پزشکی و سلامت ,علمی، پژوهشی و فناوری

خریدن زمان برای سوختگی حاد؛ فناوری‌های نوین و نقش بانک‌های پوست

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : شاید تابه‌حال چیزی در مورد اهدای پوست نشنیده باشید. اما خوشبختانه‌ سال‌هاست کشور ما در این زمینه حرفی برای گفتن دارد. اهدای پوست و پیوند آن برای افرادی که با یک حادثه زیبایی و سلامتی خود را از دست دادند و با از دست دادن امیدی برای زندگی مجدد دست و پنجره گرم کرده‌اند، یک فرشته نجات شده است.  

اما این پوست اهدایی تنهایی و به‌صورت طبیعی و دست‌نخورده به کار کسی نمی‌آید و با استفاده از فناوری‌های پیشرفته می‌تواند برای درمان بیماری زمان بخرد. اما تمام این پروسه در یک بانک انجام می‌شود بانکی که به‌جای پول پوست در آن نگهداری می‌شود تا در روز مبادا مردم با آن بتوانند برای عزیزان خود زمان بخرند. 

۳۰ هزار سوختگی در سال 

محمدجواد فاطمی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن حمایت از بیماران سوخته، در نشست خبری «روز ملی پیشگیری از سوختگی» بابیان اینکه آمار دقیقی از میزان سوختگی در کشور در دسترس نیست، گفت: برخی بیماران سوختگی به طب سنتی روی می‌آورند و برخی نیز به دلیل ناچیز بودن شدت سوختگی به مراکز درمانی خصوصی و مطب‌ها مراجعه می‌کنند. 

فاطمی گفت: سالانه حدود ۲۲هزار تا ۲۸هزار نفر در بخش سوختگی بستری می‌شوند؛ با توجه به آمار و ارقام بستری‌های بخش دولتی و میزان مراجعه بخش خصوصی می‌توان گفت که حدود ۳۰هزار نفر در هرسال دچار سوختگی می‌شوند.

اهدای پوست اجساد برای یک درمان فناورانه

اما سوختگی تنها مشکل بیماران نیست این سوختگی‌ها گاهی آن‌قدر زیاد است که موجب از دست رفتن جان بیمار می‌شود، همچنین میزان بالای درصد سوختگی در افراد نیز می‌تواند موجب مرگ شود. در این مواقع بهترین راه برای جان نجات بیماران پیوند پوست است.

در سالیان گذشته علم پیوند پوست در ایران وجود نداشت اما خوشبختانه اکنون کشور ما در این زمینه پیشرفت‌های بسیار خوبی داشته‌ است. محمد وجدانی جراح عمومی، مدیرکل بیمه سلامت و مسئول بانک پوست دانشگاه علوم پزشکی مشهد بابیان اینکه از فردی که دچار مرگ مغذی شده علاوه بر استفاده از کلیه و کبد برای نجات جان انسان‌های دیگر می‌توان از پوست آن‌ها هم استفاده کرد، گفت:  پس از اهدا پوست اجساد با استفاده از یک فرآیند فناورانه آن را به  آلوگرافت پوستی تبدیل می‌کنیم.

یک‌ماه زمان برای ادامه روند درمان

وی افزود: با اهدا پوست توسط یک فرد، ۴ تا ۵ مریض از سوختگی نجات پیدا می‌کنند، سلول‌های پوست اهداشده به یک پانسمان فیزیولوژیک و طبیعی تبدیل می‌شود تا با استفاده از آن برای موارد سوختگی بالای ۵۰ درصد میزان سوختگی مریض پایین آورده ‌شود و با ترمیم قسمت‌های سوخته بدن، پزشکان یک ماه فرصت پیدا می‌کنند از باقی‌مانده پوست مریض روند درمان را ادامه دهند.

