علمی، پژوهشی و فناوری

پنجشنبه 18 بهمن 1403

دکتر منوچهری/ چالش ها و راهکارهای حوزه دانش بنیان؛ نقش دانشگاه ها و پارک ها

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری :

خبرنگار: با سلام و عرض ادب خدمت، خیلی خوشحالیم که امروز در خدمت شما هستیم. لطفاً در ابتدا خودتان را برای مخاطبان ما معرفی کنید و در مورد سوابق تحصیلی و کاری خود توضیحاتی بفرمایید.

دکتر منوچهری: بسم‌الله الرحمن الرحیم با سلام و عرض ادب، صلاح‌الدین منوچهری هستم دکترای اقتصاد و عضو هیئت‌علمی دانشگاه کردستان، بیش از 6 سال به عنوان مشاور واحدهای صنعتی و حدود 1/5 سال است که به عنوان مدیریت کلینیک کسب و کار استان با مجموعه شرکت شهرک های صنعتی همکاری می کنم.

خبرنگار: جناب دکتر، لطفاً در ابتدا تعریف خود را از اقتصاددانش بنیان و ویژگی‌های اصلی آن بیان کنید.

دکتر منوچهری: اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصادی است که در آن تولید، توزیع و کاربرد دانش، عامل اصلی رشد اقتصادی، ایجاد ثروت و اشتغال در همه صنایع است. در این نوع اقتصاد، دانش و فناوری به‌عنوان عوامل کلیدی تولید و نوآوری شناخته می‌شوند و سرمایه‌گذاری در تحقیق‌وتوسعه، آموزش‌وپرورش و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات از اهمیت بالایی برخوردار است.

به‌عبارت‌دیگر، اقتصاد دانش‌بنیان بر پایه دانایی و نوآوری استوار است و در آن، دانش به‌عنوان یک دارایی استراتژیک و منبع اصلی برای توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. در این اقتصاد، شرکت‌ها و سازمان‌ها با استفاده از دانش و فناوری‌های جدید، محصولات و خدمات نوآورانه ارائه می‌دهند و به رقابت در بازارهای جهانی می‌پردازند.

از ویژگی‌های اصلی اقتصاد دانش‌بنیان می‌توان به تأکید بر نوآوری، سرمایه‌گذاری در تحقیق‌وتوسعه، توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، آموزش‌وپرورش اشاره کرد

خبرنگار: اقتصاددانش بنیان چه نقشی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند؟

دکتر منوچهری: اقتصاد دانش‌بنیان نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. این نوع اقتصاد باتکیه‌بر دانش و نوآوری، می‌تواند به رشد و پیشرفت کشورها در زمینه‌های مختلف کمک کند. در واقع، اقتصاد دانش‌بنیان به‌عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی عمل می‌کند و می‌تواند به افزایش تولید ناخالص داخلی، ایجاد اشتغال، افزایش صادرات و بهبود سطح زندگی مردم منجر شود.

اقتصاد دانش‌بنیان با استفاده از فناوری‌های جدید به افزایش بهره‌وری، ایجاد ارزش افزوده بالا و توسعه صنایع پیشرفته کمک می‌کند و در نهایت باعث افزایش توان رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی و توسعه صادرات و همچنین ایجاد اشتغال می‌گردد. 

خبرنگار: وضعیت اقتصاددانش بنیان در ایران چگونه است؟ 

دکتر منوچهری: در سال‌های اخیر، تلاش‌های زیادی برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در ایران صورت‌گرفته است. از جمله این تلاش‌ها می‌توان به تأسیس صندوق نوآوری و شکوفایی، ایجاد پارک‌های علم‌وفناوری، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و... اشاره کرد. بااین‌وجود، هنوز چالش‌های زیادی پیش روی توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در ایران وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به کمبود سرمایه‌گذاری در تحقیق‌وتوسعه، ضعف زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، موانع قانونی و غیره اشاره کرد.

بااین‌حال، باتوجه‌به پتانسیل‌های موجود در کشور، مانند نیروی انسانی جوان و تحصیل‌کرده، وجود دانشگاه‌های برتر می‌توان امیدوار بود که اقتصاد دانش‌بنیان در ایران در آینده‌ای نزدیک به جایگاه واقعی خود دست یابد و نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کند.

