علمی، پژوهشی و فناوری

مرکز ملی هوش مصنوعی، یادگار ماندگار شهید رئیسی

در آذرماه 1402، سید ابراهیم رئیسی در حکمی به روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور، دستور تشکیل شورای ملی راهبری و مرکز ملی هوش مصنوعی را داد و معاون علمی را مسئول تشکیل این شورا کرد.راه‌اندازی «مرکز ملی هوش مصنوعی» به دستور رئیس‌جمهور در راستای تحقق وظایف و انتظارات از شورای ملی راهبری و پیگیری منسجم و متمرکز اهداف فناورانه و اقتصادی در حوزه هوش مصنوعی بود.

جزئیات حکم رئیس‌جمهور در باب راه اندازی «مرکز ملی هوش مصنوعی»

در حکم رئیس جمهور، مهمترین انتظارات وی از این شورا مطرح شده است. «ایجاد زنجیره کامل و پایدار چرخه ایده تا ثروت (بازار) در هوش مصنوعی» و «استفاده از فرصت جهشی هوش مصنوعی برای پیشرفت اقتصادی کشور» دو هدف مهم از راه اندازی این مرکز عنوان شده است. از دیگر خواسته‌های رئیس‌جمهور شهید در این راستا، «برنامه‌ریزی برای ایجاد زیرساخت‌ها و توانمندی‌های فناورانه داخلی برای دستیابی به مرجعیت علمی و تحریم‌ناپذیری» است.شهید رئیسی در بخش دیگری از این حکم، به موضوع نخبگان هوش مصنوعی پرداخته و در این خصوص مأموریت مهمی را به رئیس بنیاد ملی نخبگان می‌سپارد؛ «شناسایی، پرورش و شکوفاسازی سرمایه انسانی نخبه در حوزه هوش مصنوعی با بهره‌گیری از ظرفیت جامعه علمی کشور اعم از دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، اندیشکده‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان» دستور رئیسی در این راستا است.طبق این حکمِ رئیس‌جمهور، باید راه‌اندازی «مرکز ملی هوش مصنوعی» برای تحقق وظایف و انتظارات از شورا و پیگیری منسجم و متمرکز اهداف فناورانه و اقتصادی در این حوزه در دستور کار قرار گیرد.

اعضای «شورای ملی راهبری هوش مصنوعی»

ریاست این شورا با رئیس جمهور یا معاون علمی رئیس جمهور است و دبیر شورا و رئیس مرکز ملی هوش مصنوعی هم به پیشنهاد معاون علمی رئیس جمهور و با حکم رئیس جمهور تعیین می‌شود. اعضای این شورا نیز رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی، وزرای صنعت، معدن و تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رئیس صندوق توسعه ملی، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی و دو عضو حقیقی به پیشنهاد دبیر شورا و با حکم رئیس جمهور تعیین شده است‌.به گفته دبیر ستاد توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی و رباتیک، شهید رئیسی اختلاف در نهادهای بالادستی کشور در مورد مرجع تصویب سند ملی هوش مصنوعی را با گذراندن یک ماده واحده در شورای عالی انقلاب فرهنگی حل کرد تا تصویب سندملی هوش مصنوعی با سرعت بیشتری صورت پذیرد. در شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند ملی هوش مصنوعی به مرحله بلوغ خود رسید و قرار بود که 22 خرداد امسال این سند مطرح شده و به عنوان سندملی کشور در حوزه هوش مصنوعی به تصویب برسد.

گسترش زیرساخت‌های فناوری در کشور برای تشکیل مرکز ملی هوش مصنوعی توسط رئیس‌جمهور شهید

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی و رباتیک همچنین در ارتباط با فراهم کردن زیرساخت‌های تشکیل این مرکز توسط شهید رئیسی گفت: حساسیت هوش مصنوعی یک مسئله راهبردی، اساسی و حیثیتی است و شهید رئیسی این را عمیقا فهمیده بود. از این رو زیرساخت‌های فناوری را در کشور بسط داد، فیبر نوری را در همه جا منتشر کرد و تحولی که از جهت تجهیز زیرساخت فناوری کشور، اپراتور داده، اپراتور هوش مصنوعی و پردازش سریع را در کشور کلید زد. این‌ها اموری بودند که وی با تأسیس مرکز ملی هوش مصنوعی، منویات شناختی خود و دیدگاهی که از جهت فلسفی، دینی مذهبی و ایدئولوژیک نسبت به مسئله هوش مصنوعی داشت، رقم زد.

«مرکز ملی هوش مصنوعی» یادگار مهم و ارزشمند رئیس‌جمهور

در این راستا معاون علمی رئیس‌جمهور در روزهای نخست بعد از شهادت آیت‌الله رئیسی، در حاشیه بازدید از نمایشگاه ایران هلث گفت: یکی از ابتکارات رئیس جمهور شهید در حوزه علم و فناوری جدیت و پیگیری در تاسیس مرکز ملی هوش مصنوعی بود که قبل از ۲۰ خرداد افتتاح رسمی این مرکز اتفاق خواهد افتاد. این که یک رئیس جمهور در شرایط اقتصادی سخت در این حد پیگیر فناوری باشد که شخصا پیگیر باشد و دستور تشکیل شورای هوش مصنوعی دهد و کارش را پیش ببرد بک توجه کامل می‌خواهد.همچنین در ارتباط با مرکز ملی هوش مصنوعی و اهتمام شهید رئیسی برای تشکیل آن، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی و رباتیک می‌گوید: «بزرگترین اقدام آیت الله رئیسی در حوزه هوش مصنوعی، تشکیل مرکز ملی هوش مصنوعی و شورای راهبری هوش مصنوعی در کشور بود. تشکیل این مرکز در بازه زمانی کوتاه بعد از تشکیل ستاد هوش مصنوعی، نشانه اولویت‌بخشی و اهتمام جدی ایشان به جایگاه هوش مصنوعی بود. همچنین قرار بود مرکز ملی هوش مصنوعی، به سازمان ملی هوش مصنوعی تبدیل شده و در رده سازمان انرژی اتمی به عنوان یک مسئله حیثیتی و اساسی و راهبردی کشور مورد توجه قرار بگیرد.»لازم به ذکر است با توجه به حادثه ناگواری که برای رئیس‌جمهور کشور اتفاق افتاد و منجر به شهادت ایشان شد، هنوز این مرکز راه‌اندازی نشده است. همان طور که ذکر شد به گفته معاون علمی رئیس جمهور، قرار بود تا 20 خرداد این مرکز راه اندازی شود.