رئیس هیئت‌مدیره انجمن حمایت از بیماران سوخته با اشاره به اینکه این فناوری مورداستفاده در مراکز بانک پوست کار ارزشمندی است، ادامه داد: بانک پوست حتی می‌تواند با استفاده از برخی فناوری‌ها تا ۱۰ سال پوست اهدایی را نگه دارد اما به دلیل نیاز زیاد کشور بلافاصله پس از دریافت از مرگ مغزی به برای بیماران استفاده می‌شود و به مرحله ذخیره‌سازی نمی‌رسد. 

فرهنگ‌سازی برای اهدای پوست فوتی‌ها

وجدانی ادامه داد: اهدای پوست مانند اعضای دیگر بدن ازجمله قلب و قرنیه نیست و هر فرد، به هر دلیلی که فوت می‌کند می‌تواند پوست اهدا کند. در برخی کشور‌ها مانند هلند این اتفاق در حال انجام است و خانواده‌های متوفی به‌راحتی اجازه اهدای پوست عزیز ازدست‌رفته خود را می‌دهند چراکه برای اهدای پوست تنها شرط عاری بودن از میکروب و وسایل عفونی است.

استفاده از این محصول ساخته‌شده در بانک پوست تأثیر فوق‌العاده‌ای در ادامه حیات فرد حادثه‌دیده دارد.

وی ادامه داد: ما در ایران نیز باید با فرهنگ‌سازی درست به این سمت بریم تا پوست هر مریضی که در بیمارستان فوت می‌کند، اهدا شود و جون ۵ بیمار را نجات دهد. این پانسمان به دلیل تعداد بالای موارد سوختگی در ایران تنها در همین عارضه استفاده می‌شود اما می‌توان در موارد دیگری همچون جراحات، روش درمانی فلپ‌ پوستی و مواردی ازاین‌دست استفاده کرد.

برداشت ۳ هزار و ۵۰۰ سانتی‌متر مربع از پوست اهدا کننده

مسئول بانک پوسته دانشگاه علوم پزشکی مشهد بابیان اینکه از هر فرد اهداکننده بین ۳ هزار تا ۳ هزار و ۵۰۰ سانتی‌متر مربع می‌توان پوست برداشت کرد، تشریح کرد: با استفاده از دستگاهی مخصوص  بدون آسیب رساندن به اجزای دیگر بدن، لایه‌ای به ضخامت چند میلی‌متر از پوست را برداشت می‌کنند.

وی افزود: تهران، مشهد، کیش و شیراز  چهار بانک پوست در کل کشور است، متأسفانه ما در مقایسه با کشور‌های اروپایی آمار سوختگی بسیار بیشتری داریم، بنابراین پیشرفت ما نسبت به اروپا بسیار بیشتر است چراکه ما در حوزه درمان کار‌های بزرگی انجام داده‌ایم اما آن‌ها از این روش درمانی و فروش فرآورده‌های پوستی درآمد کسب می‌کنند.

وجدانی ادامه داد: قیمت هر سانتی‌متر از  آلوگرافت پوستی  چیزی حدود یک دلار است که با توجه به شیوه خاکسپاری اجساد و فرهنگ‌سازی، این کشور‌ها از بانک پوست بسیار مجهزی برخوردار هستند و به‌راحتی صادرات انجام می‌دهند.

درمان سوختگی‌های ۳۰  درصدی با افزایش بانک‌های پوست

وی در خصوص نیاز کشور به بانک‌های پوست بیشتر در کشور گفت: هر یک از مراکز سوختگی به یک بانک پوست نیاز دارند اما حالا هرکس به این روش درمانی در هر نقطه از کشور نیاز دارد باید به این چهار بانک پوست مراجعه کنند. تعداد کم بانک پوست در کشور باعث شده از این روش درمانی فقط برای موارد حاد استفاده شود و سوختگی‌های ۳۰  و ۴۰ درصد محروم باشند.

مسئول بانک پوست دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایان با اشاره به اینکه از فرآورده‌های پوست اهدایی در حوزه زیبایی نمی‌توان استفاده کرد، گفت: آلوگرافت پوستی در زیبایی فرد درگیر با سوختگی تأثیر بسیار بالایی دارد.