خبرنگار: چه چالش‌ها در این زمینه وجود دارد؟و راهکارهای پیشنهادی شما چیست؟

دکتر منوچهری: اقتصاد دانش‌بنیان، به‌عنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی، نقشی حیاتی در رشد و پیشرفت کشورها ایفا می‌کند. بااین‌حال، تحقق این مهم با چالش‌های متعددی روبه‌رو است.

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، نبود بستر و زیرساخت‌های لازم برای ایجاد و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است. ایده‌پردازان و تیم‌های خلاق نباید دغدغه تأمین زیرساخت‌های اولیه را داشته باشند. چالش دیگر، مسئله تأمین مالی است که به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مشکلات فعالین این حوزه مطرح می‌شود. همچنین، بازار به‌عنوان رکن اصلی هر کسب‌وکاری، به‌ویژه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. محصولاتی که بازار مناسبی ندارند یا به دلایل مختلف، از جمله تحریم‌ها، دسترسی به بازارهای جهانی برای آنها دشوار است، نمی‌توانند به رشد و توسعه مورد انتظار دست یابند. 

توسعه زیرساخت‌های مناسب از طریق ایجاد فضاهای مجهز و پیشرفته توسط نهادهای ذی‌ربط، تأمین مالی ویژه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر مؤسسات مالی، توسعه بازار داخلی با استفاده از روش‌های مختلف بازاریابی و ایجاد بستر مناسب برای عرضه محصولات دانش‌بنیان در بازارهای خارجی، و رفع موانع بین‌المللی از جمله تحریم‌ها، از جمله راهکارهای کلیدی برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در ایران هستند. اتخاذ رویکردی جامع و هماهنگ در این زمینه و تقویت فرهنگ کارآفرینی و نوآوری در جامعه نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است.

خبرنگار: باتوجه‌به اینکه دانشگاه‌ها منبع تولید علم و دانش هستند چگونه می‌توانند در توسعه اقتصاددانش بنیان نقش داشته باشند؟

دکتر منوچهری: باتوجه‌به اینکه بنده خودم عضوی از بدنه دانشگاه هستم و از نزدیک با مسائل آن آشنا هستم، متأسفانه دانشگاه‌های ما آن‌طور که بایدوشاید، نتوانسته‌اند در این زمینه نقش ایفا کنند. دلیل اصلی آن این است که دانشگاه‌های ما عمدتاً در نسل‌های اول و دوم خود قرار دارند و بیشتر به مسائل تئوری و آموزش محض می‌پردازند. درحالی‌که هدف غایی دانشگاه، تولید فکر و ایده و تبدیل آن به محصول و فناوری در سطح صنعت است. خوشبختانه، در دنیای امروز، دانشگاه‌ها به سمت نسل پنجم در حرکت هستند. هدف اصلی این نسل از دانشگاه‌ها، مهارت‌آموزی، کارآفرینی و توسعه فناوری است و نقش دانش‌بنیان در آنها بسیار برجسته است. اما متأسفانه، در دانشگاه‌های ما هنوز دغدغه اصلی، آموزش و پژوهش به شیوه سنتی است و اقدامات لازم برای حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل پنجم به‌صورت جدی انجام نشده است. یکی از مشکلات موجود، همپوشانی و عدم هماهنگی بین مراکز رشد دانشگاهی و سایر مراکز رشد و نهادهای مرتبط است که منجر به اتلاف منابع و عدم خروجی مطلوب می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، دانشگاه‌ها به‌عنوان مراکز تولید علم و دانش، می‌توانند نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان ایفا کنند. اما برای تحقق این امر، لازم است که دانشگاه‌ها از رویکرد سنتی خود فاصله بگیرند و به سمت دانشگاه‌های نسل پنجم حرکت کنند. 

برای نقش‌آفرینی بیشتر دانشگاه‌ها در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، راهکارهای متعددی وجود دارد به‌عنوان‌مثال؛ تغییر رویکرد دانشگاه‌ها از رویکرد صرفاً آموزشی و پژوهشی به سمت رویکردی جامع‌تر که شامل آموزش، پژوهش، مهارت‌آموزی و توسعه فناوری باشد، از جمله ضروریات است. همچنین توسعه مراکز رشد دانشگاهی نیز می‌تواند به تجاری‌سازی دستاوردهای علمی و پژوهشی و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان کمک کند. 

