و "خودآگاهی" را به‌کلی از دست داده است. حال آنکه در فرهنگ ما، اساس شخصیت و هویت،از خودآگاهی برمی‌خیزد. آنگاه که خدا را فراموش کنیم، به تعبیر قرآن، دچار "خودفراموشی" می‌شویم. اگر امروز رسالتی بر دوش نیروهای فرهنگی این سرزمین وجود دارد، بازگرداندن توجه انسان به حقیقت، به امر قدسی و به شناخت خویشتن خویش است.

انتهای پیام