علمی، پژوهشی و فناوری

واکنش متخصصان به نشت گل حفاری ناشی از عملیات خط ۲ مترو اصفهان

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری اصفهان:  علیرضا شهنام‌نیا، استاد بسیجی دکتری مهندسی ژئوتکنیک و عضو مرکز تحقیقات و مطالعات آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، در واکنش به نشت گل حفاری ناشی از عملیات خط ۲ مترو در محدوده خیابان نشاط، بر ضرورت تلفیق دانش فنی مکانیک خاک، شناخت دقیق آب‌های زیرزمینی و مدیریت بحران در پروژه‌های عمرانی بزرگ شهری تأکید کرد.

وی با اشاره به اهمیت موضوع گفت: نشت گل حفاری که از عمق ۲۲ متری به سطح خیابان و فروشگاه های بر خیابان نشاط و  منازل مسکونی ابتدای کوی شیخ حسینی  راه یافته است، علاوه بر ایجاد مشکلات برای شهروندان، هشداری علمی برای توجه جدی‌تر به ویژگی‌های ژئوتکنیکی خاک و شرایط هیدروژئولوژیکی آبخوان اصفهان است. این رخداد نشان می‌دهد که شناخت دقیق لایه‌های زمین و چاه‌های قدیمی پیش از آغاز عملیات، امری حیاتی در پروژه‌های زیرساختی همچون مترو است. 

شهنام‌نیا ادامه داد:  پایداری جداره شافت تونل در زمین‌هایی با ساختار متفاوت از نظر دانه بندی خاک و زمین‌شناسی تنها با مدیریت دقیق وضع موجود و بافت قدیمی مسکونی منطقه و سیستم فاضلاب موجود که تلفیقی از چاه‌های جذبی و فاضلاب  هر منطقه است  می بایست فشار گل حفاری و پایش مستمر نشست سطحی صورت گیرد

وی افزود:. بی‌توجهی به این موارد می‌تواند پیامدهایی چون نشست معابر را ایجاد نماید. این مسئله از لحاظ روانی نیز  تاثیر منفی خواهد داشت و شهروندان و ساکنین مناطق نزدیک به عملیات حفاری زیرزمینی را دچار مشکل می‌نماید. با توجه به این پیامدها و اثراف منفی ضرورت دارد در خصوص فرونشست در کلان شهر اصفهان و نیز لزوم پیگیری نهادهای زیربط در جهت کاهش اثرات مخرب روانی برشهروندان، اقدامات پیشگیرانه در برنامه‌ریزی لحاظ شده باشد و در صورت هر گونه مشکل احتمالی با آمادگی کامل امداد‌رسانی در اسرع وقت انجام گیرد. 

این استاد بسیجی متخصص در حوزه آب و خاک ادامه داد: همچنین با توجه به اظهارات استاندار محترم جناب آقای دکتر جمالی نژاد که وضعیت کنونی اصفهان را از زلزله خاموش به آتشفشان فعال تعبیر نموده‌، تاکید می‌شود در کلان مدیریت بحران و کاهش مخاطرات استان اصفهان بصورت بسیار جدی مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: از منظر مدیریت بحران، ضروری است در چنین مواردی فوراً تیم‌های امدادی و فنی در محل حاضر شوند تا علاوه بر رفع آثار فوری حادثه، از گسترش آن نیز جلوگیری کنند. هم‌زمان باید از راهکارهایی مانند اصلاح ترکیب گل حفاری، تزریق مصالح پایدارکننده و استفاده از سامانه‌های هوشمند مانیتورینگ فشار بهره‌گرفته شود.

این استاد بسیجی عضو مرکز تحقیقات و مطالعات آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در پایان تأکید کرد: توسعه زیرساخت‌های شهری همچون مترو بدون توجه به شرایط مکانیک خاک و شرایط آبخوان اصفهان، می‌تواند به تهدیدی برای ایمنی شهروندان بدل شود. از این رو، تلفیق علم، تجربه مهندسی و مدیریت بحران  و لزوم استفاده از نهاد دانشگاه جهت همکاری با صنعت باید به عنوان اصل راهبردی در تمامی مراحل طراحی و اجرا مورد توجه قرار گیرد.