خبرنگار: پارک‌های علم‌وفناوری چه نقشی در توسعه اقتصاددانش بنیان ایفا می‌کنند؟

دکتر منوچهری: پارک‌های علم‌وفناوری به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین متولیان اقتصاد دانش‌بنیان، نقش بسیار مهمی در توسعه این نوع اقتصاد ایفا می‌کنند. این پارک‌ها با ارائه کمک‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، بستر لازم را برای رشد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم می‌کنند. از جمله کمک‌های سخت‌افزاری می‌توان به ایجاد مکان‌های فیزیکی و امکانات موردنیاز مانند فضاهای اداری، آزمایشگاهی و کارگاهی اشاره کرد که به شرکت‌های دانش‌بنیان کمک می‌کند تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه سنگین در زیرساخت‌ها، فعالیت خود را آغاز کنند. همچنین، ایجاد شهرک‌های علمی تحقیقاتی مانند شهرک علمی تحقیقاتی استان اصفهان، می‌تواند به توسعه و تمرکز فعالیت‌های دانش‌بنیان در یک منطقه خاص کمک کند.

در بخش کمک‌های نرم‌افزاری، پارک‌های علم‌وفناوری با ارائه مشاوره‌های عمومی و تخصصی در زمینه‌های مختلف مانند مدیریت، بازاریابی، مالی و حقوقی، به شرکت‌های دانش‌بنیان کمک می‌کنند تا مشکلات خود را حل کنند و به رشد و توسعه برسند. خدمات مربوط به مالکیت فکری، از جمله ثبت اختراع، نیز از دیگر کمک‌های نرم‌افزاری است که پارک‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه می‌دهند تا از ایده‌ها و اختراعات خود محافظت کنند. برگزاری نشست‌های هم‌فکری بین شرکت‌های دانش‌بنیان نیز به تبادل ایده و تجربه بین آنها کمک می‌کند و زمینه را برای همکاری‌های مشترک فراهم می‌کند.

علاوه بر این، پارک‌ها می‌توانند باتوجه‌به بودجه‌هایی که دارند، تسهیلات مختلفی مانند تسهیلات مالی، تسهیلات مالیاتی و تسهیلات گمرکی به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه دهند. البته لازم است نظارت‌های ویژه‌ای بر فعالیت‌های شرکت‌ها توسط پارک وجود داشته باشد تا این حمایت‌ها در جهت مطلوب مصرف شود.

خبرنگار: دولت چه وظایفی در قبال توسعه اقتصاددانش بنیان دارد؟

دکتر منوچهری: در ابتدا، دولت باید با رفع موانع و ایجاد زیرساخت‌های لازم، زمینه را برای فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم کند. این امر شامل اصلاح قوانین و مقررات دست‌وپاگیر، تسهیل فرآیندهای اداری مانند ثبت شرکت و دریافت مجوزها، و ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی و فناوری مانند پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و اینترنت پرسرعت می‌شود. همچنین، دولت باید با تسهیل و اصلاح فرآیندها، مسیر را برای شرکت‌های دانش‌بنیان هموار کند. فرآیند ارزیابی شرکت‌ها و اعطای مجوزها باید شفاف و کارآمد باشد، زمینه جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی و خارجی فراهم شود، و حمایت‌های لازم در زمینه بازاریابی و صادرات محصولات و خدمات دانش‌بنیان ارائه شود در نهایت، دولت باید با ارائه حمایت‌های مالی و قانونی، به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کمک کند. این حمایت‌ها می‌تواند شامل تأمین مالی از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و تسهیلات کم‌بهره، حمایت از تحقیق‌وتوسعه و تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در این زمینه، و ایجاد نهادهای هماهنگ‌کننده بین بخش‌های مختلف باشد.

به‌طورکلی، دولت با انجام این وظایف و ایجاد یک محیط مساعد برای فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌تواند نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و تحقق اهداف توسعه اقتصادی کشور ایفا کند.

