علمی، پژوهشی و فناوری

نبض حیات کهکشان‌ها در دست سیاهچاله‌ها

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : محققان فرانسوی و چینی با تحقیق روی ۶۹ کهکشان نزدیک اعلام کردند سیاهچاله های واقع در مرکز کهکشان می توانند گازهای سرد اطراف خود را داغ کنند و به این ترتیب از تراکم آن و تبدیل شدن به ستارگان جدید جلوگیری کند. یافته های آنها نشان می دهد هرچه سیاهچاله بزرگ تر باشد، گازهای سرد کمتری در کهکشان وجود خواهد داشت.

به گفته وانگ تائو محقق ارشد این پژوهش از دانشگاه نانجیانگ، گاز سرد یک ماده خام مهم برای تشکیل ستاره است و هرچه سیاهچاله در کهکشان بزرگتر باشد، گاز سرد کمتری در آن وجود خواهدداشت. این تحقیق دلیل آنکه چرا برخی کهکشان ها برای مدتی طولانی رشد می کنند و برخی دیگر در حالت خواب قرار می گیرند را توضیح می دهد.

دیوید الباز یکی از مولفان این پژوهش از دانشگاه پاریس-اسکالی فرانسه چنین رویدادی را با برعکس قرار دادن لیوانی روی شمع مقایسه کرد. او در این باره می گوید: شمع به دلیل فقدان هوا پس از چند ثانیه خاموش می شود. سیاهچاله نیز به شیوه ای مشابه اجازه نمی دهد کهکشان ستارگان جدید بسازد.

کهکشان ها بخشی مهم از جهان هستند که هرکدام از آنها شامل میلیون ها ستاره همراه گازهای بین ستاره ای، گردو غبار و ابرسیاهچاله ای در مرکز خود هستند.

محققان مدت‌هاست که ارتباط بین جرم یک سیاه‌چاله بسیار پرجرم و جرم ستاره‌های کهکشان آن را درک کرده بودند.

ستاره شناسان پیش از این معتقد بودند سیاهچاله ها در جلوگیری از تشکیل ستارگان جدید نقش دارند اما تاکنون هیچ شواهد مستقیمی برای پشتیبانی از این نظریه وجود نداشت اما در تحقیق جدید روی نوع خاصی از گاز به نام هیدروژن اتمی تمرکز شد. این ماده عنصر اصلی در فضای بین ستاره ای است و در تشکیل این اجسام آسمانی نقش مهمی دارد.

پژوهش نشان داد مقدار هیدروژن اتمی در کهکشان ارتباط قدرتمندی با جرم سیاهچاله واقع در مرکز آن دارد. هنگامیکه تاثیر سیاهچاله حذف شد، ارتباط بیان گاز سرد محتوی سیاهچاله و دیگر عوامل بسیار بسیار ضعیف شد. این امر نشان می دهد حجم سیاهچاله احتمالا مهم ترین پارامتر فیزیکی است که روی مقدار گاز سرد موجود در کهکشان تاثیر می گذارد.

به گفته محققان ۲ توضیح برای این یافته وجود دارد. نخست آنکه سیاهچاله احتمالا از مرکز کهکشان گاز را به خارج پرتاب می کند اما وقوع این رویداد بعید است زیرا بسیاری از کهکشان ها با وجود سیاهچاله های فعال همچنان ستاره می سازند. احتمال دوم نیز آن است که جت‌های یک سیاه‌چاله فعال، گاز اطراف را گرم می‌کند و از سوخت‌رسانی آن به کهکشان جلوگیری می‌کنند. چنین فرایندی به عنوان گرسنگی کهکشان شناخته می شود.

آنها با توجه به شبیه سازی انجام شده، توضیح دوم را ترجیح دادند.