کتاب‌ها، مقالات و مجلات

کتاب «پژوهشی نو در تاریخ و جغرافیای تاریخی مغان، خاستگاه سادات مبارز خلیفه‌لو» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از اردبیل؛ کتاب تخصصی «پژوهشی نو در تاریخ و جغرافیای تاریخی مغان، خاستگاه سادات مبارز خلیفه لو» به همت دکتر سیدمهدی جوادی قوزلو در 428 صفحه منتشر و در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.

از این کتاب پژوهشی که در دو فصل «تاریخ و جغرافیای تاریخی مغان» و «سادات خلیفه‌لو مغان» به عنوان مکمل، همراه با زیرمجموعه‌های لازم تالیف شده است، طبق هماهنگی‌های اولیه انجام گرفته در آینده نزدیک با حضور آیت الله دکتر سیدحسن عاملی، نماینده ولی فقیه در استان، نماینده مردم استان در مجلس خیرگان رهبری و امام جمعه اردبیل در مرکز استان و شهرستان گرمی رونمایی خواهد شد. 

کلیّات مغان، جغرافيای سیاسی و طبیعی، نام و نام‌گذاری و جغرافیای تاریخی، اوضاع باستان‌شناختی، ارتباط «اصحاب الرّسّ» مذکور در قرآن کریم و نهج‌البلاغه با ساکنین کناره‌های رود ارس و نیز ارتباط احتمالی این موضوع با «بنی رسّی» از شیعیان زیدی مهاجر از یمن و ساکن در آذربایجان و کرانه‌های دریای خزر، شهرها، تپه‌ها و محوطه‌های تاریخی، شهرهای تاریخی ورثان(اولتان)، باجروان و برزند بر اساس منابع تاریخی وجغرافیایی و قرار گرفتن این شهرها در مسیر جاده ابریشم و... از محورهای اصلی مورد بحث در فصل نخست این مجموعه است. 

مغان از ورود اسلام تا پایان دولت اتابکان آذربایجان، مغان از حمله مغولان تا پایان دوره زندیّه، دوره قاجاريّه، دوره‌ی پهلوی، آموزش و پرورش، علماء، شعراء و عرفای مغان، اوضاع اقتصادی و مغان در دایرة المعارف‌های انگلیسی زبان و... از دیگر عناوینی است که در این فصل از مجموعه مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است.

در فصل دوم این کتاب هم بخش‌های سادات خلیفه‌لو مغان و روابط آنان با حکمرانان سادات طالش، نامگذاری، خاستگاه، مبارزه و حضور در عرصه‌های سیاسی و شجره‌نامه و نسب‌شناسی آنها، چگونگی استقرار پیشینیان سادات خلیفه‌لو در نواحی آذربایجان و ارّان(= جمهوری آذربایجان)، اوضاع سیاسی گرمی و اجارود مغان و مقابله مردم این نواحی با روس‌ها در قالب حمایت از حکمرانان سادات تالش در جنگ‌های ایران و روس، مبارزات دامنه‌دار دلاورمردان سادات خلیفه‌لو با روس‌ها، حزب توده و حزب دموکرات و دست نشانده‌های آنان در نواحی مغان به ویژه موران گرمی و عاقبت کار آنان که از میان این چهره‌ها، میرسادات‌خان، سيداحمد ميرخاص و ميرغلام‌ منصوري مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. گذشته از انعکاس سرگذشت بزرگان و چهره‌های برجسته این سادات در زمینه‌های مختلف دردوره معاصر همراه با شجره نامه مربوطه و تصاویر رنگی آنان، در میان نیاکان این سادات هم چند تن از صاحبان رشته‌های مختلف علوم اسلامی با عنوان «علّامه» به چشم می‌خورد که علّامه محقّق، شیخ[سیّد] فخرالدّین عبدالوهّاب و پدرش علّامه سیّدضیاء‌الدّین عبدالله و نیز پدر او سیّد مجدالدین محمد و صاحب عنوان «العالم الزاهد» و پدر وی سیّدفخرالدّین علی با عنوان «العالم الشاعر النسّابه» و نیز فرد نوزدهم از این نسل از سادات در شجره‌نامه حاضر و به نام یحیی بن الحسن ملقّب به «النّسابه» بوده است. 

از نقاط قوت و ویژگی‌های خاص این مجموعه می‌توان به بهره‌مندی حداکثری از منابع دست اول تخصصی به زبان‌های عربی، ترکی، عثمانی و انگلیسی، مرجع و مآخذ تخصصی اسلامی، ایرانی و جهانی شناسنامه‌دار از جمله دائرة المعارف‌های شناخته شده، آثار خطی و دست نوشته‌ها و اطلاعات مردمی، مستند بودن مطالب همراه با ارجاعات دقیق و نیز بهره‌مندی از یافته‌های علمی مستقیم و میدانی برخی پژوهشگران به عنوان مکمل‌های مطالب کتابخانه‌ای، بومی منطقه بودن مولف و حضور در محل برخی آثار و وقایع تاریخی و تهیه تصاویر مورد نیاز از آن‌ها، پرداخت به موضوعات بکر و دارای ابهامات و تلاش در جهت شفاف‌سازی آن‌ها اشاره کرد. 

علاوه بر موضوع «سادات خلیفه‌لو» که خود به طورکامل از موضوعات جدید و بکر بوده و تاکنون چه در استان اردبیل، چه در سطح کشور و حتی در جهان، مجموعه ی مدونی در این باره دردسترس نیست؛ پرده‌برداری علمی و پژوهشی از سه شهر مهم و تاریخی برزند، باجروان و ورثان(اولتان) در مغان در چارچوب خاص پژوهشی یعنی کتابخانه‌ای و میدانی، طرح احتمال عبور جادّه ابریشم از مغان و طرح موضوع احتمال سکونت بازماندگان جابرابن‌عبدالله انصاری از صحابه بزرگ پیامبر(ص) در روستای زاویه سنگ(داش زیوه) انگوت، از دیگر ویژگی‌های بارز، اختصاصی و گاهی منحصر به فرد مجموعه حاضر در مقایسه با دیگر آثار مشابه می‌تواند باشد.

کتاب «پژوهشی نو در تاریخ و جغرافیای تاریخی مغان، خاستگاه سادات مبارز خلیفه‌لو» به قیمت 350 هزار تومان به بازار کتاب عرضه شده و از کتابفروشی یاوریان، واقع در اردبیل، چهار راه امام خمینی(ره) قابل تهیه است.

شایان ذکر است دكتر سيّد مهدي جوادي که يكي از چهره‌هاي فعال علمي و پژوهشي استان اردبيل و متولد شهرستان گرمی است در کنار کارهای پژوهشی و تدریس، هفت عنوان کتاب به نام‌های «دانشنامه تاریخی استان اردبیل بخش اول (اردبیل- به عنوان ناظر علمی- )، «کتاب‌شناسی توصیفی استان اردبیل»، «دیوان لغات‌التّرک محمود کاشغری و اصطلاحات مهم دیوانی در آن»، ترجمه کتاب «جهان نما»، اثر حاجی خلیفه(کاتب چلبی) در دو جلد، «شهرهای تاریخی برزند، باجروان و ورثان(اولتان) در ناحیه‌ی مغان (موقان» و «پژوهشی نو در تاریخ و جغرافیای تاریخی مغان، خاستگاه سادات مبارز خلیفه لو» تالیف و چاپ کرده است. برای اطلاع بیشتر علاقه مندان گرامی دراین باب به پیشگفتار اثر تالیفی جدید نویسنده رجوع شود.

انتهای پیام/