خبرنگار: شرکت‌های دانش‌بنیان چه نقشی در اقتصاددانش بنیان ایفا می‌کنند؟

دکتر منوچهری: شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان خط مقدم اقتصاد دانش‌بنیان، نقش بسیار مهمی در توسعه این نوع اقتصاد ایفا می‌کنند. آنها باتکیه‌بر دانش و فناوری، محصولاتی نوآورانه و باکیفیت بالا تولید می‌کنند که نیازهای جامعه را برطرف می‌کنند و ارزش افزوده بالایی برای کشور ایجاد می‌کنند. این شرکت‌ها با انجام تحقیقات و توسعه، به پیشرفت فناوری و نوآوری در زمینه‌های مختلف کمک می‌کنند و به ارتقای سطح علمی و فناوری کشور می‌انجامند. شرکت‌های دانش‌بنیان با ایجاد فرصت‌های شغلی برای متخصصان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، به کاهش نرخ بیکاری و توسعه نیروی انسانی متخصص کمک می‌کنند. این شرکت‌ها با تولید محصولات و خدمات باکیفیت و رقابتی، به افزایش رقابت‌پذیری اقتصاد کشور در سطح بین‌المللی کمک می‌کنند. شرکت‌های دانش‌بنیان با ایجاد ارزش افزوده بالا و افزایش صادرات، به توسعه اقتصادی کشور و افزایش درآمد ملی کمک می‌کنند. موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند به ایجاد انگیزه برای سایر افراد و شرکت‌ها برای ورود به این حوزه و توسعه فعالیت‌های دانش‌محور منجر شود. البته برای اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند به طور کامل نقش خود را در اقتصاد دانش‌بنیان ایفا کنند، لازم است که دولت حمایت‌های لازم را از آنها به عمل آورد و چالش‌ها و موانع موجود در این حوزه را برطرف کند.

خبرنگار: به نظر شما، آیا اقتصاد دانش‌بنیان می‌تواند به حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی ایران، مانند بیکاری و فقر، کمک کند؟ چگونه؟

دکتر منوچهری: اقتصاد دانش‌بنیان، باتکیه‌بر دانش و نوآوری، می‌تواند نقش بسیار مهمی در حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی ایران ایفا کند. شرکت‌های دانش‌بنیان، به‌ویژه استارتاپ‌ها، با ایده‌های نوآورانه و پتانسیل رشد بالا، می‌توانند فرصت‌های شغلی متعددی برای جوانان تحصیل‌کرده و متخصص ایجاد کنند. این شغل‌ها اغلب تخصصی و با حقوق بالا هستند که می‌تواند به بهبود سطح زندگی و کاهش مهاجرت نخبگان کمک کند. توسعه کسب‌وکارهای دانش‌محور، به طور غیرمستقیم نیز می‌تواند باعث ایجاد شغل در بخش‌های مرتبط مانند خدمات، تولید و بازرگانی شود. اقتصاد دانش‌بنیان باتکیه‌بر فناوری‌های پیشرفته و دانش روز، می‌تواند بهره‌وری را در بخش‌های مختلف اقتصادی افزایش دهد. تولید محصولات و خدمات باارزش افزوده بالا، می‌تواند به رشد اقتصادی و افزایش درآمد ناخالص ملی منجر شود. صادرات محصولات دانش‌بنیان، به دلیل ارزش افزوده بالا، می‌تواند به بهبود تراز تجاری و افزایش درآمدهای ارزی کشور کمک کند. رشد اقتصادی ناشی از توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، می‌تواند به افزایش درآمد خانوارها و کاهش فقر کمک کند. توسعه فناوری‌های نوین در زمینه‌هایی مانند بهداشت، آموزش و کشاورزی، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و دسترسی آسان‌تر مردم به خدمات ضروری منجر شود. ایجاد فرصت‌های شغلی تخصصی و با درآمد بالا، می‌تواند به کاهش شکاف طبقاتی و بهبود توزیع درآمد کمک کند.

خبرنگار: شما به‌عنوان استاد دانشگاه چه پیشنهادی به دانشجویان در ارتباط با حوزه اقتصاددانش بنیان دارید؟

دکتر منوچهری: توصیه من به دانشجویان این است که حوزه اقتصاد دانش‌بنیان را جدی بگیرند و از همین حالا برای ورود به این عرصه آماده شوند. اقتصاد دانش‌بنیان، آینده اقتصاد کشور است و فرصت‌های شغلی بسیاری در این حوزه وجود دارد. دانشجویان می‌توانند با ایده‌های نوآورانه خود، در توسعه کشور و بهبود زندگی مردم نقش داشته باشید. این حوزه، محیطی پویا و پر از فرصت برای یادگیری و رشد شخصی و حرفه‌ای است.

