پزشکی و سلامت

کم‌تحرکی؛ تهدیدی برای سلامت جسم و روان در دنیای مدرن

به گزارش پایگاه خبری علم و فناوری : زندگی مدرن با سرعت بالای خود، انسان‌ها را به سوی نشستن‌های طولانی‌مدت و فعالیت بدنی کم سوق داده است. اکثر افراد ساعات زیادی از روز را در حالت نشسته سپری می‌کنند، در حالی که این شیوه زندگی به مرور می‌تواند به مشکلات جدی جسمی و روانی منجر شود.  فرهاد اقبال متخصص فیزیوتراپ در این زمینه می‌گوید: «کم‌تحرکی به یکی از مهم‌ترین عوامل بیماری‌های مزمن و هزینه‌بر تبدیل شده است و با توجه به وضعیت کنونی، باید تغییراتی جدی در سبک زندگی افراد ایجاد شود.»

بیماری‌های قلبی و عروقی؛ از نشستن به سکته

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که ناشی از کم‌تحرکی است، بیماری‌های قلبی و عروقی است. نشستن طولانی‌مدت، بدون فعالیت بدنی، باعث افزایش چربی خون و فشار خون می‌شود که هر دو از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی هستند.اقبال تاکید می‌کند: «افرادی که تحرک کافی ندارند، به راحتی در معرض بیماری‌های قلبی و عروقی قرار می‌گیرند. کم‌تحرکی باعث افزایش فشار خون و چربی‌های خون می‌شود که در نهایت به سکته‌های قلبی و مغزی می‌انجامد.»

دیابت و چاقی؛ نتیجه‌گان بی‌تحرکی

یکی دیگر از پیامد‌های منفی بی‌تحرکی، افزایش وزن و چاقی است. چاقی خود عامل اصلی بروز دیابت نوع ۲ است و این بیماری نیز به‌طور مستقیم با سبک زندگی کم‌تحرک ارتباط دارد.  اقبال در این باره می‌گوید: «افرادی که فعالیت بدنی ندارند، به راحتی به دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شوند. چاقی، که ناشی از بی‌تحرکی است، می‌تواند به بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند بیماری‌های قلبی، فشار خون و مشکلات مفصلی منجر شود.»

مشکلات مفصلی؛ وقتی بدن حرکت نمی‌کند

کم‌تحرکی نه تنها بر قلب و عروق، بلکه بر مفاصل و استخوان‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. نشستن طولانی‌مدت و بی‌تحرکی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات مفصلی مانند آرتروز شود. اقبال توضیح می‌دهد: «عدم تحرک باعث افزایش فشار بر مفاصل می‌شود و در درازمدت ممکن است باعث آسیب به مفاصل و ابتلا به آرتروز شود. افراد باید حداقل روزی نیم‌ساعت فعالیت فیزیکی داشته باشند تا از مشکلات مفصلی پیشگیری کنند.»

مشکلات روانی ناشی از کم‌تحرکی

تحرک بدنی نه تنها برای سلامت جسمی، بلکه برای سلامت روانی نیز ضروری است. بی‌تحرکی می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب و استرس شود. دکتر اقبال می‌گوید: «ورزش و فعالیت بدنی باعث ترشح هورمون‌های شادی‌آور در بدن می‌شود و به همین دلیل، افرادی که فعالیت بدنی ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات روانی قرار دارند.»

تأثیر ورزش بر روحیه و سلامت روان

فعالیت‌های ورزشی علاوه بر تأثیرات مثبت بر جسم، می‌توانند روحیه فرد را نیز تقویت کنند.اقبال به این نکته اشاره می‌کند: «ورزش باعث افزایش انرژی، کاهش استرس و بهبود روحیه می‌شود. اگر افراد در برنامه روزانه خود حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند، می‌توانند از بسیاری از مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب پیشگیری کنند.»

ضرورت تغییر سبک زندگی

برای مقابله با پیامد‌های منفی کم‌تحرکی، ضروری است که افراد سبک زندگی خود را تغییر دهند. اقبال می‌گوید: «مردم باید به این باور برسند که برای پیشگیری از بیماری‌ها باید فعالیت بدنی خود را افزایش دهند. حتی پیاده‌روی روزانه یا انجام تمرینات ساده در خانه می‌تواند تأثیرات مثبتی در پیشگیری از بیماری‌ها داشته باشد.»

راهکار‌های اجتماعی برای مقابله با کم‌تحرکی

برای مقابله با بحران کم‌تحرکی، نیاز به تغییرات در سیاست‌ها و برنامه‌های اجتماعی است. این پزشک فیزیوتراپ  پیشنهاد می‌کند: «دولت و سازمان‌های بهداشتی باید فضا‌های مناسب برای ورزش عمومی ایجاد کنند و کمپین‌های آموزشی برای آگاهی‌رسانی به مردم راه‌اندازی کنند تا همه بتوانند به راحتی به فعالیت‌های ورزشی دسترسی داشته باشند.»

کم‌تحرکی به یکی از تهدیدات بزرگ برای سلامت افراد تبدیل شده است که می‌تواند پیامد‌های جدی جسمی و روانی به همراه داشته باشد. اما تغییر در سبک زندگی، از جمله افزایش تحرک فیزیکی و توجه به سلامت روان، می‌تواند به پیشگیری از این بیماری‌ها کمک کند. برای این تغییرات، نیاز به اقدامات حمایتی از سوی دولت و نهاد‌های بهداشتی است تا از شیوع بیماری‌های مزمن جلوگیری شود و سلامت جامعه حفظ گردد.