برای آماده‌شدن، در زمینه اقتصاد دانش‌بنیان، باید فناوری‌های روز، کارآفرینی و مدیریت کسب‌وکار مطالعه و مهارت‌های موردنیاز این حوزه مانند برنامه‌نویسی، تحلیل داده، بازاریابی دیجیتال و... را بیاموزند. دانشجویان باید سعی کنید ایده‌های نوآورانه در زمینه‌های مختلف پیدا کنند  و آنها را پرورش دهند همچنین با افراد فعال در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، اساتید دانشگاه و کارآفرینان در ارتباط باشند و  در رویدادها، مسابقات و کارگاه‌های مرتبط با این حوزه شرکت نموده و تجربه کسب کنند.

خبرنگار: اگر قرار باشد شما به‌عنوان مسئول سیاست‌گذاری اقتصاد دانش‌بنیان انتخاب شوید، چه اقداماتی را در اولویت قرار خواهید داد؟

دکتر منوچهری: در ابتدا، تمرکز خود را بر ایجاد و توسعه فضاهای علمی تحقیقاتی در سراسر کشور خواهم گذاشت. این امر شامل توسعه و تجهیز پارک‌های علم‌وفناوری، مراکز رشد و سایر فضاهای مشابه با عناوین مختلف می‌شود. همچنین، ایجاد شهرک‌های علمی تحقیقاتی تخصصی در حوزه‌هایی که مزیت رقابتی داریم، از دیگر برنامه‌های اصلی خواهد بود. برای تحقق این امر، تأمین مالی و حمایت از این فضاها برای جذب شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در گام بعدی، نقش بخش خصوصی را در این حوزه تقویت خواهم کرد. این امر از طریق ایجاد مشوق‌های مالی و قانونی برای جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، تسهیل فرآیندها و کاهش بوروکراسی برای فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و سایر ابزارهای مالی برای حمایت از این شرکت‌ها انجام خواهد شد.

توسعه زیرساخت‌ها، به‌ویژه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، از جمله اینترنت پرسرعت و پهنای باند مناسب، از دیگر اولویت‌های من خواهد بود. ایجاد زیرساخت‌های آزمایشگاهی و کارگاهی موردنیاز شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه زیرساخت‌های آموزشی و پژوهشی مرتبط با اقتصاد دانش‌بنیان نیز در این راستا انجام خواهد شد. سازماندهی حمایت‌ها و تخصیص منابع مالی به‌صورت هدفمند و بر اساس شاخص‌های عملکردی از دیگر وظایف اصلی من خواهد بود. برای این منظور، یک سامانه جامع برای ارزیابی و رصد عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد و سازوکارهای نظارتی برای جلوگیری از انحراف منابع و سوءاستفاده‌های احتمالی در نظر گرفته خواهد شد.

تشکیل شوراهای مشورتی با حضور نمایندگان شرکت‌های دانش‌بنیان، بخش خصوصی، دولت، گروه‌های متخصص و بخش بازار نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این شوراها وظیفه بررسی و تعیین روش‌ها و شاخص‌های جهانی ارزیابی عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان و ارائه پیشنهادها و راهکارهای عملی برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان را بر عهده خواهند داشت. در نهایت، ایجاد شبکه‌های ارتباطی بین شرکت‌های دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و بخش خصوصی و برگزاری رویدادها، همایش‌ها و نمایشگاه‌های تخصصی برای معرفی محصولات و خدمات این شرکت‌ها از دیگر برنامه‌های من خواهد بود. توسعه همکاری‌های بین‌المللی در زمینه اقتصاد دانش‌بنیان نیز در این راستا پیگیری خواهد شد.

خبرنگار: به نظر شما آینده اقتصاددانش بنیان در ایران چگونه خواهد بود؟

دکتر منوچهری: به نظر من، آینده اقتصاد دانش‌بنیان در ایران بسیار روشن است و سرعت پیشرفت در این حوزه نه‌تنها افزایش‌یافته، بلکه همچنان روبه‌افزایش است. هیچ نیرویی نمی‌تواند مانع پیشرفت علم‌وفناوری شود و این مسیر با سرعت روزافزون در حال حرکت است. کشورهای پیشرفته جهان، سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در این حوزه انجام می‌دهند و رقابت تنگاتنگی در این زمینه وجود دارد. ایران نیز دارای نیروی انسانی جوان، تحصیل‌کرده و خلاق است که می‌تواند موتور محرکه توسعه اقتصاد دانش‌بنیان باشد. دولت نیز به اهمیت این موضوع پی برده و حمایت‌های مختلفی از شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه این حوزه انجام می‌دهد.

بااین‌حال، در این مسیر، چالش‌هایی نیز وجود دارد. گاهی اوقات، پیشرفت علم‌وفناوری می‌تواند آسیب‌زا باشد که با مدیریت صحیح می‌توان این چالش‌ها را پشت سر گذاشت. اما در کنار این چالش‌ها، فرصت‌های بی‌نظیری نیز وجود دارد. با توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، شغل‌های جدیدی در آینده ایجاد خواهد شد که نیاز به تخصص‌های جدیدی دارند. این امر، فرصت‌های بی‌نظیری را برای جوانان و فارغ‌التحصیلان فراهم می‌کند. هوش مصنوعی، به‌عنوان یک پروژه دانش‌بنیان و محصول اقتصاد دانش‌بنیان، نمونه‌ای از این پیشرفت‌هاست. شرکت‌های بزرگ جهان در حال رقابت در این زمینه هستند و پیشرفت‌های چشمگیری نیز حاصل شده است. در ایران نیز شرکت‌های دانش‌بنیان بسیاری در حال فعالیت هستند و محصولات و خدمات نوآورانه‌ای را به بازار عرضه می‌کنند.

باتوجه‌به روند روبه‌رشد علم‌وفناوری، ظرفیت‌های بالای ایران و حمایت‌های دولتی، آینده اقتصاد دانش‌بنیان در ایران بسیار روشن است. البته، مدیریت چالش‌ها و استفاده از فرصت‌ها، نقش کلیدی در تحقق این چشم‌انداز خواهد داشت.

خبرنگار: در پایان، اگر مطلب دیگری دراین‌خصوص دارید که فکر می‌کنید برای مخاطبان ما مفید باشد، لطفاً بفرمایید.

دکتر منوچهری: مایلم بر چند نکته کلیدی که برای توسعه هرچه بیشتر اقتصاد دانش‌بنیان در کشورمان حائز اهمیت هستند، تأکید کنم:

توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، بیش از هر چیز، نیازمند توجه به نیروی انسانی متخصص و ماهر است. سرمایه‌گذاری در آموزش‌وپرورش، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، و پرورش نیروهای خلاق و نوآور، از جمله ضروریات است.

همچنین، توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، نیازمند همکاری و تعامل بین بخش‌های مختلف جامعه، از جمله دانشگاه‌ها، صنعت، دولت و بخش خصوصی است. ایجاد سازوکارهای مناسب برای این همکاری و تعامل، از جمله وظایف اصلی سیاست‌گذاران است.

صادرات محصولات و خدمات دانش‌بنیان به بازارهای بین‌المللی، می‌تواند نقش مهمی در توسعه این حوزه و افزایش درآمد ملی داشته باشد. حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه، از جمله وظایف دولت است.

ترویج فرهنگ نوآوری و کارآفرینی در جامعه، و آگاهی‌بخشی به مردم در مورد اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان، می‌تواند به توسعه این حوزه کمک کند.

امیدوارم با تلاش و همدلی همه دست‌اندرکاران، شاهد پیشرفت روزافزون جوانان، به‌ویژه دانش‌بنیان‌ها، در کشورمان باشیم و دولتمردان نیز توجه بیشتری به توسعه این حوزه مبذول دارند. ان‌شاءالله شاهد رفع مشکلات فعالان این حوزه باشیم و از ظرفیت بالای نیروهای تحصیل‌کرده کشورمان در این راستا بهره ببریم.

در پایان، از شما خبرگزاری محترم که این فرصت را برای بحث و تبادل نظر در مورد اقتصاد دانش‌بنیان فراهم کردید، تشکر می‌کنم.

خبرنگار: با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.